احتمال از سرگیری فروش تسلیحات تهاجمی به عربستان سعودی

به گزارش پایداری ملی به نقل از شبکه العالم، رویترز نوشت؛ به گفته چهار منبع آگاه، دولت بایدن در حال بحث در مورد لغو احتمالی ممنوعیت فروش تسلیحات تهاجمی آمریکا به عربستان سعودی است، اما انتظار می‌رود هر تصمیم نهایی به پیشرفت ریاض برای پایان دادن به جنگ در یمنِ همسایه بستگی داشته باشد.

سه منبع آگاه پیش از سفر رئیس‌جمهور جو بایدن به پادشاهی عربستان گفتند مقامات ارشد سعودی در چندین نشست در ماه های اخیر در ریاض و واشینگتن به همتایان آمریکایی خود فشار آورده اند تا سیاست فروش تسلیحات دفاعی به شریک اصلی خود در خلیج فارس را لغو کنند.

دو منبع گفتند که مذاکرات داخلی ایالات متحده غیررسمی و در مراحل اولیه است و هیچ تصمیمی قریب الوقوع نیست، و یک مقام آمریکایی به رویترز گفت که «در حال حاضر هیچ بحثی درباره سلاح های تهاجمی با سعودی ها در جریان نیست».

اما در حالی که بایدن برای یک سفر حساس دیپلماتیک آماده می شود، نشان داده است که به دنبال از سرگیری روابط تیره شده با عربستان سعودی است؛ آن هم در زمانی که خواستار افزایش عرضه نفت خلیج فارس و روابط نزدیکتر امنیتی اعراب با اسرائیل برای مقابله با ایران شده است.

دستیاران کنگره می گویند که در داخل کشور، هر اقدامی برای لغو محدودیت ها در مورد سلاح های تهاجمی مطمئناً مخالفت کنگره را به همراه خواهد داشت، از جمله از سوی دموکرات ها و جمهوری خواهان مخالف بایدن که از منتقدان سرسخت عربستان سعودی بوده اند.

بایدن بلافاصله پس از روی کار آمدن در اوایل سال گذشته، موضع سختگیرانه‌تری را در قبال کمپین عربستان سعودی علیه حوثی ها در یمن اتخاذ کرد که تلفات سنگینی به غیرنظامیان وارد کرده است. همچنین سابقه حقوق بشری ریاض به ویژه قتل جمال خاشقچی، روزنامه نگار واشینگتن پست در سال 2018 این وضع را تشدید کرده است.

بایدن، که به عنوان یک نامزد ریاست جمهوری از عربستان سعودی به شدت انتقاد می‌کرد، در فوریه 2021 اعلام کرد که حمایت ایالات متحده از عملیات تهاجمی در یمن، از جمله «فروش تسلیحات مربوطه» را متوقف کرده است.

عربستان سعودی، بزرگترین مشتری تسلیحاتی ایالات متحده، تحت این محدودیت ها به شدت آزرده‌خاطر شد؛ محدودیت‌هایی که فروش تسلیحاتی چندین دهه‌ای را به ریاض متوقف کرد.

اما رویکرد بایدن از زمان آغاز عملیات نظامی روسیه در اوکراین در ماه مارس تضعیف شده است. ایالات متحده و سایر کشورهای غربی از عربستان سعودی، بزرگترین صادرکننده نفت جهان، خواسته اند برای پمپاژ نفت بیشتر به منظور جبران حذف منابع روسیه وارد عمل شود.

عربستان سعودی همچنین به دلیل موافقت در مورد تمدید دو ماهه آتش بس با میانجیگری سازمان ملل در اوایل ژوئن در یمن، صحنه بدترین بحران انسانی جهان، مورد تمجید کاخ سفید قرار گرفت. واشینگتن حالا مایل است شاهد تبدیل آن به یک آتش بس دائمی باشد.

یکی از افراد مطلع در واشینگتن گفت که دولت مذاکرات داخلی درباره امکان حذف محدودیت های تسلیحاتی عربستان را آغاز کرده است اما آنها به مرحله تصمیم گیری نرسیده اند.

به گفته منبع دوم، یکی از زمان‌هایی که مقامات سعودی این درخواست را مطرح کردند، در سفر خالد بن سلمان - معاون وزیر دفاع - به واشینگتن در ماه مه بود.

دولت عربستان سعودی به درخواست برای اظهار نظر پاسخ نداد.

با این حال، این منابع تاکید کردند که انتظار نمی رود در سفر 13 تا 16 جولای بایدن، که شامل توقف در سرزمین‌های اشغالی و کرانه باختری است، هیچ اعلامی در این خصوص انجام شود.

آنها گفتند که انتظار می رود هر تصمیمی به شدت به این موضوع بستگی داشته باشد که آیا به نظر می رسد ریاض به اندازه کافی برای یافتن یک راه حل سیاسی برای مناقشه یمن تلاش می کند یا خیر.

از جمله مهم‌ترین اقلامی که سعودی‌ها احتمالاً به دنبال آن هستند، مهمات هدایت‌شونده دقیق (PGM) مانند مواردی است که در زمان دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور پیشین آمریکا در مواجهه با مخالفت‌های اعضای کنگره تأیید شده بود.

دو منبع گفتند اما انتظار می‌رود که دولت بایدن با احتیاط حرکت کند و در مورد سیستم‌هایی که ممکن است پیشنهاد شود بحث می‌کند. عفو بین‌الملل اعلام کرد که در حمله هوایی ائتلاف تحت رهبری عربستان سعودی به بازداشتگاهی در یمن در ژانویه که منجر به کشته شدن تعداد زیادی شد، از بمب‌های هدایت‌شونده دقیق ساخت آمریکا استفاده شده است.

اگر واشینگتن این ممنوعیت را کاهش دهد، ممکن است فروش تجهیزات کمتر کشنده مانند نفربرهای زرهی یا تکمیل انبارهای تسلیحات زمین به زمین و هوا به زمین آسانتر شود.

البته حتی تحت محدودیت های موجود، ایالات متحده در اوایل سال جاری میلادی پس از حملات موشکی ارتش یمن به این کشور پادشاهی، حمایت نظامی خود را از عربستان سعودی افزایش داد.

پنتاگون در ماه نوامبر سال گذشته اعلام کرد واشینگتن فروش موشک‌ها و سامانه‌های دفاع ضدبالستیکی به عربستان سعودی را تأیید کرده و ایالات متحده همچنین موشک‌های پاتریوت را در سال جاری به ریاض ارسال کرده است - که مقامات آمریکایی همه آنها را دارای ماهیت دفاعی می‌دانستند.

دولت بایدن همچنین حمایت خود را از سعودی ها برای دریافت سامانه دفاعی منطقه ای در ارتفاع بالا موسوم به (THAAD) که برای اولین بار در سال 2017 برای مقابله با تهدیدات موشکی بالستیک تایید شد، تکرار کرده است.

در حالی که قانونگذاران عمدتاً با چنین فروش هایی موافقت کرده اند، بایدن اگر بایدن تصمیم به فروش مجدد تسلیحات تهاجمی به ریاض بگیرد، ممکن است در کنگره با پیامدهای آن مواجه شود.

برخی تصمیم بایدن برای سفر به عربستان سعودی را زیر سوال می برند و آن را مشروعیت بخشیدن به ولیعهد محمد بن سلمان، رهبر واقعی سعودی ارزیابی می کنند. جامعه اطلاعاتی آمریکا به این نتیجه رسیده است که ولیعهد، مسئول قتل خاشقچی بوده است.

در میان مخالفان احتمالی، سناتور دموکرات کریس مورفی، یکی از منتقدان سرسخت کمپین سعودی در یمن است که بایدن را هنگام توقف فروش تسلیحات تهاجمی تمجید کرد.

یکی از دستیاران او می‌گوید مورفی معتقد نیست اکنون زمان مناسبی برای از سرگیری فروش چنین تسلیحاتی به سعودی‌ها باشد.