دعوت سازمان انرژی اتمی از محققان برای توسعه شتابگرها

به گزارش پایداری ملی به نقل از ایسنا، سید امیرحسین فقهی امروز در پنجمین کنفرانس ملی دوسالانه شتابگرهای ذرات و کاربردهای آن که در دانشگاه صنعتی امیرکبیر برگزار شد،  اجرای پروژه‌های پیشرفته چون نیروگاه‌های هسته‌ای و شتابدهنده‌ها را با دو هدف دانست و افزود: در بخش نیروگاه‌های هسته ای ما به دنبال تولید برق و در شتابدهنده‌ها نیز به دنبال کاربردهای پزشکی و صنعتی هستیم و هدف دوم مشارکت صنایع سبک و سنگین در اجرای این پروژه‌ها است.

وی مشارکت صنایع در این پروژه را موجب ارتقای سطح فناوری در کشور دانست و اظهار کرد: شتابگرهای ذرات از پیشرفته‌ترین دستاوردهای علمی و فناوری است که در شاخه‌های مختلف علوم، فناوری و پزشکی کاربرد دارند.

فقهی با اشاره به تفاوت راکتورها و شتابدهنده‌ها خاطرنشان کرد: در شتابدهنده ها بر خلاف مسائلی که در راکتورها وجود دارد با محدوریت های موجود از جمله پادمان و چرخه سوخت و غنی سازی مواجه نیستیم و می توانیم به واسطه مشارکت صنایع داخلی که عمدتا شرکت‌های دانش بنیان هستند از مزایای فناوری شتابگرها در پروژه‌های مختلف بهره مند شویم.

وی با تاکید بر اینکه بر این اساس در دنیا تعداد شتابگرها از تعداد راکتورها بیشتر است،  افزود: ما هم می توانیم اپلیکیشن این دستگاه را عملیاتی کنیم و از آن بهره مند شویم و هم می توان بواسطه اجرای پروژه ها توسط صنایع داخلی بخصوص حوزه دانش بنیان شاهد ارتقای بخش های مختلف صنعت‌ در کشورمان باشیم. 

سرپرست پژوهشگاه علوم و فنون هسته‌ای ادامه داد: بر اساس تجزیه و تحلیل اطلاعات تا سال ۲۰۱۵ حدود ۴۲ هزار و ۲۰۰ شتابدهنده در سراسر جهان وجود داشته و این در حالی است که تعداد راکتورهای هسته ای در دنیا  حدود ۴۵۰ راکتور بوده است.

وی اضافه کرد: از حدود ۴۲ هزار و ۲۰۰ شتاب دهنده در دنیا ۶۴ درصد یعنی ۲۷ هزار شتاب دهنده در بخش صنعت فعال است و ۳۳ درصد در بخش پزشکی و ۱۲۰۰ شتاب دهنده نیز در بخش تحقیقات فعال است.

فقهی افزود: ۵۰ درصد شتاب دهنده ها برای بازرسی های امنیتی و محموله های گمرکات استفاده می شوند و این بدلیل نگرانی های فزاینده موجود در این حوزه است.

سرپرست پژوهشگاه علوم و فنون هسته‌ای اظهار کرد: هم اکنون بیش از ۷۰ شرکت و موسسه در دنیا شتاب دهنده صنعتی تولید می کنند و تقریبا بیش از ۱۱۰۰ سیستم صنعتی در سال و تقریبا دو برابر تعداد تولید شده با درآمدی بالغ بر دو دهم بیلیارد دلار به فروش می رسانند.

وی با بیان اینکه بر اساس اطلاعات تا سال ۲۰۱۰ حدود ۲۰۰ تا ۳۰۰ شتاب دهنده در سال ساخته می شود، افزود: این امر یک بازار بزرگ در دنیا در بخش شتاب دهنده ها در پیش روی ما قرار می دهد.

فقهی با اشاره به کاربردهای منحصربه فرد شتاب دهنده ها و میزان گستردگی استفاده شتاب دهنده ها در بخش بیمارستان ها و صنعت در دنیای امروز با تاکید بر اینکه صنایع ما نیز نیازمند توسعه این شتاب دهنده ها هستند، یادآور شد: درآمد شتاب دهنده هایی که در بخش کاشت یون به عنوان اصلی ترین شتاب دهنده ها فعال هستند، حدود ۳۰۰ میلیارد دلار در سال است.

وی  اظهارکرد: با توجه به رهیافت تجزیه و تحلیل هزینه فایده در مقایسه با شتاب دهنده های تحقیقاتی و پزشکی شده، در واقع شتاب دهنده های پزشکی در سراسر دنیا تعداد بیشتری دارند و این خود موتور محرکه در توسعه صنعت شتاب دهنده ها محسوب می شود.

فقهی با تاکید بر اینکه کاربرد صنعتی شتاب دهنده صنعتی در دنیا به بلوغ خود رسیده، افزود: این در حالی است که ما در ابتدای مسیر هستیم و باید این حوزه را مورد توجه قرار دهیم‌.

وی دانشگاه ها را موتور محرکه صنعت شتاب دهنده ها در دنیا توصیف کرد و گفت: شاید دانشمندان در ابتدا تصور نمی کردند  شتاب دهنده ها تا این میزان در زندگی بشر مفید واقع شود و صنعت شتاب دهنده می تواند کشورمان را در حوزه دانش بنیان و های تک و اهداف بسیار وسیعی در حوزه مواد، مخابرات و الکترونیک به شدت ارتقا دهد.

وی گفت: ما با تمام وجود حامی این حوزه هستیم به گونه ای که رییس سازمان انرژی اتمی هم تاکید کرده است که من در این کنفرانس اطمینان دهم که نظر دانشمندان برای ما بسیار اهمیت دارد.