7مشکل محیط زیستی ایران

 در این شکی نیست که بزرگترین معضل محیط زیستی ایران کمبود آب و خشکسالی است اما مسائل دیگری هم هست مثل پدیده ریز گردها یا آلودگی هوا روزبه­روز به بحران بزرگتری تبدیل می­ شود. جالب اینکه از این خیلی از این مشکلات محیط زیستی به­ صورت زنجیره­ای به هم متصلند. حل خیلی از این مسائل نیاز به انجام اقداماتی در آن سوی مرزهاست. وقتی ساخت یک سد در یک کشور همسایه جان یک دریاچه یا رود در ایران را می­ گیرد این یعنی باید برای حل این مشکلات روی مذاکرات دیپاماتیک هم حساب باز کرد. 

 

*مازندان*

آنفولانزای حاد پرندگان سوغات مهاجر سیبری است. اینکه از دو ماه پیش این تلف شدن تعداد زیادی از پرندگان در استان­ های مازندران، مرکزی، گیلان، گلستان و.....در اثر بیماری آنفولانزای حاد وجود داشت اما تازه از چند هفته پیش دستگاه­ های ذیربط موضوع را تأیید کردند. حالا مرغداری­ های آلوده در حال پاکسازی هستند. دیروز رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان مازندران هم از آلودگی 10 روستای این استان به آنفولانزای پرندگان خبر داد و البته می­ شود فعلا خطری انسانها را تهدید نمی­ کند.

*تهران*

اهالی پایتخت به آلودگی هوا عادت دارند اما از میانه­ های فصل پائیز تا اوایل زمستان و بروز پدیده وارونگی هوا اوضاع خرابتر می­ شود. دو روز پیش یکی از نمایندگان شورای شهر تهران گفته بود میزان مرگ و میر در چنین روزهایی 30 نفر در روز بیشتر می­ شود. تردد خودروها و موتورسیکلت­ های آلاینده، بنزین غیر استاندار و واحدهای صنعتی درون شهر مهمترین فقط محدود به تهران هم نیست و خیلی شهرهای پرجمعیت و صنعتی مثل اصفهان، مشهد، اراک و.....با آن دست و پنجه نرم می­ کنند. مثلا همین دیروز وضعیت قرمز مدارس تبریز را به تعطیلی کشاند.

*سیستان و بلوچستان*

هامون سومین دریاچه بزرگ ایران بعد از خزر و ارومیه است. حیات این دریاچه که بین مرز ایران و افغاستان واقع شده به رودخانه هیرمند وابسته است. از مدتها پیش هامون با بحران خشکسالی روبه­ رو شده. ساخت سد در افغاستان و شرایط بی­ ثبات این کشور در مناطق همجوار و در استان سیستان و بلوچستان از بین رفت و همچنین مسئله عامل فقر و کاهش امنیت در منطقه هم هست. سال 93 آب در بخش­ هایی از این دریاچه جاری شد که کارشناسان گفتند این شرایط جاری شد که کارشناسان گفتند این شرایط موقتی و گذر است.

*گیلان*

تالاب انزلی 20 هزار هکتار مساحت دارد. یکسال پیش اعلام شد عمق این تالاب به کمتر از یک­متر کاهش پیدا کرده و دلیل آن هم­رود رسوبات خانگی و صنعتی به­ داخل آن است. هشدارهایی داده شده که اگر حالا به داد این تالاب نرسند سرنوشتی مشابه زاینده­رود و دریاچه ارومیه تکرار می­ شود. خشکسالی بلای جان سایر تالاب­ های کشور هم شده به طوری که گفته می­ شود 75 درصد تالاب­ های کشور خشک شده. این اتفاقا آثار زیست  محیطی دیگری هم خواهد داشت مثل همان پدیده ریز گردها.

*آذربایجان غربی و شرقی*

دریاچه ارومیه از اوایل دهه 80 شمسی شروع به خشک شدن کرد. کار به جایی رسید که تا سال 2015 حدود 90 درصد دریاچه خشک شد. احداث سدهای بی­ شمار و افراط در کشاورزی و حفرچاه­های متعدد و ساخت بزرگراه روی دریاچه ارومیه مهم­ترین دلایل خشک شدن دریاچه ارومیه اعلام شده. در سال های اخیر تلاش­ هایی برای احیای این دریاچه آغاز شده و تخصیص بودجه مناسب در سال پیش کمی اوضاع را بهتر کرد و سطح آب بالاتر آمد. احیای این دریاچه مهم­ترین مطالبه مردم این منطقه است و نابودی آن زندگی ساکنین استان های همجوار را تحت تاثیر خواهد داد.

*خوزستان*

از تابستان سال 88 نفس کشیدن برای مردم استان خوزستان و بعضی مناطق غربی کشور سخت شد. البته قب­لتر هم مسئله ریز گردها وجود داشت اما در سال های اخیر در اکثر کم لطفی کشورهای همسایه اوضاع بدتر شده. بهره­ کشی بی­حد و اندازه ترکیه و عراق از آب دجله و فرات باعث خشک شدن زمین­ های عراق شده. در این وضعیت در موعد وزیدن باد«شمال» در خرداد تا شهریورماه ریز گردها وارد ایران می­ شوند. قبلا برای حل این معضل ایران، عراق وعربستان به طور مشترک زمین ها را مالچ­پاشی می­ کردند اما پرویز کردوانی کویر شناس ایرانی پیشنهاد کرده به جای مالچ­پاشی خاک بیابان ها  تثبیت و ریگ­پاشی شوند.