او در این مصاحبه به چند سوال پاسخ داده، اینکه این سازوکار مالی تا چه میزان میتواند به حفظ برجام کمک کند و دیگر اینکه چرا اتحادیه اروپا راهاندازی این سازوکار را طولانی کرده و موجب شده تا طرف ایرانی بارها در این زمینه گلایهمند باشد.
رابرت مالی می گوید: «راه اندازی سازوکار تجاری-مالی اروپا با ایران بدون شک میتواند تحریم آمریکا را خنثی کند. این تحریمها موجب شده تا شرکتهای اروپایی تمایلی به سرمایهگذاری و تداوم حضور اقتصادی در ایران نداشته باشند. هرچه طرف ایرانی شاهد تصمیم های مبهم اروپا و حضور آنها در کنار آمریکا باشد، امکان عدم پایبندی ایران به چارچوب برجام نیز بیشتر میشود.»
او همچنین افزود: «راهاندازی این سازوکار مالی دو نکته در بر دارد. یکی نشانه محکمی است بر اینکه اروپا خواهان حفظ و زنده نگه داشتن برجام است و برای حفظ برجام نیز آماده است کارهایی انجام دهد. از جمله اینکه بتواند سازوکار تجارت با ایران را تسهیل کند. اما دومین نکته مهم راهاندازی این کانال مالی آن است که اروپا آماده شده تا در برابر آمریکا بایستد.»
به گفته مشاور پیشین باراک اوباما «هر دو این نشانهها، اینکه اروپا برای حفظ برجام میجنگد و در برابر آمریکا ایستادگی میکند برای ایران اهمیت دارد. به این معنا که طرف ایرانی نیز تصمیماش را برای تدوام فعالیت در چارچوب برجام بگیرد. هرچه طرف ایرانی شاهد ایستادگی اروپا برای حفظ برجام باشد احتمال بیشتری برای حضور ایران در برجام وجود دارد.»
«کانال مالی در ابعاد سیاسی تاثیرگذار است»
رابرت مالی همچنین از احتمال بیعلاقگی ایران به تداوم حضور در برجام خبر داده و می گوید: «این احتمال وجود دارد که ایران نیز به شکلی پایبند به برجام نباشد یا اینکه دیگر به طور کامل مطابق توافق هستهای عمل نکند. قطعا راهاندازی سازوکار مالی میتواند در ابعاد سیاسی تاثیرگذار باشد.»
به گفته او «ایرانیها خودشان هم تناقضهایی دارند، آنها به طور خاص از روند کنونی راضی نیستند. میبینند که اقتصادشان آسیب دیده، بخشی به خاطر سوء مدیریت داخلی و بخشی به خاطر اعمال مجدد تحریمها. برجام آنطور که مقامهای ایرانی به مردم گفته بودند برای اقتصاد این کشور فایده چندانی به دنبال نداشته است. بنابراین در این نارضایتی یک نوع احساس ناامیدی وجود دارد.»
«ایران از برجام خارج شود، تحریمها دوبرابر میشود»
تحلیل مشاور رییسجمهوری پیشین آمریکا درباره خروج احتمالی ایران از برجام و تبعات آن نیز این است که «اگر ایران از برجام خارج شود تحریمها این بار با حضور اروپا دو برابر خواهد شد. هر گام مثبت اروپا میتواند به مجاب کردن ایران برای ماندن در برجام دست کم برای مدتی کمک کند.»
او تصمیمهای آتی ایران را مرتبط به میزان حضور دونالد ترامپ، رییس جمهوری آمریکا در قدرت میداند و میگوید: « نگاه ایران به این نکته متمرکز خواهد بود که آیا ترامپ رییسجمهور یک دورهای خواهد بود یا دو دورهای. اگه یک دورهای باشد، آنها میتوانند کمی صبر کنند اما اگر دو دورهای باشد کار برای ایران مشکل خواهد شد.»
«اروپا وحدت نظر ندارد»
رابرت مالی همچنین تاکید کرد: «اروپا در موضوع ساز و کار مالی با ایران وحدت نظر ندارد و متحد نیست. چرا که یکسری از کشورهای اتحادیه اروپا در برابر فشارهای آمریکا حساستر هستند. اما اگر سازوکار مالی اروپا با ایران بالاخره راهاندازی شود به این معنا خواهد بود که همه کشورهای اروپایی آمادهاند تا در مسیر حفظ برجام گام بردارند. حتی اگر این تصمیم به بروز برخی تنشها با آمریکا همراه شود.»