کارشناسان یک اندیشکده آمریکایی معتقدند تصمیم اوباما برای تشدید حملات نظامی علیه داعش، قماری اشتباه است که نشان میدهد آمریکا از شکستهای گذشته در عراق و لیبی عبرت نگرفته است.
مدیر و کارشناسان امنیت ملی اندیشکده بلفر پس از سخنرانی ۱۰ سپتامبر اوباما خطاب به ملت آمریکا و پیشنهاد پاسخی استراتژیک به گروه «دولت اسلامی» در عراق و سوریه، واکنش نشان دادند و پیشنهادهایی را برای سیاست آمریکا ارائه کردند.
■ آمریکا باید یک ائتلاف بینالمللی علیه داعش ایجاد کند■
- «گراهام آلیسون» مدیر اندیشکده
سخنرانی رئیسجمهور نمادی از استراتژی اولیه اوباما در مبارزه با تروریسم بود. وی سخنرانیاش را با بررسی و تحلیل تهدیدی که امنیت ملی آمریکا را هدف گرفته آغاز کرد و نشان داد که آمریکا باید متحدانش را بسیج و ائتلافهای گستردهی متفاوت، ناخوشایند و حتی نفرتانگیزی را میان آنها ایجاد کند_ متحدانی که بسیاری از آنها به همان اندازه که از گروه «دولت اسلامی عراق و شام» میترسند، از یکدیگر و حتی از ما هم نفرت دارند. این یادآور مردم مکانهایی است که توسط گروه دولت اسلامی بیش از ما مورد تهدید قرار دارند؛ و بدین معناست که آمریکاییها قرار نیست آنچه را در دفاع از خودشان انجام میدهند برای آنها نیز انجام دهند، که تأکید آن بر منابع و کمکهای متمایز آمریکا از قبیل؛ حملات هوایی، آی.اس.آر (اطلاعات، نظارت و شناسایی)، آموزش و تجهیز گزینشی است. و این موضوع میتواند حاکی از تطبیق در محیطی نامشخص و محیطی که به سرعت در حال تغییر است باشد.
■ استراتژی رئیسجمهور با چالشهای بزرگی مواجه است■
- «گری سیمور»
اوباما وضعیتی فوقالعاده اعلام کرده بود که در آن گروه دولت اسلامی تهدیدی جدی برای امنیت آمریکا، شرکای خارجی و ارزشها به شمار رفته و یک استراتژی چهاربخشی برای "تضعیف و شکست دادن” این سازمان تروریستی ارائه کرده بود. گروه دولت اسلامی دشمن خوبی برای ما محسوب میشود زیرا این گروه با افراطگرایی بیرحمانه خود باعث میشود تا اوباما بتواند از حمایتهای داخلی آمریکا برخوردار شده، بر اختلافهای حزبی با کنگره فائق آید، و یک ائتلاف گسترده بینالمللی ایجاد کند. با این حال استراتژی رئیسجمهور با چالشهای بزرگی مواجه است. اینکه آیا دولت جدید در عراق میتواند منافع اهل تسنن و کردها را در خود جای داده و جبههای مشترک علیه گروه دولت اسلامی تشکیل دهد. در سوریه، وضعیت حتی از این هم چالشبرانگیزتر است. ما نمیتوانیم با دولت «اسد» همکاری کنیم و فاقد قوای نظامی هستیم که بتوان برای بازپسگیری مناطق تحت سلطه دولت اسلامی روی آنها حساب کرد. هماهنگی مخالفان میانهرو سوریه بسیار دشوار و وقتگیر خواهد بود. سومین موضوعی که رئیسجمهور به آن اشاره کرد؛ نقش برجسته کشورهای عربی در بسیج جوامع سنی در عراق و سوریه و سلب مشروعیت از جنبه مذهبی گروه دولت اسلامی در ائتلاف بینالمللی بود. و این اقدامات بخشی از مأموریتهای «جان کری» در ماه آینده خواهد بود. حتی اگر گروه دولت اسلامی نیز شکست بخورد، باز هم نیروی نظامی و دیپلماسی آمریکا نمیتواند سرمنشأ اساسیتر افراطگرایی را که به احتمال زیاد تهدیدی در سالهای پیش روی آمریکا محسوب میشود را شناسایی کند.
■ آمریکا از شکستهای گذشته در عراق و لیبی عبرت نگرفته است■
- «استفان والت»
تصمیم اوباما برای تشدید حملات نظامی علیه گروه دولت اسلامی، قماری اشتباه است که نشان میدهد آمریکا از شکستهای گذشته در عراق و لیبی عبرت نگرفته است. گروه دولت اسلامی یک جنبش بیرحمانه و افراطگرایانه است اما تهدیدی برای منافع حیاتی آمریکا محسوب نمیشود. نیروی هوایی به تنهایی قادر به نابودی این گروه نیست؛ تنها راهحل بلندمدت، استقرار یک حاکمیت مؤثر در مناطق تحت عملیات این گروه است. واشنگتن نمیتواند این نقش را به عهده بگیرد و موفقیت این طرح تنها به نحوه عمل حامیان منطقهای بستگی دارد که در گذشته ثابت کردهاند که قابل اعتماد نیستند. در نهایت؛ آمریکا اخیراً در یک تعهد نظامی بیپایان گرفتار شده، اما بدون یک استراتژی مشخص، متحدانی قابل اعتماد و یا حتی یک دلیل منطقی قانعکننده.