با تصویب قانون سازمان پدافند غیرعامل کشور، اگر دستگاهها وظایف خودشان را در موضوع پدافند غیرعامل انجام ندادند؛ نمایندگان مجلس با ورود به ماجرا، از دستگاه مربوطه مطالبهگری خواهند کرد.
به گزارش پایداری ملی، حجتالاسلام والمسلمین مجتبی ذوالنوری، نماینده مردم قم در مجلس شورای اسلامی و عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی است که ریاست این کمیسیون را نیز در کارنامه دارد. ذوالنوری در مصاحبه با نشریه عماد، روحیه معنوی و باورهای دینی را اصلیترین عامل تابآوری جامعه در برابر تحریمهای خارجی میداند. به گفته او مسئولان کشور باید تجهیزات و زیرساختهای حساس و آسیبپذیر را در مکانهایی که امکان حمله دشمن وجود ندارد؛ تأسیس کنند. ذوالنوری معتقد است با اتحاد و بصیرت مردم میتوان در برابر توطئهها و تفرقهافکنی دشمنان برای تشدید اختلافات مذهبی و قبیلهای مقابله کرد. مشروح گفتوگوی ذوالنوری با عماد را در ادامه میخوانید:
به عنوان سوال نخست! مهمترین عوامل و ظرفیتهایی که باعث شده ملت ایران در دوران پس از انقلاب با وجود فشارهای خارجی تابآوری داشته باشد و در برابر این تهاجمات ایستادگی کند چیست؟
تابآوری ملت ایران در طول سالیان بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، در دوران سخت 8 سال دفاع مقدس و همچنین ایام بعد از جنگ تا به امروز که ملت ایران زیر شدیدترین فشارها و تحریمهای اقتصادی بودند، به خاطر عوامل معنوی بوده است. باورها و اعتقادات مردم، بصیرت و ایمان به مبارزه با استکبار، دشمنشناسی و فهم درست از ایستادگی در برابر مشکلات برای آینده بهتر، باعث تقویت روحیه تابآوری در میان مردم ایران شده است.
برپایه این باورهاست که با تلاش علما، دانشمندان و متخصصان در عرصههای علمی و دانشبنیان توانستیم در برابر فشار دشمن، در راه خودکفایی گام برداریم تا بتوانیم بر توانمندیهای خودمان تکیه کنیم و الحمدالله امروز آثار آن را در جامعه شاهد هستیم. ما تاوان زیادی دادیم و مردم فشارهای سنگینی تحمل کردند اما امروز در تمام عرصههای علم و فناوری، توانستیم به جایگاهی برسیم که تحریم دشمن را بیاثر کنیم و دشمن مجبور به پذیرفتن جمهوری اسلامی ایران به عنوان قدرت منطقهای شود.
اگر این توانمندیها، اتکا به خود، اکتشافات و اختراعات و بینیازی کشور در ابعاد مختلف مطرح نبود؛ یقینا کشورهای استکباری، به کمتر از نابودی کشورمان راضی نمیشدند. اگر امروز رئیس جمهور کشورمان در مجامع بینالمللی از موضع اقتدار سخن میگوید و با اکثریت آرای، جمهوری اسلامی به عنوان عضو اصلی شانگهای پذیرفته میشود یا پس از روی کار آمدن دولت سیزدهم، واکسنهای معتبر خارجی به سمت کشور روانه میشود؛ به دلیل صلابت و اقتدار مردم ایران است و کشورهای دنیا میدانند اگر به ایران واکسن ندهند؛ در یک بازه زمانی کوتاه ما قادریم در تولید واکسن خودکفا شویم لذا هر چه ما توانمندتر باشیم، دنیا هم با جمهوری اسلامی به عنوان یک قدرت منطقهای کنار میآید چون دنیا فهمیده اگر با ایران همراهی نکند، جوانان و دانشمندان ایرانی به اتکا به ظرفیتهای داخلی به هر آنچه نیاز کشور باشد، دست پیدا خواهند کرد اما در صورتی که احساس کنند ما از روی نیاز و ضعف به سمت آنها دست دراز میکنیم؛ تلاش میکنند امتیازات بیشتری از ملت و مسئولان سیاست خارجی بگیرند.
امروزه ما در مسائل مختلف بینالمللی حرفی برای گفتن داریم مثلا در بعد نظامی به خودکفایی رسیدهایم و صادر کننده تجهیزات نظامی هستیم و در این راه به توان بازدارندگی دست یافتهایم. اگر دشمنان ما را ضعیف میدیدند؛ برای جنگ نظامی تردید نمیکردند پس باید تلاش کنیم در عرصههای فرهنگی و اقتصادی هم مانند عرصه نظامی به سطح مطلوبی از بازدارندگی برسیم.
توجه به استراتژیهای پدافند غیرعامل چه نقشی در استحکام داخلی و ساخت ایران قوی خواهد داشت؟
ایران قوی، کشوری است که در خلق ثروت و تولید با اتکا به ظرفیتهای داخلی سرآمد باشد. به کمک ظرفیتهای بومی هر آنچه را بدست آورده حفظ کند و در مقابل تجاوزات دشمنان از آنها صیانت کند. به نظر من به دو روش میتوانیم خود را در برابر تهدیدات دشمن محفوظ بداریم:
نخست دسترسی به توان بازدارندگی و پدافندی نظامی در برابر تهدیدات نظامی دشمن است و دوم کاهش آسیبپذیری زیرساختهای کشور در برابر تهدیدات.
برای نمونه در بحث هستهای، بازرسان آژانس انرژی اتمی روی فردو تأکید زیادی داشتند چون این تاسیسات در مکانی ایجاد شده که در برابر قدرتمندترین تهدیدات تابآور است و کارکرد آن متخل نخواهد شد از همین رو از در تعامل و مذاکره با ایران وارد شدند نه با فشار و تهدید به حمله. با تکیه بر همین اصل، باید سایر زیرساختهای حساس کشور را نیز در برابر تهدید دشمنان حفظ کنیم.
سازمان پدافند غیرعامل کشور برای مقابله با تهدیدات خارجی در زمینههای مختلف چه ظرفیتی دارد و تا چه حد کارآمد بوده است؟
افزایش توان بازدارندگی و توجه به پدافند غیرعامل فقط در مباحث نظامی مطرح نیست. در حوزه ارتباطات، اگر دشمن تصمیم بگیرد سیستم عاملی که روی گوشی تلفن همراه اکثر افراد استفاده میشود را غیرفعال کند؛ کارهای اداری و بانکی مردم دچار اختلال میشود و در این حالت گوشی موبایل به ابزاری بیخاصیت تبدیل میشود. بنابراین در حوزه ارتباطات و فضای مجازی هم باید معیار و ضوابط پدافند غیرعامل را ایجاد و اجرایی کنیم و با توسعه پلتفرمهای بومی و شبکه ملی اطلاعات، مستقل از شبکههای خارجی ارتباطات را توسعه دهیم تا در برابر آسیبهای دشمنان مصونیت داشته باشیم. درغیر اینصورت دشمن میتواند با حمله سایبری، کسب و کارهای اینترنتی و فروشگاهی، سیستم حمل و نقل، چرخه سوخت رسانی و ... را مختل کند پس خودکفایی در حوزه فضای مجازی با استقلال و راهاندازی پلتفرمهای بومی شکل میگیرد.به نظر من در موضوع پدافند غیرعامل هر چه کشور هزینه کند، در حقیقت سرمایهگذاری کرده است و توجه به موضوع پدافند غیرعامل میتواند جلوی مخاطرات و تهدیدات متنوعی را بگیرد. البته پدافند غیرعامل فقط برای حمله دشمن نیست و بلکه تداوم کارکرد را در حوادث مختلف نیز شامل میشود. مثلا در زلزلههای سهمگین و سونامی، ژاپن تلفات حداقلی دارد زیرا ساختمانها را در برابر زلزله مقاومسازی کرده است.
دشمن تلاش زیادی برای ایجاد شکاف و پررنگ کردن اختلافات قومی و مذهبی دارد. برای مقابله با این تهاجمات و تلاشها چه راهکاری پیشنهاد میدهید؟
درمان این موضع بصیرت است. تلاش دشمن از دیرباز برای حاکمیت بر مردم جهان، ایجاد تفرقه و اختلافافکنی میان مردم یک کشور با مذاهب و فرقههای مختلف بوده است. دشمن با فضاسازی، آب را گلآلود میکند که به اهداف شوم خود برسد. وقتی افراد یک جامعه متحد و منسجم باشند؛ قطعا در برابر هر نوع جوسازی و تفرقهافکنی شکست ناپذیر خواهند بود. در مقابل هر موضوع و هر زمانی که مردم در کنار هم بودند و انسجام، وحدت و یکپارچگی خود را حفظ کردند؛ دشمن ناامید شده و نتوانسته کاری انجام دهد اما هرجا اختلافات قومی، قبیلهای و مذهبی باعث تفرقهافکنی و شکستن اتحاد مردم شده باشد، دشمن با سوءاستفاده اختلاف انگیزی کرده و به اهداف شوم خود رسیده است.
قرآن کریم هم در این باره به مؤمنان تأکید کرده دچار تنازع، کشمکش و درگیری نشوید که اگر چنین کاری کردید از هم تنیده میشوید. اگر مردم مانند تار و پور فرش درهم تنیده باشند؛ در برابر هر نوع حمله فیزیکی و فرهنگی دشمن مقاوم خواهند بود اما فرش هم اگر تراکم و انسجام خود را از دست بدهد؛ زود از بین میرود.
در دوران دفاع مقدس هم ما شاهد همدلی و یکپارچگی مردم در برابر دشمن بعثی بودیم به نحوی که بخشی از شهدای ما در جنگ تحمیلی را اقلیتهای دینی کشور تشکیل میدهند. پس اتحاد، رمز پیروزی ملت ایران در برابر تهاجمات دشمن خارجی است. یکی از اصول پدافند غیرعامل همین موضوع خنثی سازی توطئههای دشمنان برای شبهه افکنی و اختلاف میان مردم است.
انگلیسیها در موضوع فرقهسازی و تنازعات قومی و مذهبی، خباثتهای تاریخی دارند و چند سالی است آمریکا نیز در این زمینه از استاد خود سبقت گرفته است و ایجاد گروهکهای مزدور نتیجه خباثتها و سیاستهای تفرقه طلبانه این دو کشور است. گروهکهای داعش، القاعده، بوکوحرام، جبهه النصره و... را آمریکاییها برای جنگ نیابتی در منطقه ایجاد کردند.
ما در دو عرصه نرم و سخت با قدرتهای استکباری مبارزه میکنیم. در جنگ نرم با فرقهسازی و اختلاف افکنیِ اعتقادی، فرهنگی و سیاسی و در جنگ سخت و نیابتی، حمایت از گروهکهای تروریستی سایه جنگ را بر سر ایران و برخی کشورهای این منطقه نشانده است. بنابراین مفهوم پدافند غیرعامل در این عرصه، بصیرت کامل، دشمنشناسی و توجه به منافع ملی است.
به نظر شما مهمترین دستاورهای سازمان پدافند غیرعامل در صیانت از مردم در شرایط بحران چه مواردی هستند؟
عمر سازمان پدافند غیرعامل کشور به دو دهه نمیرسد و متاسفانه برخی دولتها توجه زیادی به اهمیت این سازمان راهبردی نداشتند. دولت و مجلس باید به این سازمان توجه و نگاه ویژهتری داشته باشند تا بتواند بر استانداردهای پدافندی در دستگاههای اجرایی نظارت کند و نهادهای مختلف دولتی و خصوصی را برای اجرای سیاستهای پدافند غیرعامل پاسخگو کند.
مسئولان سازمان پدافند غیرعامل کشور، در تعریف استراتژیهای پدافند غیرعامل و جریانسازی این مفاهیم در سطح جامعه موفق بودند و در بعد حاکمیتی، توانسته است سناریوهای حمله دشمنان در عرصههای حقیقی و مجازی را شناسایی و خنثی کند. در این زمینه استانداردهایی هم برای سازمانهای مختلف تدوین شده است که باید با حمایت و نظارت مجلس پیادهسازی شود.
در پایان هم این بشارت را به مردم و دلسوزان نظام بدهم، اساسنامه این سازمان به تأیید و تصویب مجلس رسیده و نمایندگان مجلس شورای اسلامی، سازمان پدافند غیرعامل کشور را به عنوان یک نهاد قانونی به رسمیت شناختند و مصوبات را به دستگاههای زیربط ارسال کردند تا الزامات و سیاستهای سازمان پدافند غیرعامل اجرایی شود و اگر دستگاهها وظایف خودشان را در موضوع پدافند غیرعامل انجام ندادند؛ نمایندگان مجلس با ورود به ماجرا، از دستگاه مربوطه مطالبهگری خواهند کرد. این طرح با حضور نمایندگان تمام دستگاههای کشوری و لشکری بررسی شده و آماده تصویب و ابلاغ است. با تصویب این طرح قطعا زمینههای فعالیت سازمان پدافند غیرعامل گستردهتر میشود.
بودجههای مناسبی هم برای اجرای این طرح در نظر گرفته شده تا دستگاهها را موظف کند استراتژیها و سیاستهای سازمان پدافند غیرعامل کشور را پیادهسازی کنند و اعتبارات لازم را برای پیگیری طرحهای پدافندی فراهم کنند. با عملیاتی شدن این طرح در آینده شاهد فعالیت گستردهتر سازمان پدافند غیرعامل در سطح جامعه خواهیم بود.