با وجود اینکه بارندگیهای سال آبی جاری (ابتدای مهرماه تاکنون) جزو پر بارشترین سالهای نیم قرن اخیر ایران بوده است، ولی نگاهی به روند بارندگیهای چند سال آبی اخیر نشان میدهد که کشور ما از سال ۸۶ تاکنون هیچگاه بارش فراتر از میانگین بلندمدت نداشته است و همین استمرار خشکسالی موجب افت روانآبها و کاهش ذخایر آب سدها، فشار هر چه بیشتر به سفرههای زیرزمینی به عنوان منابع استراتژیک بخش آب کشور و در پی آن افزایش تنش آبی در شهرهای مختلف کشور شده است.
ادامه فشار به منابع زیرزمینی باعث شده است تا کسری تجمعی آبخوانهای زیرزمینی کشور به ۱۳۰ میلیارد مترمکعب برسد و هرساله نیز رقمی در حدود ۶ میلیارد مترمکعب به کسری مخازن زیرزمینی کشور اضافه شود.
همچنین برداشت بیش از حد و خشکسالیهای متوالی موجب شده است که در حال حاضر از میان ۶۰۹ دشت کشور بیش از ۳۹۰ دشت در وضعیت "ممنوعه" و "ممنوعهبحرانی" قرار بگیرند و هرگونه توسعه بهرهبرداری از منابع آب زیرزمینی در دشتهای یادشده هم ممنوع شده است؛ بنابراین این کمبودها به ویژه در بخش آب زیرزمینی نه با بارندگی دوماهه و حتی چندماهه پاییز و زمستان امسال بلکه بایستی سالیان متمادی ادامه پیدا کند تا بتوان از بهبود شرایط آبی کشور و گذر از تبعات خشکسالی سخن به میان آورد؛ در غیر این صورت بارشهای مناسب چند هفته اخیر تنها صرف رطوبت از دست رفته خاک میشود.
نگاهی به آخرین وضعیت شهرهای در معرض تنش آبی هم حاکی از آن است که تا پایان آبانماه سال جاری همچنان ۳۳۴ شهر کشور در معرض تنش آبی قرار داشتهاند که از این بین ۱۶۵ شهر در وضعیت زرد، ۶۲ شهر در وضعیت نارنجی و ۱۰۷ شهر در وضعیت قرمز بودهاند.
برای درک بهتر وضعیت شهرهای یاد شده بد نیست بدانیم که نیاز مصرف شهرهای دارای وضعیت قرمز ۲۰ درصد از تولید آب آنها بیشتر است.
همچنین در وضعیت نارنجی نیاز آب مصرفی این شهرها از ۱۰ درصد تا ۲۰ درصد بیشتر از آب تولیدی است و نیاز روزانه شهرهای دارای وضعیت زرد به آب نیز ۱۰ درصد کمتر از تولید آنها است.
از این رو پربارشی این دو ماه اخیر نباید ما را از موضوع مهم مدیریت مصرف و مسائل پیش آمده در تابستان امسال به ویژه در بخش آب و برق غافل کند تا بتوانیم با اصلاح شیوههای مصرف و توجه به نحوه استفاده از این دو کالای مهم و حیاتی بتوانیم پیک تابستان ۹۸ را با مشکلات به مراتب کمتری سپری کنیم.