نتایج تحقیقات میدانی وقوع سیلاب‌های بوشهر اعلام شد

به گزارش پایداری ملی به نقل از پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی، مریم قائمی رئیس مرکز اقیانوس شناسی خلیج فارس بوشهر از نتایج تحقیقات میدانی وقوع سیلاب‌ها در محدوده مصبی رودخانه مند و اروندرود در فروردین ماه سال جاری خبر داد.

وی اظهار داشت: در یک ایستگاه نزدیک دهانه مصب اروند، تغییرات ساعت به ساعت شوری سطحی و شوری نزدیک بستر (توسط دستگاه CTD) و همچنین تغییرات کشندی عمق ایستگاه اندازهگیری به مدت 14ساعت در زمان حضور سیلاب اندازهگیری شد. نتایج نشان دهنده چیره شدن اثر سیلاب بر تغییرات کشندی شوری است. سیلاب موجب شد که آب سطحی همواره در مدت 14 ساعت، حتی در زمان مد، شیرین باشد. همچنین، شوری آب نزدیک بستر فقط در زمان‌های نزدیک به نقطه مد (High Water) کمی تحت اثر شوری خلیج فارس قرار گرفت و تا حدود 23 بالا آمد. در بقیه زمان ها، به‌دلیل حضور سیلاب، از سطح تا بستر آب کاملاً شیرین بود.

وی افزود: نتایج بررسی‌های انجام شده در ایستگاه بالادست مصب رودخانه مند (استان بوشهر) نیز نشان داد شوری در زمان سیلاب منطقه‌ای نسبت به شرایط بدون سیلاب بیش از 8واحد کاهش و همزمان تراز آب 40سانتیمتر افزایش داشته است.

قائمی با بیان این که مواد ﻣﻐﺬی و میزان آن از ﺣﻴﺎﺗﻲ‌ﺗﺮﻳﻦ ﻓﺎﻛﺘﻮرﻫﺎی زﻳﺴﺘﻲ در ﺑﻮم  سامانهﻫﺎی آﺑﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ که در این پایش مورد مطالعه قرار گرفت، اظهار کرد: مواد ﻣﻐﺬی ﺑﻪ وﻳﮋه ﻧﻴﺘﺮوژن و ﻓﺴﻔﺮ ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎی ﻣﻬﻢ ﻛﻴﻔﻲ آب در ﻣﺼﺐ‌ﻫﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ، زﻳﺮا آﻧﻬﺎ دارای اﺛﺮات ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﻳﺎ ﻏﻴﺮﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺑﺮ رﺷﺪ ﮔﻴﺎﻫﺎن، ﻏﻠﻈﺖ اﻛﺴﻴﮋن ﻣﺤﻠﻮل، ﺷﻔﺎﻓﻴﺖ آب و ﻧﺮخ رﺳﻮب ﮔﺬاری ﻫﺴﺘﻨﺪ. اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻮاد ﻣﻐﺬی در اکوسیستم‌های ساحلی باعث تغییرات قابل توجه اکولوژیکی می‌شود و تنوع زیستی در مصب‌ها و خلیج‌ها کاهش می‌یابد. اﻓﺰاﻳﺶ ﺑﻴﺶ از ﺣﺪ ﻣﻮاد ﻣﻐﺬی ﻣﻲ­ﺗﻮاند ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﻳﻮﺗﺮﻳﻔﻴﻜﺎﺳﻴﻮن و ﺷﻜﻮﻓﺎﻳﻲ ﺟﻠﺒﻜﻲ مضر ﺷﻮد.

رئیس مرکز اقیانوس شناسی خلیج فارس بوشهر نتایج اندازه‌گیری مواد مغذی محلول (نیترات، نیتریت، آمونیوم و فسفات) را نشان از افزایش قابل توجه کلیه مواد مغذی پس از سیلاب نسبت به اندازه‌گیری‌های قبلی تفسیر کرد و گفت: افزایش غلظت نیترات به میزان 6.5برابر پس از وقوع سیلاب منطقه‌ای نسبت به شرایط قبل از سیلاب (بهمن ماه 97)، غلظت نیتریت به میزان 2.8برابر، آمونیوم به میزان 17 برابر و فسفات 15 برابر، گویای اثرات سیلاب فروردین ماه 98 روی حوضه مصب رود مند می‌باشد. این در حالی است که در مطالعه‌ای که در بهمن ماه 92، توسط قائمی (1396) در همین ایستگاه انجام شد نسبت به اندازهگیری که در بهمن ماه 97 (قبل از سیلاب و در یعنی فاصله زمانی 5 سال) صورت گرفت، غلظت نیترات 1.5 برابر افزایش و غلظت نیتریت و فسفات کاهش نشان داده بود.