از ابلاغ دستورالعمل پدافند سایبری پیشگیرانه تا جرم‌انگاری بی‌توجهی به پدافند غیرعامل

به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی پایداری ملی، نشست دو روزه مدیران کل پدافند غیرعامل استانداری‌ها در سازمان پدافند غیرعامل کشور با حضور سردار دکتر غلامرضا جلالی، رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور، وحید جلال زاده، رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی، سردار سیدمهدی فرحی؛ جانشین وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، جانشینان قرارگاه‌های تخصصی و معاونین و مدیران سازمان در سالن شهید آبشناسان سازمان پدافند غیرعامل کشور برگزار شد.

عملیاتی‌شدن سند راهبردی پدافند غیرعامل در 27 استان

در ابتدای این همایش سردار رسول رحیمی، معاون بسیج و امور استان‌های سازمان پدافند غیرعامل کشور، ضمن خوش‌آمدگویی به مدعوین و حاضرین در این همایش، ضمن تاکید بر اهمیت نقش مدیران کل پدافند غیرعامل در استانداری‌ها اظهار داشت: یکی از مهمترین وظایف این مدیران در استان، اهتمام جدی برای اجرای طرح ‌جامع پدافند غیرعامل استانی به عنوان سندی راهبردی با افق دید بلندمدت است.

وی ادامه داد: این سند در 27 استان عملیاتی شده است و 3 استان در شرف عملیاتی شدن است که امیدواریم هرچه زودتر به سرانجام برسد.

معاون امور استان‌های سازمان پدافند غیرعامل کشور با تاکید بر الزام دستگاه‌ها به هزینه کرد یک درصد از کل اعتبارات خود در حوزه پدافند غیرعامل مطابق بند ح تبصره 19 قانون بودجه 1401 کشور، از مدیران کل پدافند غیرعامل استانداری‌ها خواست تا از این ظرفیت بهترین بهره‌برداری را جهت توسعه الزامات و پیاده‌سازی ضوابط پدافند غیرعامل در استان‌ها انجام دهند.

معاون هماهنگ‌کننده ستاد کل نیروهای مسلح:
اهتمام نیروهای مسلح به پدافند غیرعامل خوب است ولی کافی نیست

سردار علی عبداللهی، معاون هماهنگ‌کننده ستاد کل نیروهای مسلح، نیز در این همایش با بیان اینکه اصل موضوع پدافند غیرعامل و اهمیت آن، امروز در ارکان اساسی کشور جایگاه خود را پیدا کرده است، اظهار داشت: ورود مباحث پدافند غیرعامل در سیاست های کلی نظام، برنامه پنجم و ششم توسعه نشان از درک جایگاه اهمیت این موضوع در روند توسعه کشور دارد.

وی ادامه داد: صیانت و حفظ جان مردم در مواقع بحران و تامین پایداری، مداومت و استمرار خدمت‌رسانی زیرساخت‌های کشور از جمله وظایف حیاتی و اصلی پدافند غیرعامل است. این رسالت با توجه به پیچیده شدن و افزایش روبه‌رشد تهدیدات به ویژه با وجود روند روزافزون وابستگی انسان به فناوری هر روز بیشتر اهمیت می‌یابد.

معاون هماهنگ‌کننده ستاد کل نیروهای مسلح با بیان اینکه فرمانده معظم کل قوا بسیار پیشتر از همه متوجه اهمیت موضوع پدافند غیرعامل شده و بر رعایت الزامات آن تاکید جدی دارند، تصریح کرد: خوشبختانه با توجه به تاکیدات معظم‌له، در نیروهای مسلح اقدامات خوبی در موضوع پدافند غیرعامل انجام شده است که البته کافی نیست. اما امروز آنچه وظیفه سازمان پدافند غیرعامل کشور را سنگین‌تر کرده است، اهتمام برای استقرار نظامات پدافند غیرعامل در بخش کشوری است.

وی در بخش دیگری از اظهارات خود به اقدامات شورای عالی پدافند غیر‌عامل اشاره کرد و توضیح داد: این بخش از جمله شوراهایی است که جلسات آن با وجود مشغله های متعدد سردار باقری، رئیس محترم ستاد کل نیروهای مسلح به صورت مستمر برگزار می‌شود که تدوین و تصویب آئین‌نامه‌ها و اسناد راهبردی متعدد در حوزه‌های پدافند غیرعامل از جمله ثمرات آن است.

به گفته معاون هماهنگ‌کننده ستاد کل نیروهای مسلح، این کمیته با وجود اعضای موثر و تاثیرگذاری که در جلسات آن حضور دارند، در توسعه راهبردهای دفاع غیرنظامی نقشی تاثیرگذار را ایفا کرده است.

سردار عبداللهی با بیان اینکه ساختار پدافند غیرعامل در استان‌ها به ریاست استانداران، فرصت و ظرفیت خوبی را در راستای اجرای ماموریت‌های پدافند غیرعامل در اختیار مدیران کل قرار داده است، گفت: اسناد، تنها برای صادر شدن نیست و تا اجرا نشوند کاری پیش نرفته است چرا که هنر پدافند غیرعامل این است که قبل از بحران برای کاهش اثر و آسیب تهدیدات اقدام کند.

وی با بیان اینکه با توجه به اهتمام دولت سیزدهم در بحث پدافند غیرعامل، پیش بینی ما این است که گام های موثری در استقرار نظامات پدافند غیرعامل و به دنبال آن افزایش تاب‌آوری زیرساخت‌های حساس و تضمین تداوم کارکرد آنها در کشور را شاهد باشیم، افزود: این فرصت مناسبی را در اختیار ادارات کل پدافند غیرعامل استانداری‌ها قرار داده است تا دراین زمینه به نقش آفرینی بپردازند و از ظرفیت های خود استفاده کنند.

این مقام ارشد نظامی آموزش و فرهنگ‌سازی عمومی را یکی از وظایف مهم اداره کل پدافند غیرعامل برشمرد و توضیح داد: مردم باید بدانند که قبل از بحران و در حین آن باید چه کنند. چرا که سردرگمی افراد در هنگام بروز تهدیدات، خود آسیب‌زاست. دراین زمینه باید از ظرفیت اسنادی که در این زمینه در حوزه پدافند غیرعامل ابلاغ شده است استفاده کرد.

سردار عبداللهی با بیان اینکه مدیران کل پدافند غیرعامل استانداری‌ها اطمینان داشته باشند که نیروهای مسلح و در راس آن سرلشکر باقری، پشتیبان پدافند غیرعامل خواهند بود، متذکر شد: نیروهای مسلح هرچه در توان داشته باشد در زمینه کمک، پشتیبابی و همکاری و همچین رایزنی با بخش‌های مختلف دولت در حوزه مدیریت و برنامه‌ریزی، زیرساخت‌های انرژی و ارتباطی به منظور کمک به استقرار نظامات پدافند غیرعامل در ارکان اساسی کشور، دریغ نخواهد کرد.

سردار جلالی در همایش مدیران کل پدافند غیرعامل استانداری‌ها مطرح کرد
ابلاغ دستورالعمل عملیات پیشگیرانه پدافند سایبری کشور/ تدوین برنامه‌های تداوم کارکرد (BCP) برای زیرساخت‌های حساس

در ادامه این همایش، سردار دکتر غلامرضا جلالی، رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور در سخنانی به تبیین اهداف برگزاری این همایش پرداخت و گفت: با توجه به برخی جابه‌جایی‌ها در مدیران کل پدافند غیرعامل استانداری‌ها، این جلسه با هدف به‌روزرسانی دانش، آگاهی‌بخشی مدیران کل از آخرین وضعیت نظامات پدافند غیرعامل و دستیابی به هماهنگی در اجرای اقدامات و سیاست های پدافند غیرعامل در استانها برگزار می شود.

وی با بیان اینکه حوزه ماموریتی سازمان پدافند غیرعامل کشور، تهدیدات انسان‌ساخت، نظامی، غیرطبیعی و CBRNE را شامل می شود، توضیح داد: در این حوزه با دو موضوع انسان و فناوری سروکار داریم این یعنی تهدیدات در این حوزه از پویایی و سیالیت برخوردار است. حال سوال اینجاست که آیا می‌توان در برابر این تهدیدات رویکرد ثابتی برای دفاع اتخاذ کرد. طبیعتا رویکردهای ما در پدافند غیرعامل نیز باید متناسب با نوع تهدیدات پویا باشد.

سردار جلالی ادامه داد: برای اتخاد یک راهبرد موفق مبتنی بر پدافند غیرعامل، قبل از هرچیز باید تهدید را بشناسیم و به سرعت آن را تشخیص دهیم. گام بعدی این است که بر مبنای آن تهدید، راهبرد دفاعی مبتنی بر پدافند غیرعامل را انتخاب، تدوین و عملیاتی کنیم.

رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور در ادامه به تشریح تغییر و تحولات منطقه و تغییر راهبرد دشمن پرداخت و توضیح داد: بازدارندگی ایران در حوزه دفاعی، دشمن را وادار کرده است راهبرد خود را به سمت مادون جنگ و فشار حداکثری و همه جانبه به ویژه در حوزه اقتصادی و سایبری ببرد.

وی ادامه داد: دشمن با اذعان به شکست فشار حداکثری و همه جانبه، اکنون در یک جنگ ترکیبی چند لایه صف آرایی کرده است.

رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور با بیان اینکه در همین راستا، دستورالعمل عملیات پیشگیرانه پدافند سایبری تدوین و به زودی ابلاغ خواهد شد، تصریح کرد: تمرکز این دستورالعمل بر امن‌سازی اضطراری با تاکید بر آسیب‌پذیری‌های فوری در بخش سایبری زیرساخت‌هاست تا در یک برنامه کوتاه مدت آسیب‌پذیری‌ها برطرف شود.

تدوین برنامه‌های تداوم کارکرد برای زیرساخت‌های حساس

وی با بیان اینکه در این دستورالعمل مبحث BCP مورد تاکید قرار گرفته است، خاطر نشان کرد: هرسامانه ای که کارکردهای آن به صورت مستقیم بر زندگی و معیشت مردم تاثیرگذار است باید این اجرای این برنامه را دستور کار قرار دهد. این امر به معنای تدوین برنامه‌های تداوم کارکرد برای زیرساخت‌های حساس است تا در صورت مواجهه با رویدادهای غیرمنتظره، با قطع خدمت‌رسانی روبه‌رو نشوند.

سردار جلالی همچنین به تدوین طرح جامع الزامات و ضوابط رسانه‌ای پدافند سایبری کشور اشاره کرد و گفت: هدف از این طرح، همگرایی و هم‌افزا کردن کنشگری رسانه‌ای دستگاه‌های اجرایی کشور در مواجهه با تهدیدات و اتفاقات سایبری چه در سطح ستادی و چه در سطح عملیاتی است.

به گفته رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور، تمرکز مدیران کل پدافند غیرعامل استانداری‌ها در اجرای دستورالعمل عملیات پیشگیرانه پدافند سایبری باید برطرف کردن آسیب‌پذیری‌ها جاری و تمرکز بر تهیه برنامه تداوم کارکردهای ضروری زیرساخت‌های حیاتی باشد تا در صورت بروز رخدادها، بتوان پیامدهای ناشی از آن را کنترل کرد.

سردار فرحی خبر داد

تشکیل «قرارگاه پدافند غیرعامل» در وزارت دفاع و پشتیبانی نیروی‌های مسلح

سردار سرتیپ دکتر سید مهدی فرحی در این همایش اظهار داشت: سرعت تغییرات فناورانه و پیشرفت فناوری‌ها در دنیا یکی از کلان روندهای اصلی محاسبات راهبردی است و لازم است همه بخش های دفاعی متناسب با این سرعت و‌ با در نظر داشتن اولویت های دفاعی مسیر حرکت و عمل خود را ترسیم کنند.

وی در این ‌همایش با تشریح برخی از تهدیدات فناورانه از ابعاد مختلف ‌و بررسی آثار متفاوت آنها برای دفاع، لازمه موفقیت را نگاه تیزبینانه و هوشمندانه عنوان کرد و افزود: برای همگام سازی وزارت دفاع با پیشرفت های دنیا، از روش‌های ابتکاری و خلاقانه خوبی استفاده شده است و از طرفی در سطح ملی نیز همکاری های خوبی با بخش های ملی و کشوری و هم چنین با سازمان پدافند غیرعامل وجود دارد.

سردار فرحی با تشریح راهبردهای وزارت دفاع در خصوص پدافند غیر عامل اظهار داشت: در ساختار وزارت دفاع برای انجام این‌ماموریت تمهیداتی صورت گرفته است که در موضوعات مختلفی از جمله کمک به حادثه دیدگانِ سیل و زلزله و رخداد های طبیعی همچون آتش سوزی جنگل ها و ... منشأ اثرات فراوانی شده است.

وی در همین زمینه افزود: وزارت دفاع «قرارگاه پدافند غیر عامل» را تشکیل داده است تا مأموریت‌هایی از جمله شناسایی و رصد تهدیدات، فراهم آوری و هماهنگی زیر ساخت های سخت افزاری و پشتیبانی شبانه روزی نرم افزاری، آماده شود تا متناسب با نوع تهدیدات و بروز مخاطرات، نه تنها غافلگیر نشده، بلکه در کمترین زمان، مناسب ترین اقدام را در راستای شناسایی و دفع و پاسخ به تهدیدات به کار گیرد.

فرحی در بخش دیگری از سخنان خود با بیان تغییر شکل جنگ های سنتی به جنگ های ترکیبی و‌ پیچیده تصریح کرد: امروزه متناسب با قدرت کشورها، شکل نبردها نیز پیچیده تر شده و در واقع جنگ های ترکیبی (فیزیکی، پرتویی، زیستی، میکروبی، سایبری، شناختی) جایگزین جنگ های کلاسیک و سنتی شده اند.

وی اضافه کرد: وزارت دفاع جمهوری اسلامی ایران با راه اندازی زیر ساخت های مقابله با انواع تهدیدات زیستی، پرتویی و شیمیایی، قادر است تهدیدات در این خصوص را شناسایی کنند.

جانشین وزیر دفاع تصریح کرد: نیروهای مسلح جمهوری اسلامی می بایست با توسعه ی چهار مولفه فناوریِ سخت افزار، نرم افزار، مغز افزار و سازمان افزار تصمیم سازِ نبرد های احتمالی آینده باشد.

فرحی با بیان اینکه به طور کلی تلاش وزارت دفاع در حوزه پدافند غیر عامل بر دو اصل عدم غافلگیری و همچنین تأمین نیازمندی های تحقق این مهم در سطح نیروهای مسلح و کشوری است تصریح کرد: وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح 51 شهرِ کشور را به امکانات و تجهیزات مورد نیاز پدافند غیر عامل تجهیز کرده و آماده است هر نوع همکاری و هماهنگی با سازمان پدافند غیرعامل کشور را در راستای تقویت کشور در ابعاد مختلف به کار گیرد.

رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی:
بی‌توجهی دستگاه‌ها به ضوابط پدافند غیرعامل از مصادیق «ترک فعل» است

در ادامه دکتر وحید جلال‌زاده، رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی و عضو کمیته دائمی پدافند غیرعامل با بیان اینکه سازمان پدافند غیرعامل کشور جزو یکی از سازمان‌های تخصصی و به‌روز کشور به حساب می‌آید، اظهار داشت: یکی مهمترین تکالیف مدیران کل پدافند غیرعامل استانداری‌ها، تلاش برای ایجاد فرهنگ صحیح و کارآمد در بین سایر مسئولان اجرایی استان‌هاست. آگاه‌سازی مدیران ارشد استان، به ویژه استانداران در مورد اهمیت و ضرورت توجه به ضوابط و الزامات پدافند غیرعامل از جمله وظایف مدیران کل پدافند غیرعامل در استان‌هاست.

وی ادامه داد: واقعیت این است که اگر مدیران و نیروهای ارشد در استانداری‌ها درک صحیحی از موضوع پدافند غیرعامل داشته باشند، آن زمان پیاده‌سازی سیاست‌های پدافند غیرعامل در استانها با روند موثرتری عملیاتی خواهد شد.

رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی افزود: آموزش مدیران با مباحث علمی و تخصصی مرتبط با حوزه کاری، نیز موضوع مهم دیگری است که باید در دستور کار مدیران کل پدافند غیرعامل استانداری‌ها قرار گیرد.

اهمیت رعایت پیوست پدافند غیرعامل در گام اول و دیده شدن اجرای معیارهای و ضوابط پدافند غیرعامل در ذات طرح‌ها و زیرساخت‌ها نیز موضوع دیگری بود که جلال زاده مورد تاکید قرار داد.

این نماینده مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه با هدف تسهیل اجرای ماموریت‌های سازمان پدافند غیرعامل کشور، قانون تشکیل این سازمان در دستور کار مجلس قرار گرفته است، خاطرنشان کرد: بررسی جزئیات این قانون، پس از ایام اربعین حسینی در دستور کار نمایندگان ملت قرار خواهد گرفت.

عضو کمیته دائمی پدافند غیرعامل با بیان اینکه کم توجهی به مسئله پدافند غیرعامل از مصادیق ترک فعل است، خاطرنشان کرد: عدم رعایت معیارها و ضوابط پدافند غیرعامل از سوی دستگاه‌های اجرایی که در این حوزه ماموریت دارند، مصداق ترک فعل است و می توان این دستگاه ها را به دستگاه قضایی و نظارتی معرفی کرد.

وی با بیان اینکه در مجلس تلاش بسیاری برای تقویت بودجه مربوط به پدافند غیرعامل را در دستور کار قرار خواهیم داد، خاطرنشان کرد: با توجه به اهمیت مسئله پدافند غیرعامل، این امر باید در اولویت قرار گیرد. ضمن آنکه می‌توان از ظرفیت‌های قانونی برای افزایش بودجه استفاده کرد.

رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی متذکر شد: صدا و سیمای مراکز استان‌ها ظرفیت خوبی را برای تبیین موضوعات و مسائل پدافند غیرعامل و آموزش های عمومی شهروندان در اختیار مدیران کل پدافند غیرعامل استانداری‌ها قرار داده است که می‌توان از آن به نحوه شایسته بهره برد.

تشریح تخصصی نظامات پدافند غیرعامل

در ادامه همایش مدیران کل پدافند غیرعامل استانداری‌ها، سردار محمدرضا فرجی پور، جانشین قرارگاه پدافند سایبری کشور به تبیین فرآیندهای اساسی و اقدامات پدافند سایبری پرداخت و در مورد الگوی مدیریتی پدافند سایبری و وظایف استان‌ها با توجه به حوادث و تهدیدات اخیر در زیرساختهای کشور مطالبی را عنوان کرد.

در ادامه دکتر عبداله‌زاده، جانشین قرارگاه پدافند پرتوی کشور نیز با بیان اینکه از سال 1391، قرارگاه پدافند پرتوی کشور با هدف مدیریت حوادث و پیامدهای ناشی از نشت احتمالی هسته ای ایجاد شده است به تشریح نظام عملیاتی پدافند پرتوی پرداخت.

در ادامه مهندس کرمی، معاون طرح و برنامه سازمان پدافند غیرعامل کشور به تشریح و تبیین بند (ح) تبصره 19 قانون برنامه و بودجه سال 1401 و نحوه جذب منابع در امور پدافند غیرعامل پرداخت.

تشریح نظام جامع عملیاتی پدافند غیرعامل برای مدیران کل پدافند غیرعامل استانداری‌ها نیز برنامه دیگر این همایش بود که از سوی سردار خارا، معاون اطلاعات و عملیات سازمان پدافند غیرعامل کشور ارائه شد.

تشریح برنامه‌ها و فعالیت‌ها ایام نکوداشت پدافند غیرعامل

دکتر محسن محبی معاون توسعه فرهنگی سازمان پدافند غیرعامل کشور نیز در این نشست به تشریح برنامه‌ها و فعالیت‌ها ایام نکوداشت پدافند غیرعامل پرداخت.

وی با بیان اینکه برنامه های ایام نکوداشت طی دستورالعملی برای دستگاه‌های کشوری و لشکری ارسال خواهد شد، تصریح کرد: اهداف اصلی برنامه‌های ایام نکوداشت، گفتمان‌سازی و فرهنگ‌سازی پدافند غیرعامل در سطح جامعه؛ معرفی ضرورت‌ها و کارکردهای پدافند غیرعامل در سالی که گذشت؛ آگاه سازی مردم و ارائه گزارش عملکرد توسط سازمان های کشوری و لشکری؛ زمینه سازی برای مشارکت مردم همکاری مسئولین و نخبگان در حوزه پدافند غیرعامل و مشارکت فکری نخبگان و صاحب نظران در پاسخگویی به نیازهای جامعه است.

تبیین و تشریح ابعاد سند جامع پدافند شهری

مهندس اسدالله کریمی، معاون امور شهری سازمان پدافند غیرعامل کشور نیز در بخش دیگری از این همایش، به تبیین و تشریح ابعاد سند جامع پدافند شهری پرداخت و این سند را الگویی نوین و مدرن از توسعه امنیت‌افزا دانست و گفت: این سند برنامه‌ریزی شهری ما را مبتنی بر رویکرد‌های پدافندی ارتقا می‌دهد.

تشریح نظام عملیاتی پدافند زیستی از سوی سردار مهدی پور جانشین قرارگاه پدافند زیستی و تشریح نظام عملیاتی پدافند شیمیایی از سوی دکتر گوهری، جانشین قرارگاه پدافند شیمیایی از دیگر برنامه های این همایش بود.

راهکارهای بازرسی و نظارت بر ترک فعل در حوزه پدافند غیرعامل

سردار محمدعلی قمی، معاون حقوقی و بازرسی سازمان پدافند غیرعامل کشور نیز در این همایش مباحثی پیرامون راهکارهای بازرسی و نظارت بر ترک فعل در حوزه پدافند غیرعامل را تشریح کرد.

در ادامه سردار آل اسحاق رئیس حوزه ریاست و رئیس دبیرخانه کمیته دائمی پدافند غیرعامل به تشریح اسناد راهبردی و دستورالعمل های عملیاتی پدافند غیرعامل که تا کنون به تصویب کمیته دائمی پدافند غیرعامل رسیده پرداخت و گفت: تاکنون اسناد راهبردی در حوزه سیاست های کلی پدافند غیرعامل، زیستی، الکترونیک، منابع ژنتیک، شیمیایی، پرتوی و شهری تهیه تدوین شده است.

امیر احمدپور رئیس مرکز حفاظت اطلاعات سازمان پدافند غیرعامل کشور نیز از دیگر سخنرانان این نشست بود. وی در این نشست به بیان اهمیت اصول حفاظت اطلاعات در حوزه پدافند غیرعامل و تهدیدات این حوزه از منظر حفاظت اطلاعات پرداخت و خواستار اقدامات لازم در جهت حفاظت از دارایی‌ها شد.

در پایان این نشست تعدادی از مدیران کل پدافند غیرعامل استان‌ها به طرح سوالات، دغدغه ها و نقطه نظرات خود پرداختند که توسط رئیس و مسئولان سازمان پدافند غیرعامل کشور پاسخ داده شد.