طراحی نقشه راه تجهیز ابزار‌های پدافند سایبری به هوش مصنوعی

به گزارش پایداری ملی، سردار غلامرضا جلالی در برنامه صف اول که به "عملکرد پدافند غیرعامل از هدایت و راهبری عملیات پدافندی تا مقابله با تهدیدات نوین" اختصاص داشت در ابتدا به تبیین تاریخچه از پدافندغیرعامل از ابتدا تا تشکیل یک سازمان مستقل در سال ۸۲ به دستور مقام معظم رهبری پرداخت و در ادامه اهداف همایش ملی پدافندغیرعامل که هر سال در ۸ آبان ماه در سالروز تشکیل این سازمان برگزار می‌شود را تشریح کرد.

وی در ادامه ساده‌ترین مفهوم پدافندغیرعامل را دفاع بدون اسلحه دانست و اظهار داشت: این دفاع از ساده‌ترین شکل دفاع آغاز شده و تا دفاع سایبری و دفاع از زیرساخت‌ها و تاسیسات در برابر ریزپرنده‌ها با ابزار‌های الکترومغناطیس را شامل می‌شود.

رئیس سازمان پدافندغیرعامل کشور در ادامه به اقدامات پدافند غیرعامل در مدت ۲۰ سال فعالیت آن پرداخت و گفت: ما شاهد برخی آسیب پذیری‌هایی هستیم که به نوعی از گذشته در زیرساخت‌ها رسوب کرده‌اند.

وی ادامه داد: حال اگر این آسیب‌پذیرها، مانند یک تاسیسات صنعتی پرخطری که زمانی در بیرون شهر‌ها قرار داشته، اما اکنون به دلیل رشد شهر‌ها در حریم مناطق مسکونی قرار گرفته است و به نوعی تهدیدی برای مردم محسوب شود در اولویت اقدمات اصلاحی پدافندغیرعامل قرار دارد تا خطر به حداقل برسد.

وی ادامه داد: در مورد اقدامات سازمان پدافندغیرعامل کشور برای پیشگیری از آسیب‌پذیری و تهدیدات نیز، کار‌های بسیاری در دستور کار قرار گرفته است.

توجه به ضوابط پدافندغیرعامل در طرح‌های جامع شهری

سردار جلالی افزود: برای مثال دو سالی است که سازمان پدافندغیرعامل کشور عضو شورای‌عالی شهرسازی شده است، با توجه به اینکه همه طرح‌های جامع شهری به این شورا ارجاع می‌شود، ضوابط پدافندغیرعامل در حوزه شهرسازی تعریف و به کمیسیون‌های زیرمجموعه و مشاوران ابلاغ شده تا طرحی بدون این ملاحظات تصویب نشود.

به گفته رئیس سازمان پدافندغیرعامل کشور در این مدت طرح جامع نزدیک به ۵۹ شهر به شورای‌عالی شهرسازی آمده و اصلاحات سازمان پدافندغیرعامل کشور در آن اعمال شده است.

وی ادامه داد: در مورد تهدیدات نوین، مانند تهدیدات سایبری نیز متناسب با اولویت و سطح تهدید و مخاطرات به آن می‌پردازیم.

رئیس سازمان پدافند غیرعامل افزود: تلاش شده برای ۳۱ استان طرح جامع پدافند غیرعامل ابلاغ شود که در این طرح ها، همه آسیب پذیری‌ها احصا و برای برطرف کردن آن برنامه پیش بینی شده است و این مطالعات جامع باید تبدیل به برنامه اجرایی شود. همین امر در شهر‌های بالای ۲۰۰ هزار نفر که ۵۵ شهر هست نیز باید تنظیم و پیگیری شود که این امر تاکنون در ۴۱ شهر با انتخاب مشاور برای انجام کار پیگیری شده است.

وی با بیان اینکه نزدیک به ۱۰ مورد، مطالعات موضوعی را در حوزه آب، گاز و برق مورد مطالعه قرار داده‌ایم، توضیح داد: این طرح‌ها به دنبال کشف نقاط کور و گره‌ها و مشکلات بر سر راه هر یک از این حوزه‌ها در مسیر خدمت رسانی است.

برگزاری ۲۰۰ مانور با هدف بررسی ارزیابی پایداری سایبری

سردار جلالی با بیان اینکه در دو سال گذشته نزدیک به ۲۰۰ مانور در دستگاه‌ها با هدف ارزیابی میزان پایداری سایبری برگزار شده تا نقاط ضعف و آسیب پذیری ها، احصا شود، ادامه داد: برخی از این اشکالات و آسیب پذیری‌ها با ظرفیت خود دستگاه‌ها برطرف می‌شود. برای آن دست از اشکالات که نیاز به اقدامات فنی و تخصصی دارد نیز نزدیک به ۱۰۰ شرکت مهندسی مشاور توسط سازمان پدافند غیرعامل ساماندهی و توانمندسازی شده است.

به گفته سردار جلالی، اقدامات سازمان پدافندغیرعامل از نوع پیش‌دستانه است تا قبل از وقوع تهدید یا حادثه، آسیب‌پذیری برطرف شود.

وی با تشریح فراز و فرود‌های تصویب قانون تشکیل سازمان پدافندغیرعامل توضیح داد: تلاش قانون مصوب مجلس بر این است تا ضعف‌ها و کاستی‌های اساسنامه را که نیاز بود در حوزه تقنینی بر طرف شود، قانون گذاری کند.

سردار جلالی ادامه داد: در این قانون، شورای عالی پدافند غیر عامل که به ریاست رییس ستاد کل و تعدادی دیگر از اعضا تعیین می‌شود، به عنوان عالی‌ترین مرجع تصمیم گیری تعیین شد؛ ضمانت اجرایی تصمیمات این شورای عالی در قانون مذکور این است که استنکاف از مصوبات آن به عنوان تخلفات اداری است.

به گفته رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور، همچنین ابلاغ تصمیمات شورای عالی با امضای رییس ستاد کل است که برای همه بخش‌های لشکری و کشوری قابل اجراست در این قانون مسئولیت اجرای پدافند غیر عامل بر بالاترین مقام اجرایی هر دستگاه و در استان‌ها بر عهده استانداران است.

جلالی بیان کرد: در این قانون نحوه تامین اعتبارات نیز پیش بینی شده و ساختار، وظایف و اختیارات پدافند غیرعامل تعریف شده است لذا فصل جدیدی را در کنار بهره گیری از مصوبات کمیته دائمی پدافند غیر عامل داریم و از قانون هم بهره برده‌ایم منابع مورد نیاز پدافند غیر عامل هم باید از سوی دستگاه‌های اجرایی لحاظ شود. اکنون سازمان پدافندغیرعامل کشور یک دستگاه سیاست گذار، راهبر، برنامه ریز و هدایت کننده و ناظر است که بر حصول آمادگی‌ها نظارت می‌کند.

همگرایی فناوری‌ها تهدیدات ترکیبی را به وجود آورده است

وی در تشریح اقدامات سازمان پدافندغیرعامل کشور در حوزه‌های فناورانه نیز اظهار داشت: با رشد فناوری‌ها شاهد پدیده همگرایی پدیده‌ها هستیم که این امر جنبه جدیدی از تهدیدات را تحت عنوان تهدیدات ترکیبی به وجود آورده است.

سردار جلالی خاطرنشان کرد: با توجه به نوع تهدید، سازمان پدافندغیرعامل با احصا تهدیدات متصور، اقدامات به تدوین اسناد در حوزه پدافند سایبری، شیمیایی، زیستی، الکترونیک، پرتویی و تمام حوزه‌های وابسته به فناوری کرده و نظام عملیاتی هر حوزه را نیز تدوین کرده است. هر کدام از این نظامات که نزدیک به ۹ نظام عملیاتی است تصویب شود، ملاک عمل و برنامه قرار خواهد گرفت و به دستگاه ابلاغ و ساز و کار اجرایی و آموزشی آن، تمرین و تجهیز آن تدوین خواهد شد.

وی در ادامه به تشریح انواع حملات سایبری پرداخت و گفت بخش عمده‌ای از این حملات توسط مراکز soc (امنیت سایبری) دستگاه‌ها دفع می‌شود. سطح دوم تلاش تبهکارانه، تروریستی (افرادی و گروهی) برای حمله به سیستم‌های سایبری است که برای آن از سلاح سایبری مانند باج افزا‌ها استفاده می‌شود. برخی از حملات نیز در کلاس جنگ سایبری است که از سلاح سایبری، حملات موسوم به روز سفر یا سخت افزار‌های کاشته شده در درون سامانه‌ها استفاده می‌شود. در این حملات، اهدافی مد نظر است که دارای بیشترین کارکرد و خدمات رسانی به مردم است و قطع خدمات آن بیشترین پیامد را به دنبال دارد.

وی با بیان اینکه پدیده جدیدی که شاهدیم استفاده از هوش مصنوعی در حملات سایبری است توضیح داد: برای مقابله با این حملات نیز طبیعتاً می‌توان از ظرفیت‌های هوش مصنوعی بهره برد. در همین راستا، امسال سازمان پدافند غیرعامل کشور، اقدام به طراحی نقشه راه تجهیز ابزار‌های پدافند سایبری به هوش مصنوعی برای شرکت‌های دانش‌بنیانی که با این سازمان کار می‌کنند کرده است که براساس آن بخش عمده‌ای از ابزار‌های پدافند سایبری بومی به هوش مصنوعی تجهیز شوند.