رویترز: ملک سلمان درباره صلح خاورمیانه تصمیم می‌گیرد نه پسرش

ملک سلمان تصمیم گیرنده است نه ولیعهد

براساس گزارش رویترز، این موضوع تا حدودی تردیدها نسبت به اینکه آیا عربستان می‌تواند حمایت عربی را از کمپین جدیدش در پایان دادن به مناقشه اسرائیل و فلسطین جلب کند یا نه، تشدید کرده است. به ادعای رویترز، عربستان بیشتر دنبال ایجاد یک صف از کشورهای عربی در مقابل ایران است.

یک دیپلمات برجسته عرب در ریاض به رویترز گفته است، در عربستان این ملک سلمان است که در این باره تصمیم می‌گیرد نه ولیعهد!

وی افزوده است، اشتباه آمریکا این بود که تصور می‌کرد یک کشور می‌تواند بر بقیه کشورها برای تسلیم شدن فشار وارد کند اما مساله اعمال فشار نیست. هیچ رهبر عربی از مساله قدس یا فلسطینی‌ها چشم پوشی نمی‌کند.

مسؤولان فلسطینی در دسامبر به رویترز تاکید کرده بودند، محمد بن سلمان بر عباس فشار وارد کرده تا طرح آمریکا را بپذیرد آن هم به رغم نگرانی‌هایی که در زمینه دادن خودمختاری محدود به فلسطینی‌ها در داخل مناطق پراکنده در کرانه باختری و بدون حق بازگشت آوارگان فلسطینی دو جنگ ۱۹۴۸ و ۱۹۶۷ به وطن‌شان مطرح است.

چنین طرحی با طرح صلح عربی که عربستان در سال ۲۰۰۲ ارائه کرد کاملا مغایر است؛ طرحی که به زعم عرب‌ها به کشورهایشان پیشنهاد عادی سازی روابط با اسرائیل را در مقابل توافق بر سر تشکیل کشور فلسطین و عقب‌نشینی اسرائیلی‌ها از اراضی اشغال شده در درجنگ ۱۹۶۷ می‌دهد.

اختلاف بین پادشاه و ولیعهد

مقامات سعودی به رویترز تصریح کردند: هیچ اختلافی بین ملک سلمان که حامی طرح عربی است و ولیعهدی که سیاست‌های سفت و سخت در بسیاری از مسائل را تغییر داده و در ماه آوریل به مجله آمریکایی گفته بود، حق اسرائیلی‌هاست که در سرزمین‌ خود در صلح زندگی کنند، وجود ندارد در حالیکه این اظهار نظری نادر از یک رهبر عربی است.

باسم الأغا، سفیر فلسطین در ریاض به رویترز تاکید کرد: ملک سلمان حمایتش را از فلسطینی‌ها در نشستی که اخیرا با عباس داشت، ابراز کرد. ملک سلمان گفت که هرگز فلسطینی‌ها را تنها نمی‌گذارد و هر آنچه آنها بپذیرند می‌پذیرد و هر آنچه آنها رد کنند، رد می‌کند.

سفیر فلسطین گفت: مطرح کردن اسم اجلاس "سران قدس" برای کنفرانس اتحادیه عرب در سال ۲۰۱۸ و اعلام کمک‌های ۲۰۰ میلیون دلاری به فلسطینی‌ها اشاره‌هایی صریح به این است که مساله قدس و آوارگان به میز مذاکره بازگشته است.

این در حالی است که مقامات عربستان هیچ واکنشی درباره تلاش‌های دیپلماتیک درباره قدس ندارند.

دیپلمات‌ها در منطقه می‌گویند، موضع کنونی واشنگتن که مقامات برجسته کاخ سفید در سفر ماه گذشته خود مطرح کردند در برگیرنده اعلام قدس شرقی به عنوان پایتخت کشور فلسطین یا حق بازگشت آوارگان فلسطینی یا توقف شهرک‌سازی‌ها در اراضی فلسطینی‌ که خواهان حاکمیت خود بر آنها هستند، نیست.

جارد کوشنر، داماد و مشاور ارشد دونالد ترامپ،‌ رئیس‌جمهوری آمریکا جزئیات طرح آمریکا را بعد از گذشت ۱۸ ماه ماموریتش درباره دستیابی به صلح مطرح نکرده است.

عبور از خط قرمزها

دیپلماتی در ریاض که از جزئیات سفر اخیر کوشنر به عربستان آگاه بود، می‌افزاید، ملک سلمان و ولیعهد با کوشنر دیدار کردند و بن سلمان کسی بود که مذاکرات را اداره می‌کرد و ملک سلمان در پس مذاکرات بود.

نیل پاتریک، تحلیل‌گر مستقل تاکید کرد، به نظر می‌رسد ملک سلمان اقدام به کاهش اهمیت رویکرد متهورانه سیاسی ولیعهد به دلیل اهمیت قدس برای مسلمانان کرده باشد.

پاتریک که شرکت کننده اصلی در تدوین کتاب "سیاست خارجه عربستان: درگیری و همکاری" است، گفت: از این رو محمد بن سلمان هیچ مخالفتی با طرح آمریکا نخواهد داشت اما هرگز هم تلاش نخواهد کرد سیاست یک جانبه آمریکا را ترغیب کند.

به گفته یکی از دیپلمات‌ها، کوشنر و جیسون گرینبلات همکارش پیشنهادی فراگیر مطرح نکرده‌اند بلکه عناصری پراکنده را ارائه کرده‌اند که از خط قرمزهای بسیاری عدول کرده‌ است.

این دو به جای تمرکز بر آن بر ایده ایجاد منطقه‌ای اقتصادی در شبه جزیره سینای مصر با احتمال قرار دادن نوار غزه در کنترل قاهره متمرکز شدند که دیپلمات‌ها آن را غیرقابل قبول خواندند.

موضع‌گیری امیر قطر

در قطر دیپلمات‌ها تاکید کردند، کوشنر از تمیم بن حمد آل ثانی، امیر قطر خواسته بر حماس فشار بیاورد تا کنترل نوار غزه را در مقابل کمک‌های اقتصادی واگذار کند.

دیپلمات آگاه به جزئیات نشست به رویترز گفت: تمیم تاکنون سکوت کرده و مشخص نیست این پیشنهاد را قطر پذیرفته یا نه.

یک دیپلمات برجسته عربی در ریاض تاکید کرد: مشکل ارئه نشدن طرحی منسجم به تمام کشورهاست. هیچ کس نمی‌داند به دیگری چه ارائه شده است.

کوشنر ۳۷ ساله که هیچ مهارتی در دیپلماسی بین‌المللی یا مذاکره سیاسی ندارد در ماه ژوئن به اردن، عربستان، مصر، قطر و اسرائیل سفر کرد اما با محمود عباس نشست نداشت چون او این نشست را به دلیل اعلام قدس به عنوان پایتخت اسرائیل رد کرد.

با عباس یا بدون او طرح آمریکا ادامه دارد

کوشنر در کنفرانس خبری در پایان سفرش گفت: واشنگتن طرح صلح خود را به زودی اعلام می‌کند و این طرح پیش می‌رود با عباس یا بدون او. اما شواهدی دال بر پیشرفت در مسیر پایان درگیری‌ها مشاهده نشده است در حالی که ترامپ طرح آمریکا را "توافقی نهایی" خوانده است.

دیپلمات عرب افزوده است، هیچ موضوع جدیدی نیست و کوشنر چیزی قابل قبول حتی به یک کشور عربی مطرح نکرده و او تصور می‌کند که با عصای سحرآمیز می‌تواند راه حلی جدید برای مشکل بیابد.

یک مقام کاخ سفید اخیرا به خبرنگاران گفت: دو فرستاده ترامپ پیشنهادات مفصلی را تاکنون برای طرح صلح بررسی کرده‌اند؛ طرحی که یک پروژه اقتصادی قوی است. حال آنکه هنوز درباره زمان اعلام این طرح چیزی گفته نشده است.