به ادعای وبسایت واکس، توافق صلح سوریه در دوران بشار اسد یا پس از آن به نفع ایران نیست؛ در نتیجه تهران مانع آن خواهد شد.
وبسایت واکس در گزارشی ادعا کرد: زمانی که پای مذاکرات صلح سوریه به میان میآید، نگاهها به سمت ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه، معطوف میشود؛ اما مانع واقعی برای دستیابی به یک معاهده صلح در سوریه، ایران، به عنوان بزرگترین حامی بشار اسد است. اگر کمکهای نظامی و مالی ایران نبود، حکومت اسد نمیتوانست تاکنون پایدار بماند.
به ادعای این گزارش، تهران هرگز با دستهای خود اسد را از قدرت برکنار نخواهد کرد. نه به این خاطر که به او علاقه دارد، بلکه چون نمیخواهد منافعش را در سوریه از دست بدهد.
در ادامه گزارش مذکور ادعا شده است: اما شواهدی وجود دارد که نشان میدهد ایران خود را برای دوران پسااسد آماده میکند. «جویس کرم،» ستوننویس روزنامه سعودی الحیات چاپ لندن، در مقالهای به بررسی این شواهد پرداخته است. بنابر این مقاله، ایران تمایل دارد کنترل بر مناطق شیعهنشین سوریه بویژه در امتداد دریای مدیترانه را حفظ کند تا به این طریق بتواند از منافعش حتی در زمان نبود اسد محافظت کند.
به ادعای جویس کرم: کنترل این مناطق برای ایران از سه جهت اهمیت دارد: نخست این که تهران میتواند از این خط ساحلی به منظور ارسال تجهیزات نظامی برای حزبالله لبنان استفاده کند. دوم آن که ایران از طریق این منطقه میتواند اسرائیل را تهدید کند. در نهایت، تهران با حفظ این مناطق میتواند از تشکیل یک اتحاد سنی مخالف ایران در سراسر سوریه جلوگیری کند. ایران هماکنون در حال آمادهسازی بسترهای لازم برای حفظ این مناطق در نبود اسد است. راهبردی که این کشور در لبنان و عراق نیز به اجرا گذاشته و موفق بوده است.
کرم در ادامه مدعی شد: پیامد راهبرد جدید ایران بر مردم سوریه و روند صلح و آینده این کشور چه خواهد بود؟ کنار آمدن ایران با مسئله خلع اسد، به طور قطع به روند مذاکرات صلح سوریه کمک خواهد کرد. اما از طرف دیگر، اجرایی شدن معاهده صلح این کشور را به چند دلیل دشوار میکند.
در ادامه ادعا شده است: علت اصلی جنگ سوریه، اختلافات فرقهای در این کشور است. بنابراین هدف از مذاکرات صلح، آوردن دو طرف کنار یکدیگر بر سر یک میز زیر لوای سوریهای یکپارچه است. اتحاد سنی و شیعه در سوریه، منافع ایران را به خطر میاندازد. در نتیجه ایران تلاش خواهد کرد از شکلگیری آن جلوگیری کند.
به ادعای ستوننویس روزنامه الحیات، نکته بعدی مربوط به تمایل ایران برای ادامه حضور نیروهای شیعه در سوریه است. مسئلهای که حاکمیت مطلق این کشور را نقض میکند. کشورهای عرب حوزه خلیج فارس نیز در مقابل و برای ممانعت از گسترش نفوذ ایران در سوریه، حمایتهای خود را از گروههای سنی افزایش خواهند داد. بنابراین اختلافات فرقهای، جنگ و در نتیجه آنها، حضور و شکلگیری گروههای افراطگرا در این کشور ادامه خواهد یافت.
در پایان ادعاهای بیاساس مطرحشده در این گزارش آمده است: با توجه به مطالب ذکر شده، میتوان گفت درست است که ایران خود را برای دوران پسااسد آماده میکند؛ اما سیاست اصلی این کشور در قبال سوریه تغییر نکرده است. با اسد یا بی اسد، ایران نمیگذارد توافق صلح سوریه به نتیجه برسد.