ایران دارای بزرگترین بانک خون بند ناف در خاورمیانه

به گزارش پایداری ملی، دکتر مرتضی ضرابی در آئین افتتاح دفتر نمایندگی بانک سلول‌های بنیادی خون بند ناف در مرکز جهاد دانشگاهی ساوه، اظهار کرد: دانش سلول‌های بنیادی دانش جدیدی است که به همت دانشمندان ایرانی در کشور ما نیز فعالیت خود را آغاز کرده است.

وی به انتقال دانش فنی سلول‌های بنیادی به خارج از کشور اشاره کرد و افزود: با گذشت حدود ۱۲ سال از فعالیت سلول‌های بنیادی در ایران با اخذ مجوز از وزارت بهداشت هم اکنون در حال انتقال دانش فنی این علم به خارج از کشور هستیم و در حال حاضر در کشورهای عراق، عمان و امارات اقدام به راه اندازی دفتر سلول‌های بنیادی ذخیره سازی خون بند ناف شده است.

ضرابی از اعلام آمادگی برای انتقال دانش فنی سلول‌های بنیادی به سایر کشورها خبر داد و گفت: انتقال دانش فنی به خارج از کشور با سرمایه گذاری طرف خارجی در قالب تأسیس بانک خون صورت خواهد گرفت و این بانک می‌تواند تحت قوانین لایسنس دنیا فعالیت کند.

مدیرعامل شرکت فناوری بن یاخته‌های رویان به نحوه فعالیت دفاتر نمایندگی ذخیره سازی خون بند ناف اشاره کرد و گفت: مجموعه اقدامات این دفاتر، اطلاع رسانی، جمع آوری و ارسال نمونه خون‌ها به دفتر تهران است و هیچ‌گونه ذخیره سازی در دفاتر نمایندگی سراسر کشور صورت نخواهد گرفت. این دفاتر به عنوان پایگاه جمع آوری فعالیت می‌کنند و کار ذخیره سازی به شکل متمرکز در مرکز کشور صورت خواهد گرفت.

وی بیان کرد: هم اکنون بالغ بر ۴۰۰ بیمارستان در سراسر کشور از ظرفیت و امکانات لازم برای جمع آوری خون بند ناف برخوردار هستند و بیش از ۱۵۰۰ پزشک با بانک خون بند ناف همکاری می‌کنند.

ضرابی تاکید کرد: علاوه بر انتقال دانش فنی به دنبال آن هستیم که سلول‌های بنیادی مشتق از بند ناف را نیز به کشورهای دیگر صادر کنیم که این مهم می‌تواند موفقیت بزرگی برای کشور در حوزه صادرات سلولی رقم بزند.

وی در ادامه گفت: هم اکنون بالغ بر ۴۰۰ بیمارستان در سراسر کشور از ظرفیت و امکانات لازم برای جمع آوری خون بند ناف برخوردار هستند و بیش از ۱۵۰۰ پزشک با بانک خون بند ناف همکاری می‌کنند.

مدیرعامل شرکت بن یاخته‌های رویان گفت: در حوزه ذخیره سازی سلول‌های بنیادی خون محیطی، به مراکز پیوند خدمات لازم ارائه می‌شود. خون محیطی و مغز استخوان بیشتر در مراکز پیوند و برای بیماران سرطانی مورد استفاده قرار می‌گیرد که خوشبختانه بانک خون رویان به عنوان تنها مرکز کشور در حال ارائه خدمات به بیماران سرطانی است.

ضرابی در ادامه گفت: هم اکنون بالغ بر ۴۰۰ بانک خون در سراسر دنیا فعالیت دارند و امکان ذخیره سازی در کشورهای مختلف فراهم شده است و این روند در حال توسعه است.

وی گفت: هم اکنون بین ۵ تا ۶ میلیون نمونه خون بند ناف در سراسر دنیا ذخیره سازی شده و نزدیک به ۴۰ هزار پیوند با استفاده از سلول‌های بنیادی خون بند ناف صورت گرفته است. در ایران نیز ۱۱۰ هزار مورد ذخیره سازی صورت گرفته است و نزدیک به ۳۰ پیوند برای بیماری‌های خونی با استفاده از ذخیره سازی خون بند ناف صورت گرفته است.

ضرابی افزود: هم اکنون بزرگترین طرح کارآزمایی بالینی برای بیماران فلج مغزی در کشور آغاز شده است و امیدواریم برای سال آینده با مشخص شدن نتایج این تحقیقات بتوان خدمات لازم سلول درمانی به بیماران فلج مغزی با استفاده از سلول‌های بنیادی بند ناف ارائه کرد.

وی در پایان گفت: از آنجا که دانش ذخیره سازی سلول‌های بنیادی در ایران بومی است در ردیف ۱۰ کشوری قرار داریم که از این دانش برخوردارند. در بسیاری از کشورها بانک خون بندناف راه اندازی شده است اما فعالیت آنها صرفاً در حوزه جمع آوری است. در ایران کار ذخیره سازی با اتکا به دانش بومی صورت می‌گیرد، به همین جهت از دانش کافی ذخیره سازی و درمان آن برخوردار هستیم و برای سایر بیماری‌ها نیز کارآزمایی انجام شده و امیدواریم به نتیجه مطلوب برسیم.

 دکتر ضرابی در کارگاه آموزشی خصوصیات و کاربردهای سلول‌های بنیادی در درمان بیماری‌ها که به همت جهاد دانشگاهی ساوه در دانشکده علوم پزشکی ساوه برگزار شد، نیز به ظرفیت‌های سلول‌های بنیادی در حوزه مغز استخوان و ذخیره سازی خون بندناف اشاره کرد و افزود: خون بند ناف به عنوان یکی از منابع سلول‌های بنیادی در درمان انواع بیماری‌ها کاربرد دارد.

وی با بیان اینکه پتانسیل درمان بیش از ۷۰ بیماری نظیر تالاسمی، مادرزادی، انواع بیماری‌های کودکان و … با استفاده از سلول‌های بنیادی وجود دارد، گفت: خون بند ناف که به عنوان خون جفتی شناخته شده، خونی است که در جنین در حال تکوین داخل رحم جریان دارد و پس از تولد نوزاد، خون باقی مانده در بند ناف و جفت که غنی از سلول‌های بنیادی است به عنوان یک زباله بیولوژیک دور ریخته می‌شود.

دکتر ضرابی ادامه داد: سلول‌های بنیادی که از بند ناف گرفته می‌شوند بسیار پرتوان و نامیرا هستند و همچنین در اثر تکثیرهای پی در پی دچار پیری نمی‌شوند به طوری که با تکثیر یا جایگزینی آنها در مناطقی که به صورت جدی آسیب دیده‌اند، می‌توانیم به بهبودی این مناطق کمک کنیم.

وی بیان کرد: در پی موفقیت‌های به دست آمده به منظور درمان بیماری‌های لاعلاج با بهره‌مندی از ظرفیت سلول‌های بنیادی، تشکیل بانک‌های نگهداری خون بند ناف مورد توجه قرار گرفت به گونه‌ای که هم‌اکنون در سراسر دنیا بانک‌های متعددی به صورت عمومی و خصوصی به منظور ذخیره سازی خون بند ناف تأسیس شده و فعالیت دارند.

مدیرعامل شرکت فناوری بن یاخته‌های رویان گفت: در ایران نیز در سال ۱۳۸۴ از سوی پژوهشگاه رویان جهاد دانشگاهی و با همکاری شرکت گسترش صنعت علوم زیستی، شرکت فناوری بن یاخته های رویان فعالیت خود را آغاز کرده و از سال ۱۳۸۵ با اخذ مجوز از وزارت بهداشت اقدام به جمع‌آوری، جداسازی و ذخیره سازی سلول‌های بنیادی خون بند ناف می‌کند.

وی اظهار کرد: براساس آخرین اطلاعات به دست آمده افزون بر ۷۸۰ هزار نمونه خون بند ناف در ۱۳۴ بانک خصوصی سراسر دنیا ذخیره‌سازی شده و در کشورمان نیز بیش از ۱۰۵ هزار مورد نمونه گیری عمومی و ۱۵ هزار مورد نمونه گیری خصوصی صورت گرفته است و بانک خون ایران هم اکنون به عنوان بزرگترین بانک خون بندناف در خاورمیانه شناخته می‌شود.