روزنامه کریستین ساینس مانیتور در گزارشی به بررسی انتخابات اخیر ایران و انتخاب شدن «حسن روحانی» به عنوان رئیس جمهور ایران و فرصت برقراری مجدد روابط میان تهران و واشنگتن پرداخت.
این روزنامه آمریکایی نوشت: از دست دادن فرصت‌ها برای برقراری روابط میان ایران و آمریکا طی سه دهه گذشته بسیار عادی بوده است. ایرانی‌ها فرصت‌های زیادی را در دوران اوباما و زمانی که در سال 2009 به قدرت آمد از دست دادند. از سوی دیگر، آمریکایی‌ها به خصوص که روز دوشنبه با متحدانشان در بروکسل با یکدیگر دیدار کرده تا گام‌های بعدی برای مذاکره هسته‌ای با ایران را بررسی کنند، نباید باعث ایجاد تنش با «حسن روحانی» رئیس جمهور منتخب شوند.
کریستین ساینس مانیتور در ادامه گزارش خود نوشت: آقای اوباما پس از آنکه در سال 2009 به قدرت رسید تلاش‌های واقعی برای ایجاد روابط با دشمنان بزرگ آمریکا در خاورمیانه انجام داد. وی نه تنها آشکارا دستش را به سوی ایران دراز کرد بلکه دو نامه خصوصی نیز برای «آیت‌الله علی خامنه‌ای» رهبر معظم ایران ارسال کرده و به دنبال تعامل بود. اما تهران همچنان [به آمریکا] بد گمان بود.
روحانی معمار تنها توافقنامه ایران با غرب در 11 سال گذشته است
بر اساس گزارش این روزنامه، هم اکنون گشایش دیگری ظاهر شده است. حسن روحانی، معمار تنها توافقنامه میان ایران و غرب طی 11 سال گذشته به عنوان رئیس جمهور ایران انتخاب شد. در انتخابات ایران، اکثریت مردم رای خود را در یک رقابت شش گانه به نفع کاندیدای معتدل و عملگرا دادند. پیروزی روحانی باعث ایجاد موجی از شادی در خیابان‌های ایران شد. اما واشنگتن هنوز بد گمان است.
در ادامه گزارش روزنامه کریستین ساینس مانیتور آمده است: به جای تبریک به رئیس جمهور جدید که نیمی از مردم ایران به وی رای دادند، کاخ سفید بیانیه‌ای را صادر و طی آن اعلام کرد: با وجود موانع و محدودیت‌های دولت، مردم ایران مصمم هستند تا آینده خود را شکل دهند. اوباما نیز محتاطانه با این موضوع برخورد کرد و در مصاحبه با پی‌بی‌اس گفت: ما قصد داریم تا تحولات و نتایج را در چند هفته، ماه و سال‌های آینده نظاره‌گر باشیم.
روحانی همیشه مورد تایید رهبر ایران بوده است
این روزنامه نوشت: بدگمانی‌ها قابل درک است. رئیس جمهور منتخب یکی از اعضای داخلی نظام است. از زمان پیدایش جمهوری اسلامی، روحانی هرگز از تاییدات خوب [آیت‌الله] خامنه‌ای به دور نبوده است. همین موضوع باعث فراهم شدن زمینه برای تبلیغات علیه روحانی شده است.
برخی پیروزی روحانی را حاصل طرح‌های سیاسی عمیق می‌دانند
کریستین ساینس مانیتور ادامه داد: برخی نیز پیروزی روحانی را حاصل طرح‌های سیاسی عمیق می‌دانند تا بدان وسیله بتوان برنامه هسته‌ای را تحت نقابی مناسب به پیش برد. برخی نیز به مکتب فکری «بنیامین نتانیاهو» نخست وزیر اسرائیل تعلق دارند که معتقد است تا زمانی که رهبر ایران سیاست‌های اصلی را تحت کنترل دارد، رئیس جمهور جایگاه نامربوطی بوده و بنابراین باید فشارها علیه ایران را افزایش داد.
فائق آمدن بر 3 دهه بی‌اعتمادی میان ایران و آمریکا آسان نیست
این روزنامه نوشت: هیچکدام از این موضوعات شگفت آور نیست. فائق آمدن بر سه دهه دشمنی انباشته شده و غلبه کردن بر دیوار بلند بی اعتمادی میان آمریکا و ایران به آسانی نخواهد بود. اولویت‌ها باید مشخص باشد. در صورتی که هدف اصلی آمریکا اطمینان حاصل کردن از برنامه هسته‌ای ایران است بنابراین باید تنفیذ روحانی با استقبال مواجه شود.
کریستین ساینس مانیتور در گزارش خود تاکید کرد: در حالی که روحانی همانند دیگر رؤسای جمهور ایران حرف آخر را در موضوعات سیاست خارجی نمی‌زند، گفتار رئیس جمهور و تیم وی می‌تواند بر روند دیپلماتیک تاثیر گذار باشد. یک مقایسه ساده میان سیاست‌های هسته‌ای و خارجی دوران «محمد خاتمی» و »محمود احمدی‌نژاد» می‌تواند به اندازه کافی گواه این موضوع باشد.
واشنگتن باید فرصت دیگری به تعامل با ایران بدهد
این روزنامه تاکید کرد: واشنگتن به جای آنکه بازی انتظار را در پیش بگیرد، باید به تعامل با ایران فرصت دیگری بدهد. برای این هدف، دولت اوباما باید علامتی در تغییر شیوه، ماهیت و استراتژی بدهد. برای تغییر شیوه، اوباما می‌تواند پیام عمومی در روز آغاز به کار رئیس جمهور در سوم آگوست 2013 ارسال کند. این پیام نباید حاوی هیچگونه نکته منفی بوده و باید متعادل باقی بماند.
کریستین ساینس مانیتور حتی متن پیام آمریکا در روز آغاز به کار حسن روحانی را اینگونه پیشنهاد داده است: انتظارات جامعه بین‌المللی از ایران به خصوص درباره برنامه هسته‌ای و مشارکت در سوریه چشمگیر است. ما آمادگی داریم تا با دولت آقای روحانی برای حل این موضوعات همکاری کنیم.
آمریکا باید این موضوع را شفاف سازد که به دنبال دور زدن رهبر نیست
این روزنامه نوشت: به علاوه نامه عمومی، رئیس جمهور آمریکا باید نامه خصوصی دیگری را به رهبر ایران ارسال کند و در آن شفاف سازد که واشنگتن قصد ندارد تا وی را دور بزند و آمادگی گفت‌وگو بر اساس دستورالعملی فراگیر دارد.
غرب باید گام‌های اول را در رفع تحریم‌ها بردارد
کریستین ساینس مانیتور اضافه کرد: برای تغییر ماهیت، آمریکا در همکاری با متحدان باید نقشه راهی را فراتر از گام‌های اعتماد ساز اولیه ترسیم کند که به برداشته شدن تحریم‌ها در قبال اعطای امتیازهایی از سوی ایران همراه باشد. این اتلاف وقت گرانبها است که منتظر برداشته شدن گام اول از سوی روحانی باشیم بدون آنکه هیچگونه فکری درباره برداشته شدن گام‌های از قبل باشیم.
آمریکا باید مانع از اعمال تحریم‌های جدید علیه ایران شود
بسیار مهم است که با جلوگیری از اعمال تحریم‌های بیشتر، تعهد خود را به دیپلماسی نشان دهیم. هرگونه اعمال تحریم بیشتر علیه ایران، اندیشه ادامه تلاش‌ها برای تغییر رژیم در ایران را تقویت می‌کند و ممکن است توسط عناصر محافظه کار در ایران برای جلوگیری از تلاش‌ها روحانی و همچنین برگزاری مذاکرات حقیقی استفاده شود.
این روزنامه آمریکایی در پایان نوشت: برای نشان دان تغییر در استراتژی، واشنگتن باید با مشارکت ایران در کنفرانس ژنو 2 موافقت کند. این تصمیم می‌تواند رویکرد سیاسی جدید تهران را توجیه کند. هم اکنون این موضوع آشکار شده که بحران سوریه ممکن است با حضور ایران حل نشود اما قطعا این بحران بدون در نظر گرفتن ایران قابل حل نیست.