سردشت نخستین شهر قربانی سلاح شیمیایی در جهان

به گزارش پایداری ملی، هفتم تیر سال ۱۳۶۶ رژیم بعث عراق با استفاده از بمب‌های شیمیایی چهار نقطه پرازدحام سردشت را بمباران کرد که در این حمله ناجوانمردانه ۱۱۹ نفر از ساکنان غیرنظامی شهر شهید و بیش از هشت هزار نفر نیز در معرض گازهای سمی قرار گرفتند و دچار مصدومیت شیمیایی شدند.

بمباران شیمیایی شهر مرزی سردشت فجیع‌ترین تهاجم شیمیایی بود که آثار و مشکلات بسیاری به وجود آورد و این شهر اولین شهر قربانی جنگ افزارهای شیمیایی در جهان پس از بمباران هسته‌ای هیروشیما نامیده شد.

پس از این بمباران شیمیایی بسیاری از مردم این شهر که هیچ اطلاعی از این نوع بمب‌های نامتعارف نداشتند، برای یاری رساندن به مصدومان و نجات کسانی که در زیر آوارها مانده بودند به محل اصابت بمب‌ها رفتند و همین امر باعث شده شمار آسیب دیدگان بیشتر و بیشتر شود و بسیاری از مصدومان با تأخیر به مراکز درمانی در شهرهای تبریز، ارومیه و تهران منتقل شدند.

انتقال مصدومان شیمایی از طریق هوایی انجام شد و با توجه به حاکم شدن شرایط جنگ و مرزی بودن سردشت با تأخیر صورت گرفت و آثار مواد شیمیایی بر روی جسم مصدومان بویژه کودکان، تا سال‌ها باقی بماند.

هنوز هم پس از گذشته ۳۲ سال از این رویداد تلخ بسیاری از ساکنان این شهر، از آن رنج می‌برند و جانبازان شیمیایی سردشت که بیشتر مشکل تنفسی دارند در این مدت بین مرگ و زندگی دست و پنجه نرم می‌کنند.

سردشتی ها در دوران جنگ تحمیلی بارها از سوی نیروی هوایی رژیم بعثی عراق مورد هدف قرار گرفتند اما هر بار پس از بمباران، خرابی‌های ناشی از آن را درست می‌کردند و زخم‌ها دوباره التیام می‌یافت؛ اکنون سالهاست که رنج سردشتی‌ها از بمباران هفتم تیر ۱۳۶۶ ادامه دارد.

برای کاهش بخشی از رنج‌های جانباران شیمیایی این شهرستان از چند سال پیش کلینیک شیمیایی سردشت راه‌اندازی شد و با همکاری دانشگاه‌های علوم پزشکی از جمله دانشگاه شاهد اقدامات لازم برای انجام امور درمانی و پایش و کنترل سلامت جانبازان شیمیایی کلید خورد.

در چند سال اخیر با همکاری وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و دانشگاه علوم پزشکی ارومیه ساختار تخصصی این کلینیک تقویت شد به نحوی که کلینیک مذکور در حال حاضر در ۹ تخصص پزشکی ارائه خدمت می‌کند؛ از طرف دیگر با همکاری دانشگاه شاهد طرح پایش سلامت تخصصی در سردشت اجرا شد و تمام مصدومان شیمیایی سردشت تحت پوشش مراقبت‌های ویژه فعالانه قرار گرفتند.

اما دردناک‌تر از این رنج‌ها، ناراحتی مردم سردشت این است که مجامع بین المللی و سازمان ملل هیچگاه این جنایت رژیم بعثی عراق را محکوم نکرد و همگان بر این باورند که این جنایت به دور از چشم جهانیان و با حمایت‌های برخی کشورهای ابرقدرت منطقه صورت گرفته و به همین خاطر از دید جهانیان مخفی مانده است.

به سبب غفلت جامعه جهانی از جنایت‌های رژیم بعثی عراق، این رژیم در ۲۵ اسفندماه سال ۱۳۶۶ شهر حلبچه در اقلیم کردستان عراق را مورد بمباران شیمیایی قرار داد و پنج هزار نفر از مردم این شهر بر اثر استنشاق گازهای سمی فوت کردند.

بمباران شیمیایی ۱۱ مرداد سال ۱۳۶۷ نیز شهر اشنویه در آذربایجان غربی با بیش از ۲ هزار و ۵۰۰ مجروح و بمباران شیمیایی گسترده‌ای روز چهارم فروردین همان سال در روستای قلعه جی تا دزلی در شهرستان مریوان استان کردستان بخش‌های دیگری از جنایت های رژیم بعثی علیه ملت ایران بود.

طبق آخرین بررسی‌ها رژیم بعثی عراق در طول هشت سال دفاع مقدس ۶ هزار بمب شیمیایی در قالب ۲۴۲ نوبت بمباران جنایت‌های گسترده‌ای را مرتکب شد که تنها بخش کمی از این جنایت در رسانه های غربی منعکس شد.

شرکت هر ساله اعضای انجمن مصدومان شیمیایی سردشت در نمایشگاه عکس و اسناد این بمباران در حاشیه اجلاس سالانه سازمان جهانی منع گسترش سلاح های شیمیایی (OPCW) در لاهه هلند، درخواست‌های کشورمان برای مطرح شدن جنایت در محاکم بین المللی و برگزاری آیین یادبود و مراسم تکریم از جانبازان شیمیایی با حضور مسئولان کشوری و استانی در سالروز این واقعه تلخ بخشی از تلاش‌ها برای زنده نگهداشتن نفس‌های سردشت طی سال‌ها پس از این بمباران شیمیایی است.