محیط زیست علیه محیط زیست!

به گزارش پایداری ملی، متخصصان محیط زیست در بررسی‌های جدید خود می‌گویند که استخراج لیتیوم، برای محیط زیست مضر است و باید جایگزینی برای آن پیدا کرد.

لیتیوم، یک فلز قلیایی واکنش پذیر است که تلفن همراه، تبلت، لپتاپ و خودروهای الکتریکی را شارژ می‌کند. باتری‌های لیتیوم-یونی، بخش مهمی از تلاش‌های صورت گرفته در جهت پاکسازی این سیاره هستند. یکی از نمونه‌های باتری‌های لیتیوم- یونی، باتری خودروی "تسلا مدل اس" (Tesla Model S) است که حدود 12 کیلوگرم لیتیوم را در خود جای می‌دهد؛ در حالی که راه‌حل‌های ذخیره شبکه‌ای که به تعادل انرژی تجدیدپذیر کمک می‌کنند، مقدار بیشتری از این ماده را نیاز دارند.

نیاز به لیتیوم، در حال افزایش است و هزینه آن بین سالهای 2016 تا 2018 دو برابر شده است. انتظار می‌رود که رشد باتری لیتیوم- یونی در صنعت، از 100 گیگاوات در ساعت تولید سالیانه سال 2017، تا سال 2027 به تقریبا 800 گیگاوات در ساعت برسد.

مشکلی که در این میان وجود دارد، افزایش نیاز به لیتیوم است. "کریستینا والیماکی" (Christina Valimaki)، تحلیلگر نشریه "الزویر"(Elsevier) گفت: یکی از بزرگترین مشکلات ناشی از علاقه بی‌نهایت بشر به ابزار هوشمند، رشد بحران مواد معدنی، به‌خصوص مواد معدنی مورد نیاز برای باتری‌هاست.

مثلث لیتیوم موجود در آمریکای جنوبی که بخش‌هایی از آرژانتین، بولیوی و شیلی را در بر دارد، می‌تواند ذخیره لیتیوم بیش از نیمی از جهان را تامین کند. این ناحیه، یکی از خشک‌ترین مناطق روی زمین است. مشکل اینجاست که برای استخراج لیتیوم این منطقه، کارگران معدن باید با سوراخ کردن سطوح نمک، آب نمک غنی از مواد معدنی را پمپاژ کنند.

در مرحله بعد، آب نمک پمپاژ شده باید تبخیر شود تا ترکیبی از منگنز، پتاسیم، بوره و نمک لیتیوم به وجود آید. سپس، این ترکیب، تصفیه و در استخر تبخیر دیگری قرار می‌گیرد. پس از گذشت 12 تا 18 ماه، این ترکیب آنقدر تصفیه شده که می‌توان از آن، "لیتیوم کربنات" یا "طلای سفید" را استخراج کرد.

این فرآیند، موثر و نسبتا کم‌هزینه است اما به آب فراوان –تقریبا 500 هزار گالن برای هر تن لیتیوم- نیاز دارد. فعالیت‌های معدنی در شوره‌زار "سالار د آتاکاما" شیلی، 65 درصد آب این منطقه را مصرف می‌کند و این میزان مصرف، تاثیر شدیدی بر کشاورزی بومی این ناحیه دارد.

استخراج لیتیوم، به خاک صدمات بسیاری می‌رساند و موجب آلودگی هوا می‌شود. عملیات استخراج لیتیوم، جریان‌های آبی که مورد استفاده انسان و چهارپایان است و برای آبیاری محصولات کشاورزی مورد استفاده قرار می‌گیرد، آلوده می‌کند. در شیلی، برای مقابله با استخراج لیتیوم، اعتراضات گسترده‌ای نسبت به کارخانه‌ها و انجمن‌های محلی صورت گرفته است.

"گوئیلرمو گونزالس"(Guillermo Gonzalez)، متخصص باتری‌های لیتیومی "دانشگاه شیلی" (University of Chile) در مصاحبه‌ای گفت: فرآیند استخراج لیتیوم نیز مانند هر فرآیند معدنی دیگری، تهاجمی است، به بسترهای آب آسیب می رساند و موجب آلودگی زمین و چاه‌های آب محلی می‌شود.

پژوهشگران در مقاله‌ای که در مجله " Nature" به چاپ رسید، اشاره کردند که باید فناوری جدیدی برای اصلاح باتری ابداع شود که در آن، مواد معمولی‌تر و سازگار با محیط زیست برای ساخت باتری، مورد استفاده قرار گیرند. آنها در تلاش هستند تا برای ساخت باتری، به جای کبالت و لیتیوم، از مواد معمولی‌تر و غیرسمی استفاده شود.