فیسبوک از یک کارزار جدید اخبار جعلی پرده برداشت

این شبکه اجتماعی می‌گوید در مجموع موفق به شناسایی ۷ صفحه و ۱۷ نمایه در فیسبوک و همچنین ۷ حساب کاربری اینستاگرام شده که در این فعالیت مشکوک دست داشته‌اند. الویشن سیاه و رزیسترز از جمله‌ی این صفحات و حساب‌های کاربری جعلی هستند که در کل ۹۵۰۰ محتوای فیسبوکی و اینستاگرامی و هزاران آگهی تبلیغاتی به ارزش تقریبی ۱۱ هزار دلار منتشر کرده‌اند و توانسته‌اند ۲۹۰ هزار دنبال‌کننده برای خود دست‌وپا کنند.

ناتانیل گلیچر، رئیس بخش سیاست‌گذاری امنیت سایبری فیسبوک می‌گوید این شبکه اجتماعی نمی‌تواند به‌طور قاطع بگوید چه فرد یا نهادی پشت این کارزار تبلیغاتی قرار دارد؛‌ اما الگوی رفتاری گردانندگان این کارزار بی‌شباهت به تلاش‌های پیشین آژانس تحقیقات اینترنتی روسیه (IRA) نیست. این آژانس که جامعه اطلاعاتی ایالات‌ متحده از آن با عنوان مزرعه ترول یاد کرده، در سن‌پترزبورگ واقع شده است و با توسل به حساب‌های کاربری جعلی در شبکه‌های اجتماعی و دیگر رسانه‌ها تلاش می‌کند سیاست‌های کرملین را در امور داخلی و خارجی ترویج کند. مطابق اظهارات گلیچر، این بار اما مظنونان، اقدامات سفت‌وسخت‌تری را برای کم‌رنگ کردن ردپای خود در اینترنت به‌کار بسته‌اند. بنابر گفته‌های این مقام ارشد امنیتی فیسبوک، آن‌ها از شبکه‌های مجازی خصوصی یا همان وی‌پی‌ان و اشخاص ثالث برای انتشار آگهی استفاده کرده‌اند؛ بنابراین شناسایی دقیق هویت آن‌ها کار چندان ساده‌ای نیست.

گلیچر می‌گوید سرنخ اصلی وقتی به‌دست آمد که یکی از صفحه‌ها در حال تشویق کاربران به برگزاری تظاهرات اعتراض‌آمیز در سالگرد گردهمایی اتحاد راست‌گرایان (Unite the Right Rally) بود. سال گذشته در این گردهمایی، برتری‌پنداران نژاد سفید شامل راست‌گرایان افراطی، ملی‌گرایان سفیدپوست و نونازیست‌ها در ایالت ویرجینیای آمریکا در اعتراض به حذف نمادهای ایالات برده‌دار جنوبی در جنگ داخلی آمریکا، به‌ویژه تندیس اسب‌سوار رابرت ئی. لی دست به راهپیمایی زدند. گلیچر می‌گوید حساب‌های کاربری جعلی توانسته‌اند توجه کاربران واقعی را به این رویداد جلب کنند.

الکس استاموس، معاون ارشد امنیتی فیسبوک می‌گوید این شبکه‌ی اجتماعی در چنین مواقعی وقت را تلف نمی‌کند و فارغ از هویت واقعی گردانندگان صفحات جعلی، آن‌ها را مسدود خواهد کرد. وی تصریح کرده است:

عدم انتساب دسیسه‌چینی‌ها در این پرونده یا دیگر موارد به یک فرد یا نهاد مشخص به‌معنی دست روی دست گذاشتن و بیکار نشستن نیست. ما برای شناسایی فعالیت‌های مشکوک و خرابکارانه که به‌دنبال تأثیرگذاری بر گفتمان‌های سیاسی هستند، سرمایه‌گذاری‌های هنگفتی در نیروهای انسانی زبده و فناوری‌های پیشرفته امنیتی کرده‌ایم و قرار نیست اجرای سیاست‌های امنیتی ما به شناسایی هویت واقعی ناقضان آن‌ها موکول شود.

هنوز نمی‌دانیم که این کارزار تبلیغاتی چه خط‌وربطی با طوفان اخبار جعلی که پیش‌تر در انتخابات سال ۲۰۱۶ شاهدش بودیم دارد؛ اما همین که Facebook شاخک‌هایش تیزتر از قبل شده و در تلاش است تا مانع از شکل گرفتن چنین رویدادهایی شود را باید به فال نیک بگیریم.