روایتی از بمباران شیمیایی «روستای زرده»

به گزارش پایداری ملی، در فاصله 10 کیلومتری شهرستان سرپل‌ذهاب در غرب استان کرمانشاه، جاده‌ای فرعی در سمت راست به طول هشت کیلومتر وجود دارد که به منطقه خوش آب و هوای ریجاب ختم می‌شود.

ریجاب، مرکز دهستانی به همین نام است که مجموعه روستاهایی در فاصله چند کیلومتر در شهرستان دالاهو را در بر می‌گیرد. روستای زرده معروف به دهکده شیمیایی‌ها در منتهای منطقه ریجاب و در دامنه ارتفاعات دالاهو قرار دارد.

شاید کمتر کسی بداند که روستای زرده قربانی بمباران شیمیایی است؛ بمب‌هایی که رژیم صدام از کشورهای غربی مدعی حقوق بشر گرفته بود و بر سر مردم بی‌گناه و بی‌دفاع زرده فرو ریخت و در تمام سال‌های گذشته دنیا در مقابل این جنایت بزرگ سکوتی معنادار داشته است.

از خس‌خس سینه و سوزش چشم تا سرطان خون و پوست برای مردم بسیار هولناک است اما این واژگان برای مردم روستای زرده چندان غریب نیست، زیرا سال‌هاست که با آنها دست و پنجه نرم می‌کنند و انتظار برای پرپر شدن عزیزانشان غریب است.

بمباران شیمیایی روستای زرده

صدام برای جبران شکست‌های خود در 31 تیر سال 67 دست به بمباران این شهر زد که در ساعت اولیه این حمله 275 نفر از شهروندان این روستا به شهادت رسیدند و چند صد نفر دیگر مجروح شدند، جراحتی که پس از گذشت سه دهه هنوز بر تن بسیاری از مردم این شهر باقی مانده و به سند زنده جنایت رژیم بعث عراق و حامیان آنها تبدیل شده است.

31 تیر ماه سال 1367 برای مردم مظلوم و بی‌صدای زرده یادآور روز تلخی است که گویا گذر زمان نیز آن را به فراموشی نمی‌سپارد و وجود بیماران شیمیایی، فوت مکرر افراد روستا به علت مشکلات و عوارض ناشی از بمباران شیمیایی هواپیماهای بعثی و تولد فرزندان ناقص که در این روستا به امری عادی تبدیل شده است بر فراموش‌نشدنی بودن این فاجعه گواه می‌دهد.

ساعت‌های ابتدایی صبح 31 تیر ماه 1367 صدای سه تا پنج فروند جنگنده بعثی در آسمان زرده به‌صدا درآمد. جنگنده‌های عراقی در آن روز تنها به حضور در آسمان زرده و ایجاد هراس در دل مردم اکتفا نکردند و با فروریختن چهار بمب شیمیایی اهالی این روستا را برای همیشه داغدار کردند. آن روز هر چند عمق فاجعه در ابتدا برای بسیاری از افراد همچون دفعات گذشته بود اما دودهای رنگی همچون رنگین کمان و بوی نامطبوع آن نشان از فاجعه‌ای سنگین‌تر بود.

حلبچه‌های استان کرمانشاه، همچنان ناشناخته

در 31 تیر 1367 عشایر روستای سرمیل کرندغرب، روستایی در بین دو شهر سرپل‌ذهاب و گیلان‌غرب، نیز هدف بمباران شیمیایی رژیم صدام قرار گرفتند و در روستای "نساردیره" در شهرستان گیلانغرب نیز بر اثر بمباران شیمیایی بیش از 600 روستایی و از جمله زنان و کودکان دچار آسیب‌ها و بیماری دائمی در اثر مواجهه با گاز خردل می‌شوند. 

براساس گفته‌ها مردم این روستا در آن دوران اطلاعی از این نوع بمباران نداشتند و تنها از سوزش چشم و خفگی می‌نالیدند و دلیل آن را نمی‌‌دانستند که عده‌ای برای رهایی یافتن از خفگی و سوزش چشم و پوست به چشمه نزدیک روستا پناه بردند ولی آلوده شدن آب چشمه سبب شد بسیاری دیگر در اطراف آن جان بسپارند.

شهر نودشه در شهرستان پاوه که در همسایگی حلبچه در کردستان عراق قرار دارد یکی دیگر از مناطق استان کرمانشاه است که بمباران شیمیایی شده است که براساس آنچه که در تاریخ دفاع مقدس آمده موفقیت رزمندگان اسلام در عملیات والفجر 10 رژیم صدام را مجبور به اعمال این بمباران وحشتناک کرده است.

شانزدهم مهرماه سالروز بمباران شهر سومار در مهرماه سال 1366 است که این بمباران 860 شهید و مصدوم از مردم بی‌دفاع، نیروهای ارتشی و پزشکان بر جای گذاشت که هواپیماهای رژیم صدام مقرهای ارتش و دو اردوگاه جنگی شهر سومار را توسط بمب‌های شیمیایی بمباران کرد که بسیاری از مردم توسط گاز اعصاب و خردل مصدوم شدند. 

حیف است که همه داستان حلبچه در کردستان عراق را می‌دانند اما روستای شیمیایی زرده که در یک روز سیاه یک‌باره بیش از 30 درصد از ساکنان خود را  از دست می‌دهد و  بقیه نیز به آثار شیمیایی از جمله انواع سرطان‌های مری، ریه، معده، خون و پوست و نیز نابینایی دچار می‌شوند همچنان غریب است.

امروز سی و یک سال از بمباران شیمیایی زرده می گذرد اما هنوز نه تنها آثار خس خس سموم بمبهای شیمیایی در سینه شهروندان این دیار وجود دارد بلکه سینه اغلب شهروندان این سرزمین از بی‌توجهی به حل مشکلات  این منطقه پر از درد است. 

خبرنگار تسنیم در کرمانشاه، به سبب سالروز ین فاجعه گفت‌وگویی با مدیرکل بنیاد شهید و امور ایثارگران استان کرمانشاه، رئیس شورای روستای زرده و یکی پژوهشگران عرصه دفاع مقدس داشته است.

275 شهید و 477 جانباز در روستای زرده

مدیرکل بنیاد شهید و امور ایثارگران استان کرمانشاه از 275 شهید و 477 جانباز در روستای زرده خبر داد و گفت: این آمار نشان‌دهنده ایثارگری این مردم مظلوم و جنایات رژیم بعثی است.

حجت‌الاسلام هادی عسکری با بیان اینکه کمک و خدمت‌رسانی به مردم این روستا یک وظیفه همگانی و مورد عنایت پروردگار است، عنوان کرد: از سال 85 تاکنون چهار کمیسیون پزشکی برای افراد این روستا تشکیل شده ‌که در آنها افرادی خبره از تهران همراه با دستگاه‌های مجهز حضور داشته‌اند.

وی با بیان اینکه در این روستا جانبازانی از پنج درصد به بالا وجود دارند، افزود: با کمیسیون‌های برگزار شده اکنون هیچ درخواستی برای جانبازی بدون پاسخ باقی نمانده و ساخت مرکز درمانی برای این افراد نیز بر عهده مراکز بهداشتی است که باید انجام شود.

29 مورد بمباران شیمیایی در استان کرمانشاه

پژوهشگر عرصه دفاع مقدس با بیان اینکه کرمانشاه همواره از آغاز جنگ تحمیلی یکی از استان‌هایی بود که به طور مستقیم با جنگ درگیر بود بیان کرد: دشمن بعثی این استان را تحت بمباران‌های شیمیایی  قرار داد که تنها بمباران شیمیایی سومار و روستای زرده در اذهان مانده است.

رضا جمشیدی افزود: با کمک بنیاد حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس کرمانشاه یک پروژه تحقیقاتی را با عنوان تاریخچه بمباران‌های شیمیایی در استان کرمانشاه به ثمر رساندیم که البته هنوز به صورت کتاب به چاپ نرسیده است و تقاضای مساعدت مسئولان استان را دارم.

وی گفت: حدود 29 مورد بمباران شیمیایی که بخشی نظامی و بخشی غیرنظامی بوده در استان کرمانشاه توسط رژیم بعث عراق انجام شده که بخش غیرنظامی آن شامل بمباران شیمیایی روستای زرده، دیره، باباجانی، روستاهای کرندغرب و نودشه بود اما مهمترین مورد فاجعه روستای زرده است.

وی افزود: در سال 67 قبل از فاجعه بمباران شیمیایی زرده خیلی از مردم بر این باور بودند که به واسطه قطعنامه 598 جنگ به پایان رسیده اما به یکباره تنها در یک روز 275 نفر در روستای زرده شهید و بیش از 800 نفر نیز مجروح شدند.

این پژوهشگر عرصه دفاع مقدس گفت: هنوز بعد از گذشت 31 سال از این فاجعه آثار این بمباران شیمیایی بر روی مردم نمود بارزی دارد و مردم این روستا همچنان با مشکلات جسمی ناشی از بمباران شیمیایی دست و پنجه نرم می‌کنند.

وی با اشاره به اینکه خیلی از مردم این روستا به دلیل تاثیر این مواد شیمیایی بر روی چهره‌شان با مشکلات روحی و روانی روبرو هستند عنوان کرد: برخی از بانوان این منطقه دچار نازایی یا تولد فرزندان ناقص الخلقه هستند.

جمشیدی بابیان اینکه استان کرمانشاه یکی از قربانیان خاموش جنایت شیمیایی است افزود: با وجود گذشت 31 سال هنوز پیگیری‌های مناسبی برای مردم این منطقه انجام نشده است و باید برای این حادثه یک پرونده جداگانه از سوی مسئولان تشکیل شود.

این پژوهشگر عرصه دفاع مقدس گفت: اکنون نیز خیلی از مصدومان حادثه را بانوان تشکیل می‌دهند و بسیاری از این افراد به خاطر سوختگی‌ها و مسائل روحی روانی هیچگاه فرصت ازدواج را پیدا نکردند و در حالت غریبانه به زندگی خود ادامه می‌دهند.

وی افزود: راه دسترسی نامناسب روستا به جاده اصلی و همزمانی بمباران شیمیایی روستای زرده با تجاوز گروهک منافقان سبب شده است که پس از بمباران بسیاری از مردم نتوانند در فرصت اولیه به درمان بپردازند و دچار آسیب‌های جدی شده‌اند.

رئیس شورای روستای زرده سرگذشت این منطقه و فاجعه آن را به بمباران شهرهای اتمی شهرهای ژاپن تشبیه کرد و افزود: پس از سفر مقام معظم رهبری به استان کرمانشاه در سال 1390 یک سالن ورزشی چندمنظوره و استخر آب طرح هادی در روستای زرده اجرا شده و به نوعی بسیاری از کمبودها در حق این روستا جبران شد.

شیرمحمد کرمی با بیان اینکه مقام معظم رهبری در سال 61 و 62 در زمان ریاست جمهوری خود دوبار به روستای زرده مراجعه و لطف مقام رهبری همواره شامل حال مردم روستای زرده شده است گفت: روستای زرده در طول هشت سال دفاع مقدس زیر بمباران‌های موشک‌های نظامی و خمپاره دشمن بود و مردم از جنگ آگاه بودند اما راجع به بمباران شیمایی چیزی در ذهنشان نبود.

وی افزود: مردم این روستا هیچ آگاهی  راجع به بمباران شیمایی نداشتند  و حتی خدا را شکر می‌کردند که بمباران انجام شده و کسی کشته نشد اما بعد از دقایقی دیدیم که یکی یکی پرندگان تلف شدند و بعد نیروهای سپاه پاسداران آمدند و به ما گفتند که این روستا بمباران شیمیایی شده و همان روز 275 نفر شهید و 1046 مجروح شیمیایی شدند که به علت بسته بودن راه روستا به علت درگیری‌ها که در منطقه مرصاد بود این افراد مجروح نتواستند که به بیمارستان مراجعه کنند.

رئیس شورای روستای زرده اظهار کرد: امیدوارم مسئولان نهایت تلاش خود را برای این امر بکار گرفته و در راستای کمک به مردم زرده، دیره و دیگر شهرهای شیمیایی شده استان کرمانشاه نهایت تلاش خود را بکار گیرند.

هر چند زوایای پنهان جنگ در کرمانشاه همچنان ناگفته باقی است، اما در هشت سال دفاع مقدس بمباران شیمیایی زرده، دیره، نودشه و بیمارستان سومار غصه فاجعه باری را برای مردم این سرزمین رغم زده که همچنان و پس از گذشت 31 سال از جنگ عواقبش پیدا است و مردمانش از خس خس سینه، دردهای آبله و سوزش پوست و تولد فرزندانی با مشکلات جسمی رنج می‌برند و دریغ از تلاشی برای شناساندن این دلیر مردمان به دیگر مردم سرزمینمان ایران.

منبع: تسنیم