تشخیص زودرس آلزایمر با کمک نشانگرهای زیستی/ کشف نقش یک پروتئین در تشخیص

 آلزایمر، یکی از بیماری های شایع در دوران سالمندی است که با اختلالات حافظه، زوال عقل، توهم و هذیان گویی همراه است.

در این بیماری، سلول های مغزی به تدریج تخریب شده و فرد دچار فراموشی می شود و دیگر قادر به یادآوری وقایع گذشته یا ثبت رخدادهای جدید در مغزش نیست. زمان تشخیص این بیماری بسیار مهم است زیرا اگر در اوایل پیشرفت بیماری باشد می توان از تاثیر آن کاست اما اگر دیر تشخیص داده شود، این بیماری می تواند شخص را تا پای مرگ پیش ببرد.

درمان خاصی برای این بیماری وجود ندارند و درمان های موجود بیشتر شامل درمان های نشانه هایی مانند درمان های اختلالات رفتاری یا تجویز داروهایی برای کاهش روند سیر بیماری است اما اکنون محققان با استفاده از نشانگرهای زیستی نه تنها قادر به تشخیص زودرس این بیماری شده اند بلکه این روش نسبت به روش های قبلی قابل اطمینان تر است. 

گروهی از متخصصان مغز و اعصاب بین المللی به مدت 9 سال بر بیماری آلزایمر، معیارها و همینطور تشخیص این بیماری متمرکز شدند. معیارهای مهم تشخیص این بیماری، نشانگرهای زیستی هستند که به عنوان نشانه های اصلی مورد آسیب شناسی قرار گرفتند. با این رویکرد جدید، امکان تشخیص آلزایمر در مراحل اولیه بیماری میسر شده است.

پرفسور "دوبوا" سرپرست این تیم تحقیقاتی می گوید: "علائم این بیماری با اختلالات حافظه، مشکلات عمده در جهت یابی فضا و زمان، اختلالات رفتاری، از دست دادن استقلال شخصی و ... همراه است. بیماری زوال عقل می تواند باعث فوت بیمار شود در صورتی که با بررسی ضایعات و همینطور تغییرات شکل مغزی می توان از این بیماری پیشگیری کرد."

در این مطالعه، بیماران به دو دسته جداگانه تقسیم شدند: 80-85 درصد بیماران جزو موارد معمولی نام گرفتند که با اختلالات حافظه دست و پنجه نرم می کردند و 15 -20 درصد باقی مانده نیز بیمارانی بودند که با اختلالات شدید حافظه ای، رفتاری یا کلامی مواجه بودند. در هریک از این دو مورد نشانگرهای زیستی مورد بررسی قرار گرفت.

به گفته محققان و عصب شناسان در هر یک از دو فیلد بیماری، می توان نشانگرهای زیستی بیماران آلزایمری را به چند روش مورد بررسی قرار داد: مایع مغزی نخاعی را به روشی موسوم به پونکسیون کمری (Lumbar Puncture) یا همان گرفتن مایع مغزی نخاعی مورد بررسی قرار داد.  بررسی میزان پروتئینی با نام "پپتید بتا آمیلوئید": این مولکول در ساخت و همینطور پلاک آمیلوئید که از علائم مشخص آلزایمر است، نقش دارد.

در حال حاضر  بیش از 40 میلیون نفر در جهان به بیماری آلزایمر مبتلا هستند و پیش بینی می شود تعداد یبماران جهانی تا سال 2050 میلادی سه برابر شود.

اگرچه نتایج این مطالعه می تواند راه حل جدیدی برای تشخیص زودرس بیماران آلزایمری باشد اما هنوز مسیر طولانی تا درمان صد در صد این بیماری باید پیموده شود.