وقتی نانو بوی خطر می‌دهد/ از مسمومیت تا سرکوبی ایمنی بدن

زمانی که مواد در مقیاس نانویی قرار می گیرند، از لحاظ خواص شیمیایی، بیولوژیکی و فیزیکی آنها تغیییراتی ایجاد می شود. نانو تکنولوژی دارای مصارف بسیاری است و در حوزه های پزشکی، کشاورزی، مهندسی و ... کاربرد دارد.

نانو فناوری می تواند مواد آلودگی را از محیط حذف کرده و از مصرف منابع جلوگیری می کند که می تواند باعث افزایش ذخیره محصولات و همینطور بهتر شدن فرآیندها شود. تغییر و دستکاری در محصولات نانویی باعث می شود تا به محصولاتی با دوام تری دست پیدا کنیم. در صورتی که ممکن است این ذرات کوچک تغییر یافته برای محیط زیست و سلامت انسان ها مضر باشند.

موادی که از شکل اولیه خود فاصله گرفته و  به حالت نانویی مبدل می شوند، می توانند سمی و خطرناک باشند. نانو ذرات در عین اینکه می توانند برای بشریت مفید باشند دارای مضرات فراوانی نیز هستند. امروزه بحث جدیدی با عنوان خطرات نانو بر محیط زیست و انسان مطرح شده که محققان هر روز اخبار جدیدی را در این راستا اعلام می کنند.

نانو ذرات می توانند دارای سه منشا باشند:

نانو ذرات طبیعی: از طریق آتش سوزی های گسترده در جنگل یا فوران اتشفشان ها ساخته می شود.

نانو ذرات انسانی: نانو ذراتی که در زمان جوشکاری به وجود آمده یا از اگزوز ماشین ها خارج می شوند.

نانو ذرات مصنوعی: همانطور که از اسم این بخش برمی آید ساخته دست انسان است.

نانو ذرات را به اسم ذرات فناناپذیر می شناسند. ذرات نانو آنقدر کوچک و ریز هستند که نه تنها می توانند به پوست انسان آسیب وارد کنند بلکه به سرعت از طریق پوست جذب بدن شده و مسمومیت های بسیاری را به وجود آورند.

مطالعات اخیر نشان می دهد که استفاده از نانو ذرات می تواند به سلول های ریه آسیب وارد کرده یا سرکوب ایمنی بدن و همینطور خطرات بهداشتی را به دنبال خواهد داشت.

محققان با کمک ذرات نانو، کرم ضد آفتابی را تولید کرده اند که همانند یک فیلتر UV عمل می کند. قرار گرفتن طولانی مدت در معرض تابش خورشید می تواند چروک شدن یا آسیب دیدن پوست را به دنبال داشته باشد. تحقیقات اخیر نشان می دهد که مواد نانویی می توانند ابتلا به سرطان را تحریک کرده و در گاهی موارد نیز عملکرد تولید مثل را دستخوش تغییر کنند.

در حال حاضر، محققان در حال جایگزینی اکثریت مواد مصرفی یا پوشیدنی انسان ها با فناوری نانوتکنولوژی هستند. در سال های اخیر، محصولات نانوتکنولوژی عبارتند از: لاستیکهای مقاوم، شیشه‌هایی که خودبه خود تمیز می‌شوند، مواد دارویی با ترکیبات نانو ذرات، هد دیسک های لیزری و مغناطیسی، چاپگرها، لباس، تجهیزات و وسایل ورزشی، فیلتر هوا و... با کمک نانو ساخته شده اند.

 

برخی فواید نانو 

برخی از نانو ذرات در حذف آلاینده های محیط زیست بسیار موثر بوده و نقش اساسی ایفا می کنند. دانشمندان با کمک  ذرات نانو موفق به حذف آلاینده هایی مانند  polychlorinated biphenyls شدند.

 دانشمندان نانو حسگرهایی  ساخته اند  که قادر به تشخیص و اندازه گیری آلاینده های محیط زیست هستند.