روند جهانی حرکت به سمت ارز دیجیتال

به گزارش پایداری ملی به نقل از فارس، افزایش محبوبیت ارزهای مجازی از یک سو و اقدام برخی شرکت‌ها از جمله فیسبوک برای عرضه ارز مجازی اختصاصی نظیر لیبرا درواقع زنگ هشداری برای بانک‌های مرکزی کشورهای مختلف است که به دنبال امکان‌سنجی عرضه نسخه دیجیتال واحدهای پول ملی خود هستند.

چین نخستین اقتصاد بزرگی بود که ارز مجازی اختصاصی خود را به عنوان ابزاری قابل اعتماد و متداول برای استفاده در تراکنش‌های مالی، داخلی و برون مرزی عرضه می‌کند. یک هزار سال پیش و زمانی که اصلی‌ترین ابزار معاملات سکه بود، چینی‌ها نخستین بار اسکناس را اختراع کردند و به گزارش وال استریت ژورنال حالا دولت چین در حال خلق پول دیجیتال است.

بانک مرکزی چین روند آزمایش یوآن دیجیتال را در بسیاری از شهرهای بزرگ این کشور از جمله  شنزن، سوژو، کنگدو و شیونگان، از سال 2020 آغاز کرده‌اند. 

روند پایلوت استفاده از یوآن دیجیتال در این شهرها به گفته لی بو، معاون رئیس کل بانک مرکزی چین، خوب پیش می‌رود. 

وی همچنین پیشنهاد کرده که گردشگران و ورزشکارانی که قرار است در المپیک زمستانی 2022 در چین حضور پیدا کنند، برای تراکنش‌های پرداخت از این ارز استفاده کنند. البته چین گفته که به دنبال از میدان به در کردن دلار نیست. 

بو در این باره می‌گوید: تلاش‌ها برای ایجاد یوآن دیجیتال درواقع در راستای پاسخگویی به نیازهای داخلی چین است. 

وی روز یکشنبه گفته بود که من فکر می‌کنم هدف ما از ایجاد یوآن دیجیتال این است که به بازار امکان انتخاب دهیم تا از این طریق روند تجارت بین الملل و سرمایه گذاری را تسهیل کنیم. 

به نظر می‌رسد که اتحادیه اروپا نمی‌خواهد در زمینه ارزهای مجازی از چین عقب بیفتد. بین اکتبر سال 2020 و ژانویه 2021 بانک مرکزی اتحادیه اروپا فراخوانی را به شکلی عمومی برای ارائه پیشنهادات و نظرات در راستای عرضه یوروی دیجیتال برگزار کرد. 

نتیجه این فراخون و نظرسنجی که چند روز پیش منتشر شد نشان می‌دهد که اکثر مردم معتقدند حفظ حریم شخصی مهم‌ترین ویژگی استفاده از ارزهای دیجیتال است. 

افراد شرکت کننده در این فراخوان همچنین گفته‌اند که امنیت بالا، انجام تراکنش‌های بین المللی به صورت آنی، شفافیت بالای نرخ مبادلات ارزی، نبود هزینه‌های اضافه، و همچنین امکان استفاده از ارزهای دیجیتال به صورت آفلاین یا غیرآنلاین از جمله محاسن ایجاد بستر استفاده از یوروی دیجیتال است. 

کریستین لاگارد، رئیس کل بانک مرکزی اتحادیه اروپا هم البته حرف‌هایی زده که مانند آبی روی آتش این طرح بوده است. 

لاگارد گفته که حداقل 4 سال طول می‌کشد که یوروی دیجیتال قابلیت استفاده پیدا کند. 

خزانه داری انگلیس و بانک مرکزی این کشور هم اخیرا به جمع طرف‌هایی پیوستند که به دنبال ایجاد ارز دیجیتال هستند. این دو نهاد دولت انگلیس با ایجاد یک کارگروه مشترک در حال امکان سنجی عرضه بریت کوین، هستند. 

دولت انگلیس همچنین می‌خواهد دو مجموعه جداگانه را برای حضور کارشناسان فنی و موسسات کلیدی از جمله موسسات مالی، شرکت‌های فعال در حوزه فروش، بازرگانان، گروه‌های مدنی و مشتریان در این روند ایجاد کند.

ریشی سوناک، خزانه دار انگلیس، طی بیانیه‌ای رسمی در این زمینه گفته که دولت انگلیس همواره پیشتاز نوآوری بوده اما ما باید در این زمینه پا را فراتر بگذاریم. اگر ما می‌خواهیم از پتانسیل خارق‌العاده تکنولوژی استفاده کنیم، باید جایگاه انگلیس را به عنوان مرکز فعالیت‌های مالی جهان محکم کنیم. 

نه تنها چین، اتحادیه اروپا و انگلیس به  عنوان ایجاد یک شکل دیجیتال برای ارزهای ملی خود هستند، بلکه ونزوئلا هم در سال 2018 به پشتوانه ذخایر نفتی این کشور ارز دیجیتال پترو را به بازار عرضه کرد. 

کشور باهاما هم در سال 2020 ارز دیجیتال سن دلار را به بازار معرفی کرد و برزیل هم می‌گوید که احتمالا از سال 2022 رئال دیجیتال را برای استفاده بر تراکنش‌های مالی آماده می‌کند. در این مسیر سوئد هم گام برداشته و هم اکنون در حال آزمایش کرون دیجیتال است. 

سوال بزرگ این است که بانک مرکزی آمریکا در این مسیر چه کار کرده است؟ پرواضح است که بانک مرکزی فدرال آمریکا در حال پایین بالا کردن موضوع عرضه پول دیجیتال از سال 2017 است اما عجله‌ای برای عرضه آن ندارد.

جروم پاول، رئیس کل بانک مرکزی آمریکا، در روز 22 مارس طی نشستی گفت: ما نیازی به عجله کردن برای این مسئله نداریم و دلیلی ندارد که نخستین کسی باشیم که در این بازار گام برمی‌داریم. 

پاول گفت: پیش از آنکه به سمت عرضه دلار دیجیتال برویم باید از کنگره و دولت و همچنین عموم مردم تاییدیه بگیریم.

به گفته این مقام آمریکایی،‌ بسیاری از مردم آمریکا هنوز عادت به اسکناس دلار دارند. 

وی تاکید کرده که سوال اصلی در این زمینه این است که آیا مردم آمریکا دوست دارند و یا نیاز دارند که بانک مرکزی یک فرم دیجیتال برای آنها ایجاد کند و این در حالی است که خود نظام پرداخت دلار هم بهینه است و هم قابل اعتماد است. 

علی رغم آنکه مقامات آمریکایی برای عرضه دلار دیجیتال خیلی عجله ندارند، اما احتمالا بالاخره فضا برای استفاده مردم آمریکا در آینده نه چندان دور از ارز دیجیتال فراهم خواهد شد. البته ایجاد فضا برای استفاده از ارز دیجیتال باعث می‌شود که شهروندان آمریکایی که حساب بانکی ندارند هم بتوانند تراکنش مالی انجام دهند و برخی سیاست‌های بانک مرکزی آمریکا از  جمله تغییرات نرخ سود نیز به صورت مستقیم به کاربران منتقل شده و برای آنها هزینه اضافی که از سوی بانک‌ها و موسسات مالی واسطه‌ای ایجاد می‌شود در بر نداشته باشد. 

وال استریت ژورنال می‌گوید: ایجاد فضای مبادلات دیجیتال باعث می‌شود که دولت هم بتواند بسته‌های کمکی خود را راحت‌تر و به صورت مستقیم در اختیار شهروندان قرار دهد. 

با این وجود اما عادت کردن مردم آمریکا به استفاده کردن از اسکناس دلیل اصلی عدم ارائه دلار دیجیتال از سوی بانک مرکزی این کشور نیست. به نظر می‌رسد دلیل اصلی این است که بانک‌های بزرگ آمریکایی و موسسات ارائه دهنده کارت‌های اعتباری و همچنین شرکت‌های ارائه دهنده خدمات دیجیتال خیلی تحت تاثیر دلار دیجیتال قرار نگرفته و علاقه‌ای به آن ندارند. 

نکته اینجاست که موسسات مالی آمریکایی از جمله بانک‌ها و شرکت‌هایی که به آنها اشاره شد اکنون در حال لابی کردن با بانک مرکزی و کنگره هستند تا هر قدر که می‌توانند روند ایجاد دلار دیجیتال را به تاخیر بیندازند و یا حداقل اطمینان حاصل کنند که در مسیر خلق این فرم جدید پولی از ساختار مالی آمریکا کنار نخواهند رفت.

بلومبرگ نیز می‌گوید: این موسسات بیشتر نگران سود خود هستند، به گونه‌ای که بانک‌های اصلی فعال در آمریکا به کنگره گفته‌اند که نیازی به ایجاد پول دیجیتال نیست و موسسات ارائه دهنده کارت‌های اعتباری نظیر ویزا و مسترکارت هم در حال مذاکره با بانک مرکزی هستند تا مطمئن شوند با ایجاد ارز دیجیتال خللی در فعالیت آنها و کسب درآمد این شرکت‌ها ایجاد نخواهد شد.