موانع توسعه روابط اقتصادی ایران و عراق چیست؟

به گزارش پایداری ملی، همکاری اقتصادی و توسعه روابط تجاری از جمله مهمترین محورهای سفر روحانی رئیس جمهور کشورمان در  واپسین روزهای سال 1397 به عراق و همچنین  سفر اخیر عادل عبدالمهدی نخست وزیر عراق  به ایران بود. 

با توجه به روابط دیرینه دو کشور جمهوری اسلامی ایران و جمهوری عراق، مشترکات فرهنگی و مذهبی فراوانی بین مردم دو کشور وجود دارد که این موضوع توانسته در کنار روابط خوب سیاسی شرایط مراودات تجاری را هم  بین دو کشور ایجاد کند، طوری که روسای جمهور دو کشور با توجه به توانایی‌های مختلف اقتصادی، صنعتی و علمی بین دو کشور برای رساندن مبادلات تجاری بین دو کشور  به 20 میلیارد دلار تا سال1400 برنامه‌ریزی کرده‌اند و این در حالی است که اکنون روابط تجاری ایران و عراق حدود 12 تا 13 میلیارد دلار است. 

عادل عبدالمهدی نخست وزیر عراق هم  که چند روز قبل به همراه هیاتی بلند پایه در ایران حضور داشت، یکی از  دستاورد مهم سفر روحانی به عراق را از بین رفتن ترس‌ و شک‌هایی که موجب کندی در اقدامات شده اعلام کرد و معتقد بود که این سفر باعث شد تا موافقت‌نامه‌هایی که پیش از این امضا شده، اما به مرحله اجرا نرسیده بود، اجرایی شود. 

بنابراین با توجه به نظرات مثبتی که از سوی مقامات بلند پایه دو کشور برای برقراری ارتباطات تجاری وجود دارد، باید هر چه سریع‌تر برای رسیدن به هدف معین شده تلاش کرد و زیر ساخت‌های تحقق تجارت 20 میلیارد دلاری را با توجه به حضور رقبای قوی در منطقه از جمله ترکیه و حتی کشور عربستان سعودی که در تلاش برای تامین انرژی این کشور است فراهم کرد. 

یحیی آل اسحاق دبیر اتاق مشترک ایران و عراق دستیابی به تجارت 20 میلیارد دلاری بین دو کشور را امری دست یافتنی عنوان می‌کند، اما معتقد است برای توسعه صادرات باید بروکراسی‌ها را کم کرد و بسترسازی‌های لازم را ایجاد کرد.

وی با بیان اینکه زمینه خوبی علیرغم همه تحریم‌ها برای صادرات ایجاد شده است، گفت: امسال صادرات ما به عراق حدود 12 میلیارد دلار بود و پیش‌بینی می‌شود که با برنامه‌ریزی این رقم به 20 میلیارد دلار افزایش یابد. 

عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران اظهار داشت: به دلیل مزیت نسبی که در تولید ارزان قیمت انرژی و برق داریم ما می‌توانیم حجم چند ده میلیارد تومانی برق به کشورهای همسایه از قبیل عراق  صادر کنیم.

گسترش همکاری‌ها در حوزه انرژی از جمله مسائل مورد بحث برای گسترش همکاری‌ها بین دو کشور در سفر روحانی به عراق بود، به طوری که در سفر اخیر نخست وزیر عراق به ایران، رضا اردکانیان وزیر نیرو کشورمان از تدوین برنامه‌ای 3 ساله برای بازسازی صنعت برق عراق خبرداد.

* ترازوی تجاری ایران و عراق به نفع ایران سنگینی می‌کند

محمدرضا مودودی سرپرست سازمان توسعه تجارت ایران هم در رابطه با توسعه روابط تجاری با عراق به فارس گفت: وقتی صحبت از تجارت 20 میلیارد دلاری می‌شود بحث تجارت دو طرفه است، این در حالی است که میزان صادرات فعلی ایران به عراق سالانه حدود 13 میلیارد دلار است. 

وی اظهار داشت: تراز تجاری ایران و عراق کاملا به نفع ایران مثبت است و در مقابل 8.5 میلیارد دلار صادرات کالا در 11 ماهه اول سال 97 به عراق فقط 50 میلیون دلار وارد کشور شده است، در حالی که باید زمینه توازن تراز مبادلات تجاری را بیشتر فراهم کرد. 

سرپرست سازمان توسعه تجارت  افزود: عراق صادرکننده نفت به اغلب کشورهایی است که با آنها مبادلات تجاری دارد، بنابراین موازنه تجاری بین عراق و این کشورها بیشتر برقرار است.

گسترش همکاری‌ها در حوزه‌های مختلف از جمله حوزه بانکی با توجه به ظرفیت‌های این کشور در دور زدن تحریم‌های آمریکا  از جمله مواردی  برای توسعه روابط تجاری بین دو کشور است که در سفر رئیس کل بانک مرکزی به عراق مورد توجه قرار گرفت.

محمد هاشم عبدالمجید وزیر بازرگانی عراق هم در سفر خود به همراه هیات عالی‌رتبه عراق به ایران از بخش خصوصی ایران برای شرکت در بازسازی عراق دعوت کرد و برای این منظور از بخش خصوصی ایران خواست تا برای همکاری با بخش خصوصی عراق در زمین بازسازی عراق وارد هکاری شود، فرصتی که با دقت، برنامه‌ریزی و حمایت مسئولان نباید از دست برود. 

وی سیاست عراق نسبت به ایران را بازگشایی دروازه‌های بزرگ به سوی ایران تا جایی که تبادل تجربیات به نفع ایران و عراق باشد، عنوان کرد. 

بنابراین حال که به گفته مقامات عراقی دروازه‌های بزرگ تجارت به سوی ایران باز است و از فعالان بخش خصوصی برای بازسازی عراق دعوت شده است مسئولان و فعالان بخش خصوصی باید از این فرصت مغتنم به خوبی استفاده کنند، تا حداقل از طریق برقراری ارتباطات تجاری با کشورهای همسایه بتوان دوران تحریم‌های یک طرفه آمریکا را گذراند و بخشی از شرایط سخت اقتصادی را با برقراری این گونه روابط اقتصادی جبران کرد.