به گزارش پایداری ملی، «مدارس طبیعت» ایده‌ای برای آموزش غیر مستقیم مفاهیم محیط زیستی است که با ایده عبدالحسین وهاب‌زاده، صاحب‌نظر حوزه محیط زیست، به ایران آمدند و بومی‌سازی شدند.
وهاب زاده اولین مدرسه طبیعت را در سال ۹۳ در مشهد افتتاح کرد، و این مدرسه تبدیل به مدلی موفق برای تشکیل و تأسیس هرچه بیشتر مدارس طبیعت در ایران شد؛ اما این مدارس که با حمایت‌های مالی و معنوی در دوره ریاست معصومه ابتکار به سرعت گستردش یافتند، اکنون چند ماهی است به علت لغو مجوزها یکی پس از دیگری تعطیل می‌شوند.
دستور از بالا صادر شد
گفته می‌شود عیسی کلانتری، رئیس سازمان حفاظت از محیط زیست، دستور داده مدارس طبیعت تعطیل شوند. در همین راستا مدرسه طبیعت پارک پردیسان که مرداد سال ۹۶ فعالیت خود را به‌صورت رسمی در پارک طبیعت پردیسان آغاز کرده بود، تعطیل شد و حدود ۸۰ مدرسه طبیعت فعال در کشور نیز با توجه به مشکلات حقوقی پیش آمده در آستانه تعطیلی‌اند.
مدارس طبیعت به سبک و شیوه مدارس آموزش و پرورش اداره نمی‌شوند، این مدارس به سبک آموزش‌های غیر رسمی، طبیعت را مدرسه‌ای بزرگ می‌دانند و کودکان در این مدارس به فعالیت‌های آزاد و بازی می‌پردازند و جواب سؤال‌های خود را درباره طبیعت کشف می‌کنند.
*مدیرکل دفتر مشارکت‌های مردمی سازمان محیط زیست : متولی تأسیس مدارس طبیعت محیط آموزش و پرورش است
استقبال مردم از این مدارس در زمان فعالیتشان بسیار خوب بود، هنوز هم بعضی از مدارس با حمایت مسؤولان استانی به فعالیت خود ادامه می‌دهند اما ژیلا آقایی مدیرکل دفتر مشارکت‌های مردمی سازمان محیط زیست درخصوص آخرین وضعیت مدارس طبیعت این‌طور توضیح داد که این مدارس در دوره‌ای که از طرف دفتر آموزش ومشارکت مردمی وقت سازمان مجوز می‌گرفت هم با مخالفت دفتر حقوقی سازمان با دلایل مشابه حال حاضر در عدم صدور مجوز تاسیس مدارس طبیعت، روبرو بود. چراکه هرگونه اعطای مجوز تاسیس از نهادهای دولتی و حتی خصوصی، باید با موافقت و تایید بخش حقوقی ارگان ذی‌ربط انجام شود و در غیر اینصورت از وجاهت قانونی برخوردار نخواهد بود.
وی در ادامه تصریح کرد: مسأله اینجاست که در هیچیک از قوانین مترتب بر وظایف سازمان به صدور مجوز تاسیس مدرسه اشاره‌ای نشده و در واقع نهاد متولی آموزش و پرورش کشور مجاز به صدور تاسیس مدرسه است.
آقایی با اشاره به اینکه نمایندگان وزارت آموزش و پرورش در هیچ‌کدام از جلساتی که به منظور تعیین تکلیف مدارس طبیعت در فراکسیون محیط زیست تشکیل شد، حضور پیدا نکردند، گفت: سازمان محیط زیست با ایده این مدارس نه تنها مشکلی ندارد که معتقداست کودکان مهمترین جامعه هدف آموزش و ارتباط با طبیعت هستند و رویکرد سازمان محیط زیست نسبت به این مدارس مثبت است و ما فعالیت این مدارس را باارزش می‌دانیم.
وی با بیان اینکه مسأله نحوه فعالیت مدارس طبیعت باید از مجرای قانونی خود حل شود، گفت: از ابتدا که دفتر مشارکت‌ها برای اجرای این ایده پا به میدان گذاشت، باید به این مسأله بیشتر توجه می‌کرد. در واقع مجاری قانونی تاسیس این مدارس از ابتدا دیده نشده و به همین دلیل بعد از مدتی فعالیت با مشکلاتی مواجه شد.
مدیرکل دفتر مشارکت‌های مردمی سازمان محیط زیست خاطرنشان کرد: بهتر است هیات مدیره بنیاد کودک که متولی تأسیس این مدارس بود، هم پیگیر حل این مسأله باشد؛ چراکه مشکلات قانونی با همراهی دستگاه‌ها و ذی‌نفعان قابل حل است.
*رئیس هیأت مدیره بنیاد کودک: تأسیس این مدارس را جزء وظایف سازمان محیط زیست است
اما محمد درویش رئیس هیأت مدیره بنیاد کودک و مدیرکل سابق دفتر مشارکت‌های مردمی سازمان محیط زیست معتقد است: رئیس سازمان محیط زیست مخالف فعالیت این مدارس است.
وی با اشاره به جلسه اخیری که در مرکز پژوهش‌های مجلس به منظور بررسی آخرین وضعیت مدارس طبیعت تشکیل شده بود، اظهار داشت: نه تنها معاونان و رئیس این سازمان برای حل این مسأله در جلسه حضور نیافتند که حتی مدیر دفتر مشارکت‌های مردمی این سازمان هم به جلسه نیامد و یک کارشناس جز استانی را که هیچ اطلاعی از موضوع نداشت به نمایندگی سازمان محیط زیست را به این جلسه فرستادند.
درج نام «مدرسه» در عنوان مدارس طبیعت ایرادی است که گفته می‌شود به این فعالیت مدارس گرفته شده است، درویش دراین‌باره گفت: ما مشکلی با اسم و عنوان نداریم و برای ما فرقی نمی‌کند که این مراکز به نام مدرسه شناخته شوند یا نام دیگر اما داستان اینجاست که سازمان محیط زیست نمی‌خواهد زیربار مسؤولیت تأسیس این مدارس برود.
رئیس هیأت مدیره بنیاد کودک با اشاره به اینکه فراکسیون محیط زیست مجلس براساس نظر مرکز پژوهش‌ها تأسیس این مدارس را جزء وظایف سازمان محیط زیست می‌داند گفت: این مسأله منطقی است، همانطور که فدراسیون فوتبال «مدارس فوتبال» را اداره می‌کند و وزارت ارشاد «مدارس موسیقی» را راه‌اندازی کرده است، سازمان محیط زیست هم می‌تواند «مدارس طبیعت» را راه بیاندازد، چون قرار نیست در این مدارس آموزش‌های رسمی آموزش و پرورش به کودکان ارائه شود.
مدارس طبیعت از همان ابتدای صدور مجوزها از لحاظ ساختار حقوقی دچار مشکلاتی بودند و باید این مشکلات با رایزنی میان دستگاههای مسؤول حل و فصل می‌شد، اما هنوز هم برای حل این مشکلات و ایجاد ساختار حقوقی منسجم دیر نشده است و می‌توان این ایده طبیعت دوستانه را از ورطه نابودی نجات داد؛ اگر سازمان محیط زیست زیر بار پذیرش این مسؤولیت برود.