به گزارش پایداری ملی، دیدبان حقوق بشر کردستان ایران در واکنش به جنایات سریالی و قتل فجیع شهروندان کُرد ایرانی در شهرستان ماکو بیانیهای صادر کرد و خواستار توجه جدی دولت و سازمانهای حقوق بشری به ربایش و قتل شهروندان کُرد ایرانی شد.
دیدبان حقوق بشر کردستان ایران ضمن محکومیت شدید ربایش، شکنجه و قتل فجیع شهروندان کرد ایرانی در شهرستان ماکو، خواستار واکنش قاطع و پیگیری فوری مقامات استانی و کشوری است.
متن این بیانیه به شرح زیر است:
«متاسفانه مناطق مرزی و روستانشین غرب و شمال غرب ایران، کماکان شاهد حضور و عملیات مسلحانه گروههای تروریستی و تجزیهطلبی است که نام مردم کُرد دست به نقض سیستماتیک حقوق بشر، حقوق کودکان، استفاده از دختران جوان به عنوان سرباز، جنایات فجیع و ترورهای کور میزنند.
به دلیل دورافتاده بودن این مناطق و عدم توجه کافی رسانهها به تحولات آنها، متاسفانه صدای روستانشینان مرزی و کُرد، آن چنان که شایسته است به گوش مردم و مسئولان نمیرسد. لذا دیدبان حقوق بشر کردستان ایران وظیفه خود میداند تحولات و جنایات گروههای تروریستی را به طور صحیح منعکس نماید و از مسئولان در تمامی سطوح محلی، استانی و ملی و در تمامی نهادهای دولتی ایران مصرانه میخواهد پیگیری این جنایات را در دستور کار خود قرار دهند.
متاسفانه خرداد ماه 1398، ماه تلخی برای مردم کُرد شهرستان ماکو بوده است. بر اساس اخبار موثقی که به دست دیدبان حقوق بشر کردستان ایران رسیده است، در ماههای اخیر ربایش و قتل تعدادی از شهروندان کُرد ایرانی در شهرستان ماکو روی داده است که برخی رسانههای محلی از دست داشتن پژاک شاخه ایرانی گروه تروریستی پ.ک.ک در این جنایات خبر میدهند.
گزارشگر دیدبان حقوق بشر کردستان ایران ضمن بررسیهای دقیق و میدانی، به این نتیجه رسیده است که قربانیان از روستائیان مرزنشین بوده که ممکن است در جریان باج خواهیهای مرسوم پژاک از شهروندان مرزنشین و کُرد مورد تعرض قرار گرفته باشند.
چنانچه بر اهل فن آشکار است، مهمترین منبع درآمد فرقه پژاک، بعد از قاچاق مواد مخدر، اخاذی و آدمربایی و گروگانگیری است. در مورد شیوه قتل اطلاعات دقیقی حاصل نشده است، ولی تصاویر رسیده به دیدبان حقوق بشر کردستان ایران، نشان میدهد این ترورها به شیوه بسیار خشن و فجیع رخ دادهاند. اسامی افراد مقتول تاجالدین میرزایی و حسین ولیلو قزلباش است.
گزارشگر دیدبان حقوق بشر کردستان ایران ضمن ارزیابی دقیق وقایع و مصاحبه با مردم محلی در مورد دو عملیات ربایش و ترور به این نتیجه رسیده است که مقتول اول، «تاجالدین میرزایی آتشگاه» نام دارد. منابع محلی و خبری، به گزارشگر دیدبان حقوق بشر کردستان ایران گفتهاند که یک تیم ترور و اخاذی از گروه ستیزهجوی پژاک (شاخه ایرانی حزب کارگران کردستان ترکیه: پ.ک.ک؛ که از دید اروپا، آمریکا و ترکیه یک گروه تروریستی است)، با حضور در روستای دیم قشلاق شهرستان ماکو، از تاجالدین میرزایی تقاضای 5 میلیارد ریال وجه نقد (باج) میکند. گروه پژاک، آقای میرزایی را تهدید کرده بود که باید ظرف مدت 20 روز، پول را تحویل گروهک دهد، در غیر این صورت کشته خواهد شد.
اما تاجالدین میرزایی بعنوان فردی روستایی در یک منطقه محروم، از پرداخت این پول ناتوان بوده و لذا نتوانسته به خواسته پژاک، عمل نماید. متاسفانه به دلیل بافت روستایی، دور افتاده بودن منطقه و عدم توجه کافی به آن نقاط و همچنین بعضا ناآگاهی اهالی از حقوق قانونی خود، خانواده و شخص مرحوم میرزایی، تهدید پژاک را به نهادهای مسئول نمیرسانند و یا اینکه اصولا آن را جدی تلقی نمیکنند.
بیشترین قربانیان پژاک از شهروندان غیرنظامی کرد، تشکیل میگردد، پس از 20 روز، با اعزام یک تیم آدمربایی، در تاریخ 13/02/1398 در جاده روستایی، اقدام به ربودن تاجالدین نمودند و وی را به صورت قاچاق از کشور خارج میکند. عناصر پژاک مرحوم میرزایی را به مدت 12 روز، در یکی از مقرهای خود در کوهستانهای شمال عراق زندانی و شکنجه نمودند و با تهدید خانواده فرد ربوده شده، خواستار مبلغ مذکور شدند و تهدید کردند تاجالدین را به قتل خواهند رساند.
با توجه به عدم تمکن مالی خانواده میرزایی و ناتوانی آنها در تامین مبلغ هنگفت مورد نظر پژاک، این گروه تروریستی تاجالدین میرزایی را با شکنجه بسیار به فجیعترین شکل ممکن به قتل رسانده و جسد وی را مثله نمود. سپس در تاریخ 26/02/1398 با خانواده وی تماس گرفته شد و آدرس جنازه وی به را بستگان اطلاع دادند. جنازه به صورت مثله و کاملا متلاشی شده، در منطقه برتپه قرار داشت.
منابع محلی همچنین در مورد قتل دوم نیز به گزارشگر دیدبان حقوق بشر کردستان ایران گفتهاند که «حسین ولیلو قزلباش» از اهالی روستای پنجرلو از توابع شهرستان ماکو، در تاریخ 28/02/1398 به دست پژاک ربوده شده بود و در 18 خرداد 1398 به قتل رسید. خانواده قزلباش در گفت و گو با گزارشگر دیدبان بیان کردند که مقتول برای انجام امور دامداری به مناطق ییلاقی عزیمت کرده بود و بعد از تاخیر در مراجعت به منزل، تروریستهای پژاک ضمن تماس تلفنی و تهدید خانواده وی، درخواست باج سیصد میلیون تومانی میکنند که متاسفانه آنها قادر به تامین مبلغ مذکور نشدند. عصر روز 18 خرداد، تروریستها با خانواده تماس گرفته و خبر کشته شدن حسین ولیلو قزلباش را به آنها داده بودند. با جست و جوی افراد محلی جنازه مقتول که در داخل سنگهای آذرین دفن شده بود پیدا شد. با بررسی پزشکی قانونی مشخص شد که مقتول با تحمل شکنجه فراوان و بعد از اصابت گلوله از ناحیه پشت سر به قتل رسیده است.
دیدبان حقوق بشر کردستان ایران ضمن محکومیت شدید این جنایات فجیع، خواستار پیگیری جدی استاندار محترم آذربایجان غربی در این مورد است. همچنین از نمایندگان محترم کُرد مجلس شورای اسلامی درخواست دارد که با طرح این مساله در صحن علنی مجلس و درخواست توضیح از مسئولان امر، مانع از وقوع مجدد این ترورهای ناجوانمردانه شوند. نقض نظاممند حقوق بشر و حقوق کودکان کُرد از طریق عضویت اجباری، ربایش و انتقال آنها به مقرهای گروههای تروریستی و مسلح، اخاذی، آدمربایی، دخالت فعالانه در قاچاق مواد مخدر و قاچاق انسان، از جمله جنایات این گروههای تروریستی است که در نمونههای اخیر به وضوح شاهد آن بودیم.
دیدبان حقوق بشر کردستان ایران ضمن همدردی با خانوادههای قربانیان، تاکید میکند که در فضایی که بسیاری از رسانهها به هیچ وجه اخبار مناطق مرزی و کردنشین را منتشر نمیکنند، همچنان صدای رسای مردم مظلوم و مقاوم این منطقه است و برای احقاق حقوق آنها تلاش خواهد کرد. ما به عنوان یک نهاد مردمی و غیردولتی، دست یاری به سوی همه رسانهها، کارشناسان حقوقی، سیاسی و رسانهای، سازمانهای مردم نهاد حقوق بشری و نهادهای مختلف دولتی میدهیم تا با همیاری یکدیگر، لکه ننگ تروریسم جداییطلب را از دامان مناطق کردنشین ایران بزداییم.
ما به عنوان نهادی حقوق بشری، غیرسیاسی و کاملا مدنی، تاکید میکنیم که کردهای ماکو شهروندان ایران هستند و اعاده حقوق آنها وظیفه حتمی دولت ایران است و نهادهای دولتی، نباید کوچکترین تبعیضی میان شهروندان مناطق مرزی و سایر نقاط ایران عزیز قائل شوند. متاسفانه حقوق اولیه و بشری شهروندان ایرانی توسط گروههای مسلحی نظیر پژاک، نقض شده و میشود و ما خواستار توقف این روند هستیم.
دیدبان حقوق بشر کردستان ایران خواستار تثبیت صلح، توقف خشونت و افراطیگری در میان شهروندان کرد ایرانی و توقف فوری فعالیتهای مسلحانه پ.ک.ک و پژاک در ایران است. ما تاکید میکنیم که حقوق بشر در کردستان و توقف خشونت سازمانیافته و فرقهای پ.ک.ک و پژاک، باید دغدغه اول نهادهای دولتی و انتظامی، سازمانهای مردم نهاد و فعالان حقوق بشری و رسانهها باشد و اعتقاد داریم هم اکنون لحظهای حساس و مهم برای نهادهای مردمی و رسانهها است تا به طور جدی خواستار خلع سلاح تروریسم پ.ک.ک و پژاک و حمایت مالی از آنها شود».