به گزارش پایداری ملی به نقل از خبرگزاری مهر، «شیلات» یکی از صنایع مهم کشور است که به تازگی مورد توجه اکوسیستم فناوری و نوآوری قرار گرفته است. حضور شرکتهای دانش بنیان دریایی و برنامههای حمایتی برای توسعه فناوریهای دریایی و تقویت فرآیند تجاری سازی در حوزه صنایع دانش بنیان دریایی از گامهای اولیه این حوزه محسوب میشود.
رهبر معظم انقلاب طی یکی از سخنرانیها درباره صنعت شیلات و مسئله صیادی به مسئولان و دانشگاهیان گوشزد کردند «به سهم خود برای ساخت اسکلههای مورد نیاز و تأمین وسایل مدرن صیادی و نیز انجام کارهای تحقیقاتی در این خصوص تلاش کنند». «تحقیقات، تجهیزات مدرن و فراخواندن جامعه دانشگاهی در صنعت شیلات» از جمله کلیدواژههای پر اهمیت در این حوزه هستند که جامعه علم و فناوری فعال را نشانه گرفته اند.
شیلات از آن جهت مورد اهمیت است که با رشد روز افزون جمعیت میتواند منجر به یافتن منابع جدید تغذیهای شود؛ بدین واسطه مواد پروتئینی مورد نیاز بشر از طریق منابع دریایی و محیطهای آبی تأمین خواهد شد. لذا در این راستا محققان کشورمان تلاش دارند تا با بکارگیری فناوری و نوآوری، بهره گیری از شیلات را تسهیل کنند و ضمن صیانت از ذخایر ملی، نیاز کشور به منابع تغذیهای جدید را فراهم آورند.
لزوم بهرهگیری از فناوری و نوآوری در صنعت شیلات توسط معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری هم مورد تاکید قرار گرفته است به طوریکه شیلات حوزهای بکر برای ورود فناوری و نوآوری مطرح شده و در این باره تاکید شده است که این صنعت نیاز به استفاده از فناوری و نوآوری دارد تا توسعه یابد و تاکنون شرکتهای دانشبنیان و خلاق نیز توانسته اند محصولات خوبی در این حوزه تولید کنند.
در گزارش پیش رو قصد داریم که برخی دستاوردهای فناورانه و نوآورانه صنعت شیلات را که به تازگی در یکی از نمایشگاههای ایران ساخت تحت عنوان «رویداد ارائه نیازهای فناورانه صنعت شیلات» زیر نظر معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری ارائه شدند را معرفی کنیم.
ساخت نخستین دستگاه تشخیص تخم سالم ماهی
یکی از موضوعات پر اهمیت برای صنعت شیلات، جداسازی ماهیان سالم از ناسالم است. تاکنون تشخیص این موضوع به واسطه انسان در مدت زمان طولانی انجام میشد که قطعاً با خطاهایی روبرو بود و این صنعت را با ضرر مواجه میکرد. اما پژوهشگران دانشگاه صنعتی شریف در یک شرکت دانش بنیان دستگاهی ساخته اند که پرسرعت تر از یک اپراتور انسانی، تخم ماهیان سالم دو چشمی را جدا میکند. محققان سازنده این دستگاه میگویند خطای این دستگاه خیلی کم و شاید حدود یک دهم درصد هم نیست.
مصطفی روغنی فارغ التحصیل رشته هوافضا گرایش سیالات دانشگاه صنعتی شریف و مدیرعامل این شرکت دانش بنیان در این باره به خبرنگار مهر گفت: بر اساس اعلام سازمان شیلات در کشور سالانه ۶۰۰ میلیون تخم ماهی ایجاد یا از کشورهای دیگر وارد ایران میشود. این تعداد تولید و واردات تخم ماهی توسط انسان و با درصد خطای بالا شمارش میشود و تخمهای ناسالم از سالم جداسازی میشوند که برای این منظور درصدد برآمدیم دستگاهی را تولید کنیم که ضمن شمارش، این خطا را کاهش دهد.
وی گفت: دستگاه جداکننده تخم ماهیهای چشم زده برای تفکیک تخم ماهیهای کور (معلول) از سالم است که برای اولین بار در کشور موفق به طراحی آن شدیم. تا پیش از این، چنین تشخیصی زیر نور قرمز توسط انسان انجام میشد که استفاده از این دستگاه میتواند به کار سرعت بالایی ببخشد و خطا را کاهش دهد. سرعت دستگاه جداکننده تخم ماهیهای چشم زده طوری است که صدهزار تخم را در ساعت شمارش میکند و درصد خطای آن یک دهم گزارش شده است.
روغنی با بیان اینکه این دستگاه نمونه ایرانی ندارد، گفت: نمونه خارجی دستگاه جداکننده روشی متفاوت از این دستگاه ایرانی دارد؛ مهمترین مزیتی که دستگاه تولیدی در این شرکت نسبت به نمونه خارجی دارد این است که از تجهیزات کمتری استفاده شده ضمن اینکه همان کار را انجام میدهد.
وی با بیان اینکه از این دستگاه میتوان برای شمارش و جداسازی تخمهای سالم ۴.۵ تا ۸.۵ میلیمتر برای هر نوع ماهی استفاده کرد، گفت: نمونه خارجی دستگاه برابر با صدهزار دلار است ولی تاکنون در کشور ما مورد استفاده قرار نگرفته؛ ما توانستیم این دستگاه را با یک سوم قیمت نمونه خارجی به تولید برسانیم که این در تولید انبوه نیز بیشتر کاهش مییابد.
تامین امنیت غذای دریایی با فناوری ایرانی
ساخت دستگاهی که با جلبک، دی اکسید کربن را به مواد کاربردی تبدیل میکند
دی اکسید کربن به عنوان اصلی ترین گاز گلخانهای تهدید بزرگی برای جامعه بشری به حساب میآید و با افزایش حجم صنایع مختلف مقادیر بیشتری از آن به صورت روزانه وارد محیط زیست میشود. لذا پژوهشگران یک شرکت دانش بنیان درصدد برآمدند تا با استفاده از تکنولوژی، دستگاهی را طراحی کنند که به واسطه جلبک، این دی اکسید کربن را به مواد کاربردی تبدیل میکند.
نوید رحمانیان مدیرعامل یک شرکت دانش بنیان در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: هدف ما، دریافت دی اکسید کربن حاصله از کارخانههای صنعتی و تبدیل آن به زیست توده ارزشمند با کمک دستگاه کربن کپچر ابداعی در این شرکت است. ما توانستیم به واسطه این دستگاه، به تکنولوژی پرورش و مانیتورینگ ریز جلبکها دست یابیم.
وی درباره کارکرد این دستگاه کربن کپچر گفت: ریزتوده حاصل از جذب دی اکسید کربن در دستگاه با روشهای بهینه برداشته میشود و با فیلتراسیون مادهای کاربردی در صنایع مختلف بدست میآید. این ماده میتواند به عنوان محصول خام اولیه در صنایع مختلفی از جمله صنایع غذایی، آرایشی بهداشتی، دارویی، دام و طیور و سوختهای زیستی مورد استفاده قرار بگیرد. اکنون این دستگاه مرحله پایلوت خود را طی میکند و قرار است به تولید نیمه صنعتی برسد.
رحمانیان با بیان اینکه دستگاه کربن کپچر نمونه داخلی و خارجی ندارد، گفت: این یک دستگاه فوتوبیوراکتور نسل پیشرفته است که برای کارخانههای تولید کننده دی اکسید کربن میتواند سودآور باشد. شرکتهای ساختمان سازی، تولید سیمان، صنایع شیمیایی، باتری سازی، تولیدکننده برق و … میتوانند از این دستگاه بهره ببرند.
ردیابی گلههای تون ماهی
محققان یک شرکت دانش بنیان دیگر توانسته اند با استفاده از تکنولوژی سنجش از دور به ردیابی گلههای تون ماهی بپردازند. از آنجایی که در صنعت شیلات، ردیابی گلههای تون ماهی، با استفاده از تصاویر ماهوارهای و شناسایی آنها از اهمیت بالایی برخوردار است، محققان این شرکت توانستند با سنجش از دور مناطق دارای تون ماهی را بیابند.
البته که این فناوری در شناسایی لکههای نفتی و تردد کشتیها در صنعت دریایی را امکان پذیر میکند اما برای رصد ماهیهای تون کارایی بهتری دارد. با استفاده از دستاورد این شرکت، صیادان میتوانند مناطق را قبل از صید رصد و سپس اقدام کنند تا صید بیشتری بدست بیاورند. این شرکت تستها را انجام داده و مورد استفاده صیادان قرار گرفته است.
واکسن ماهیان سردابی
یکی از محصولات دیگری که توسط محققان شرکتهای دانش بنیان به نتیجه رسیده واکسنهای آبزیان است. از آنجایی که اهمیت پیشگیری و کنترل بیماریهای عفونی توسط واکسیناسیون ماهیان به عنوان بخشی از امنیت زیستی در ابزی پروری رو به فزونی است واکسنهایی برای واکسینه شدن آبزیان به تولید رسیده اند.
به این ترتیب حیوانات واکسینه شده، خطر گسترش بیماری را کاهش داده و میتواند حیوانات واکسینه نشده را به علت ایمنی بالایشان، مصون نگه دارند. پیشگیری از بیماریها با تکیه بر تحریک سیستم ایمنی و واکسنها باعث کاهش مصرف آنتی بیوتیک ها شده و این امر باعث عدم خسارات اقتصادی شدید به مزارع پرورش ماهی میشود.
در گذشته واکسیناسیون تنها درباره ماهیان آزاد انجام میشد و این نشان از هزینه بالای واکسیناسیون بود اما امروزه با پیشرفت تکنولوژی ایمن سازی به طور فزاینده ای در غیر آزاد ماهیان استفاده میشود و به عنوان یک روش پیشگیرانه مورد استفاده قرار میگیرد.
واکسن «یرسینیوزیس» توسط اعضای هیأت علمی جهاددانشگاهی ساخته شده است. دکتر احمد عرفان منش عضو هیئت علمی جهاد دانشگاهی و مدیرعامل یک شرکت دانش بنیان در سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی ایران در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: ماهیهای سردآبی دچار بیماری دهان قرمز آنتروباکتریایی (یرسینیوزیس) با عامل باکتریایی یرسینیا راکری میشوند که اکثر مزارع پرورش ماهی در کشور را درگیر کرده است، لذا درصدد برآمدیم واکسنی برای این بیماری تولید کنیم.
عرفان منش خاطر نشان کرد: متأسفانه در هر فصلی و در هر سنی این ماهیان با چنین بیماریهایی درگیر میشوند که این باعث خسارتهایی برای صنعت آبزی پروری خواهد شد؛ این بیماری خصوصاً در فصل سرما با سایر بیماریها در ماهیان سردابی همراه میشود که این موضوع مزارع آبزی پروری را متضرر میکند.
وی با تاکید بر اینکه اکنون دانش فنی تولید و ساخت این واکسن را به دست آوردهایم، افزود: در حال حاضر این واکسن مورد استفاده قرار میگیرد تا از بروز بیماری در ماهیان سردابی جلوگیری کند.
بر اساس گفته مدیر این شرکت دانش بنیان، سالیانه ۱۵۰۰ لیتر از این واکسن به فروش میرسد. این واکسن در مقابل استفاده از آنتی بیوتیک ها و نمونههای وارداتی آن از هزینه پایینی برخوردار است. این واکسن با سویه های بومی کشور به تولید رسیده و سطح بالایی از ایمنی اختصاصی و غیر اختصاصی در بدن ماهی را ایجاد میکند؛ از آنجایی که دانش فنی این محصول بومی است امکان تغییر سویه ها با بروز سویه های جدید به صورت اقتصادی و کم هزینه وجود دارد.
خوراکده خورشیدی ماهی و میگو در قفسهای دریایی
از دیگر محصولاتی که محققان یک واحد فناور توانسته اند در حوزه شیلات به تولید برسانند دستگاه «خوراکده خورشیدی ماهی و میگو در قفسهای دریایی» است که هزینههای خوراکدهی را به میزان زیادی کاهش داده است. این دستگاه موجب تغذیه درست و رشد ماهیان میشود و بازار خوبی دارد.
این دستگاه خوراک دهنده تمام اتوماتیک با نرم افزاری که متناسب آن طراحی شده میتواند از راه دور ماهی و میگو در قفسهای دریایی را کنترل کند. این سیستم ضمن برقی بودن، مجهز به پنل خورشیدی است و بر اساس برنامه ریزی های مشخصی غذادهی به آبزیان را طی روزهای مختلف بدون دخالت انسان انجام میدهد. پنل مونوکریستال خورشیدی این دستگاه، با عمر مفید ۱۰ سال در قدرتهای ۱۰۰ - ۵۰۰ وات و شاسی متحرک برای تنظیم جهت دهی به سمت خورشید طوری طراحی شده که نصب و جداسازی آن آسان است.
این سیستم در جنوب و شمال کشور برای هر نوع ماهی قابل استفاده است و بدون هدررفت زمان، تغذیه ماهیان را انجام میدهد. علاوه بر اینها مجهز به پروگرمر است که با قابلیت برنامه ریزی و کنترل توسط گوشی تلفن همراه توسط مدیر میتواند به ۱۰ کاربر گزارش دهد.
خوراکده خورشیدی ماهی و میگو در قفسهای دریایی دارای سنسور کنترل سطح و گزارش خالی شدن و پر شدن مخزن غذاست. این دستگاه به دلیل دقت در وعدههای غذادهی موجب شرطی شدن سیستم هاضمه آبزیان شده و آنها اماده هضم و جذب غذا میشوند که این موجب رشد یکنواخت ماهیها خواهد شد. استفاده از این سیستم میتواند در هزینههای نیروی انسانی و سوخت شناور قفسهای پرورش ماهی تا ۲۰ لیتر صرفه جویی کند. اکنون این دستگاه ساخته شده و در شمال و جنوب کشور به بهره برداری رسیده است.
تامین امنیت غذای دریایی با فناوری ایرانی
دستگاه گندزدا و تصفیه آب استخرهای تکثیر و پروش آبزیان
یکی از محصولات دیگری که در نمایشگاه ایران ساخت در رویداد ارائه نیازهای صنعت شیلات توسط شرکتهای دانش بنیان معرفی شد، «دستگاه گندزدا و تصفیه آب استخرهای تکثیر و پرورش آبزیان» بود.
حمیده شیرودی مدیرفروش یک شرکت دانش بنیان به خبرنگار مهر درباره این محصول گفت: در این شرکت، اُزون(Ozone) ژنراتوری طراحی شده که آب ورودی مزارع پرورش ماهی را ضدعفونی میکند؛ با توجه به کم آبی کشور، تولید و بهره مندی از این دستگاه بسیار مورد اهمیت است.
وی با بیان اینکه این دستگاه نمونه داخلی ندارد، گفت: از این دستگاه در مزارع پرورش ماهی استفاده میشود و یک سوم نمونه خارجی خود قیمت دارد. از ویژگیهای این محصول میتوان به گندزدایی و تصفیه آب استخرهای تکثیر و پرورش آبزیان، اشاره کرد. همچنین استفاده از ازون میتواند جایگزین هر ماده ضدعفونی کننده دیگر باشد که به این واسطه انگل، ویروس، باکتری، قارچ، تخم خزه، جلبک و تمامی میکروارگانیسم ها از آب مزارع پرورش ماهی به صورت کامل حذف میشود.
شیرودی اظهار داشت: استفاده از دستگاه ازون-آب مانع از تخلیه استخر جهت شستشو و از بین بردن جلبکها اکسید کننده املاح مزاحم میشود و همین موضوع تأثیر زیادی در کاهش مصرف آب و سلامت آبزیان دارد.
وی با بیان اینکه ازون آب باعث کاهش بیماری ماهیها، تلفات آنها و افزایش میزان اکسیژن محلول در آب میشود، عنوان کرد: از این سیستم میتوان در مراکز میگو پروری و مولد سازی میگو استفاده کرد.
تامین امنیت غذای دریایی با فناوری ایرانی
تولید قفس پرورش ماهی با قدرت دوام در طول موج بالا
از جمله دستاوردهای محققان کشور در زمینه شیلات، میتوان به قفسهای پرورش ماهیان جنوب و شمال کشور اشاره کرد که روز به روز ویژگیهای آن را توسعه میدهند. این قفسها که تاکنون نمونههای خارجی شأن در کشور بوده میتوانند تا ارتفاع و طول موج تا ۶ متر دوام بیاورد. محققان این پروژه درصدد هستند دوام تا ۱۰ متر را به ویژگیهای این قفسهای ماهی ایران ساخت اضافه کنند.
رامتین نوروزی مدیرعامل یک شرکت دانش بنیان در گفتگو با خبرنگار مهر با بیان اینکه هدف ما در این شرکت، بومی سازی قفس پرورش ماهی در دریا بوده است، گفت: با آغاز روند مطالعات و بازدیدهای مزارع موجود و تحلیل کارایی اجزا قفس به این نتیجه رسیدیم که نیاز امروز صنعت آبزیپروری علاوه بر ساخت قفس، تجهیزات عملیاتی موردنیاز در مزارع پرورش ماهی است.
وی با بیان اینکه در همین راستا قفسهای شناور و مغروق پرورش ماهی همچون براکت سه کاناله تزریقی را طراحی کردیم، افزود: برای ساخت این قفسها آزمایشات مختلفی همچون «تست تحت شرایط باد و موج توأمان»، «تست در آزمایشگاه ملی دریایی ایران»، «تست در شرایط معادل جریان یک متر بر ثانیه و موج با ارتفاع ۳.۵ متر توأمان» را انجام دادیم که خوشبختانه با موفقیت انجام شد.
نوروزی گفت: پرورش ماهی در قفس یکی از روشهای متراکم پرورش ماهی است که علاوه بر امکان تراکم بسیار بالا، هزینه سرمایه گذاری پایینتری در مقایسه با سایر روشهای متراکم را دارد که با مصرف بسیار پایین آب شیرین (نزدیک به صفر) و امکان استفاده از محیط طبیعی دریا برای رشد و نمو بهینه ماهیان را فراهم میآورد.
به گفته وی با استفاده از این قفسها، خدمات تصفیه آب، اکسیژن رسانی، کنترل کیفیت و کنترل دما رایگان انجام میشود.
این فعال فناور با تاکید بر اینکه با توجه به محیط مناسب پرورش، رشد ماهیان بیشتر میشود و کیفیت محصولات تولیدی در مقایسه با سایر روشهای مشابه پرورش، بهتر خواهد بود، ادامه داد: کشور ایران با دارا بودن خطوط ساحلی طولانی در شمال و جنوب، امکان تولید سالیانه قریب به یک میلیون تن ماهی از طریق پرورش در قفسهای دریایی را دارد که این موضوع میتواند به تأمین امنیت غذایی، توسعه مناطق ساحلی و مرزی، توسعه اشتغال پایدار و توسعه اقتصادی کشور کمک کند.
نوروزی با بیان اینکه قفسهای ساخته شده در این شرکت تاکنون در بوشهر و هرمزگان مورد استفاده قرار گرفته و اکنون در قشم و بندرعباس دو پروژه در حال اجراست، گفت: ماهی «صبیتی» و «سی باس» از جمله ماهیهای جنوبی و قزل آلا ماهی در شمال ایران با این قفس پرورش داده شده اند.
مدیرعامل این شرکت دانش بنیان با بیان اینکه هر قفس ظرفیت پرورش ۱۲۵ تن ماهی را دارد و تا طول و ارتفاع موج ۶ متر دوام میآورد، افزود: بنا داریم پروژه را گسترش دهیم به طوریکه این قفسها تا طول و ارتفاع موج ۱۰-۱۲ متر دوام بیاورند که این موضوع نیازمند حمایتهای دولتی است.
وی با بیان اینکه ۸۰-۸۵ درصد متریال استفاده شده در این قفس ایرانی بوده و نسبت به نمونههای خارجی از قیمت پایینی برخوردار است، عنوان کرد: ما میتوانیم این محصول را به کشورهای حاشیه خلیج فارس، لبنان و سوریه صادر کنیم. در این شرکت روند مطالعات در زمینه تور شور آغاز شده و در مرحله ساخت نمونههای اولیه برای تست آزمایشگاهی قرار دارد.
نوروزی افزود: علاوه بر محصولاتی که در این شرکت در راستای پرورش ماهی در قفس به تولید رساندیم، میتوانیم به اجزا مورد نیاز برای عملیاتی شدن مزارع پرورش ماهی در قفس، شناورهای عملیاتی و بارجهای نظارتی اشاره کنیم که مطالعه، طراحی و ساخت این محصولات در برنامه پیشرو شرکت قرار دارد. با توجه به وجود ظرفیتهای بسیار خوب برای ساخت شناور در کشور، امید است در آینده نزدیک شاهد تولید این محصولات با طراحی تخصصی برای خدمترسانی در صنعت پرورش ماهی در قفس و با قیمت مناسب باشیم.
طراحی سامانه هوشمند آبزی پروری با اینترنت اشیا
یکی دیگر از نمونه محصولاتی که محققان کشورمان در حوزه شیلات موفق شدند با استفاده از فناوری به نتیجه برسانند و به این صنعت عرضه کنند سامانه هوشمند آبزی پروری است. این سامانه بر پایه اینترنت اشیا، با هدف پایش آب، بهینه سازی مصرف خوراک، رفتار شناسی، مدیریت کارکنان و افزایش تولید در واحد سطح طراحی شده است.
استفاده از این سامانه تا ۲۰ درصد میزان تولید را افزایش و تا ۱۵ درصد میزان تلفات در مزارع پرورش ماهی را کاهش میدهد. در این محصول دانش بنیان، سنسورهایی طراحی شده که در درون استخرهای پرورش ماهی قرار میگیرد و با اپلیکیشنی که با این سنسورها هماهنگ است، پایش انجام میگیرد.
از جمله مواردی که میتوان به واسطه این سامانه در مزارع پرورش ماهی پایش کرد شامل اکسیژن، دما، ازون، نیترات، pH آب است. محققان این شرکت معتقدند موارد دیگر هم میتوانند به پایش اضافه شوند. همچنین به واسطه این نرم افزار میتوان ساعت غذادهی و نرخ غذادهی را تنظیم کرد. در حال حاضر دانش فنی این سامانه بدست آمده و در حال استفاده است.
تامین امنیت غذای دریایی با فناوری ایرانی
تولید مکملهای پروبیوتیک آبزیان با منابع بومی
از آنجایی که آبزیان همانند دام و طیور در نهایت به چرخه غذایی انسان باز میگردند وضعیت سالم بودن غذای آنها نیز از اهمیت بالایی برخوردار است. به همین دلیل یک شرکت دانش بنیان با استفاده از منابع بومی توانسته مکملهای پروبیوتیک را برای آبزیان به تولید برساند. در این شرکت بیش از ۱۰ مکمل تولید میشود که تعدادی از آنها ویژه خوراک آبزیان و بهبود دهنده کیفیت آب و خاک استخرهای پرورش آبزیان هستند.
حمیدرضا خوشکردار مدیر فنی این شرکت دانش بنیان به خبرنگار مهر درباره مکملهای پروبیوتیک گفت: این شرکت مکملهایی را با اخذ مجوزهای لازم از سازمان دامپزشکی کشور و وزارت صمت و بر اساس استانداردهای یک شرکت انگلیسی، به تولید میرساند که مورد مصرف صنعت شیلات است.
وی با بیان اینکه این مکملها مورد استفاده برای ماهیان آزاد و زینتی هستند، گفت: پروبیوتیک ها، در خوراک دام باعث بهبود وزن گیری، بهبود رشد، تربیت سیستم ایمنی و کاهش تلفات و کاهش ابتلاء به بیماریها میشوند که در نهایت ارزش افزوده اقتصادی ایجاد خواهند کرد. این مکملها در آب استخرها باعث کیفیت وضعیت شیمیایی و میکروبی آب شده و ضمن سم زدایی، اکسیژن را تثبیت میکنند؛ به این واسطه از رشد بیش از حد جلبکها و میکروارگانیسم های مضر در استخرها، جلوگیری میکنند.
خوشکردار افزود: از آنجایی که محصولات وارداتی از قیمت بالایی برخوردارند، معمولاً محصولات داخلی در این زمینه برای پرورش دهنده انتخاب میشود زیرا برای آنها به صرفه تر است.
مسیر ارزیابی شرکتهای دانش بنیان حوزه شیلات تسهیل میشود
بر اساس اعلام معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، علاوه بر این دستاوردهای معرفی شده در نمایشگاه ایران ساخت حوزه شیلات، محققان مؤسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور به ۳۲ فناوری در بخش شیلات دست یافتهاند که از این ۳۲ فناوری، حدود ۴۰ محصول دانشبنیان فقط در حوزه فرآوری آبزیان تولید شده اند. از آنجایی که عمر ورود فناوری و نوآوری به حوزه شیلات زیاد نیست، معاونت علمی و فناوری اعلام کرده برای رسوخ بیشتر تکنولوژی به این صنعت مهم، تسهیلاتی اندیشیده است.
در این راستا، دکتر رضا اسدی فرد رئیس مرکز مؤسسات و شرکتهای دانش بنیان معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری درباره شیوه حمایت از دستاوردهای محققان در حوزه شیلات به خبرنگار مهر اظهار داشت: درصدد هستیم در مرکز مؤسسات معاونت علمی و فناوری مسیر ارزیابی شرکتهای دانش بنیان خصوصاً حوزه شیلات را تسهیل کنیم تا بیش از گذشته شاهد تولید محصولات مرتبط این حوزه باشیم.
وی ادامه داد: در حال حاضر روند ارزیابی دانش بنیانها شاید تا ۳ ماه به طول بیانجامد اما در صدد هستیم با رایزنیهایی که در حال انجام است این پروسه حتی به یک ماه هم برسد و این میتواند به نفع شرکتهای این حوزه شود.
رئیس مرکز مؤسسات و شرکتهای دانش بنیان معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری تاکید کرد: مانع اصلی توسعه شرکتهای دانش بنیان و اقتصاد دانش بنیان پروسه طولانی ثبت محصول و شرکت است که امیدواریم این موضوع رفع شود و بیش از گذشته شاهد محصولات دانش بنیانها در حوزه شیلات باشیم.
به گزارش مهر، دریاها و اقیانوسها عرصهای هستند که بسیاری از کشورهای پیشرفته حضوری پرقدرت در آن دارند که همین امر به توانمندی آنها در جهان منجر شده است. پیشرفتهای اقتصادی، صنعتی، علمی و فناوری در میزان تسلط بر دریا تأثیرگذار بوده است.
در عین حال توجه به مسائلی همچون اشتغالزایی و درآمد از حوزه دریا، کاهش انرژیهای فسیلی، جایگاه کشورها در جهان، لزوم افزایش قدرت اقتصادی و منابع بسیار حائز اهمیت دریاها، ایجاب میکند که با تأمل بیشتری به موضوع دریاها پرداخته شود.
جمهوری اسلامی ایران نیز با توجه به مرزهای طولانی خود در شمال و جنوب کشور و موقعیت جغرافیایی خود، نیازمند تدوین برنامه راهبردی توسعه فناوریهای دریایی بوده و در این حوزه قدم در راه توسعه این حوزه نهاده است.
صنعت شیلات از جمله صنایعی است که اخیراً نشان داده میتواند بیش از گذشته از پتانسیل فناوری و نوآوری بهره مند شود. از این رو به نظر میرسد که هر چه بیشتر تکنولوژی به این صنعت نفوذ کند، مشکلات بهره وری از صنعت دریایی نیز کاسته خواهد شد.
ورود فناوری به صنعت شیلات میتواند به کاهش معضلات آن کمک کند و در عین حال تأثیرات خوشایندی بر تولید و تکثیر آبزیان، فرآوری محصولات شیلاتی، صید و بهره برداری بر جای بگذارد. اما شیلات نیر مانند هر صنعت دیگری نیازمند بسترهای حمایتی فراهم شده از سوی مسئولان و دستگاههای اجرایی است تا ضمن سودآوری برای کشور، بیش از گذشته دستاوردهای محققان در قالب محصول و خدمت در دسترس عموم مردم قرار بگیرد.