بوریس جانسون، از وزارت تا استعفا

جانسون که از سال 2008 تا 2016 میلادی به عنوان شهردار لندن، پایتخت انگلیس، فعالیت می‌کرد در جریان همه‌پرسی خروج انگلیس از اتحادیه اروپا یکی از چهره‌های تأثیرگذار در کارزار حامی برکسیت بود. پس از رأی مثبت انگلیسی‌ها به برکسیت در همه‌پرسی سال 2016، جانسون برای نخست‌وزیری انگلیس امید زیادی داشت؛ اما پس از اقدام مایکل گوو در ترک وی و اعلام نامزدی‌اش برای این پست، جاه‌طلبی او نیز در این زمینه پایان یافت.

اقدام ترزا مِی در انتخاب او به عنوان وزیر امور خارجه، فرصتی شگفت‌انگیز برای جانسون محسوب می‌شد. اما او در چند سال گذشته به سبب لغزش‌های سیاسی و رسوایی‌های زیاد در پرونده‌اش، همواره برای کناره‌گیری از این سمت تحت فشار قرار داشت.

اما بوریس جانسون، فردی که استعفایش ترزا مِی را در موقعیت بغرنجی قرار داده، کیست؟

« آلکساندر بوریس جانسون» موسوم به بوریس جانسون سال 1968 میلادی در شهر نیویورک آمریکا به دنیا آمد، به همین دلیل به او تابعیت آمریکایی و انگلیسی داده شد. والدین او –شارلوت جانسون وال و استنلی جانسون– هر دو انگلیسی بودند. جانسون نیز همانند دیوید کامرون، نخست‌وزیر سابق انگلیس، توانست در کالج معتبر ایتون تحصیل کند. وی پس از فارغ التحصیلی از این کالج، موفق به دریافت بورس تحصیلی در بیلیل، کالج وابسته به دانشگاه آکسفورد، شد و در رشته مطالعه متون کلاسیک تحصیلات دانشگاهی خود را ادامه داد. او به همراه کامرون، هم‌دوره‌ای‌ خود، عضو باشگاه بدنام بولینگدون آکسفورد بود. این باشگاه به دلیل آنکه در آن مشروبات الکی سنگین سرو می‌شد و اعضای آن رفتارهای خشن داشتند و به اقداماتی از قبیل آسیب زدن به اموال عمومی دست می‌زدند، شهرت بدی داشت.

جانسون چگونه وارد دنیای سیاست شد؟
جانسون به مدت بیش از یک دهه در صحنه سیاسی انگلیس فعالیت کرده است. او فعالیت خود را ابتدا به عنوان روزنامه‌نگار تایمز آغاز کرد، اما پس از جعل یک نقل قول از پدربزرگش (عثمان کمال ملقب به جانی)، از این روزنامه اخراج شد. او بین سالهای 1989 تا 1994 میلادی نیز در بروکسل، پایتخت بلژیک، برای روزنامه دیلی‌تلگراف کار می‌کرد. جانسون همچنین از سال 1994 میلادی به عنوان ستون‌نویس سیاسی و معاون سردبیر تلگراف فعالیت می‌کرد. 

جانسون پس از ناکامی در سال 1997 میلادی در راهیابی به مجلس عوام انگلیس (به عنوان نامزد حزب توری)، سال 2001 میلادی موفق شد به عنوان نماینده هنلی-آن-تیمز وارد مجلس شود. سال 2008 میلادی، بوریس جانسون در رقابت بر سر تصاحب صندلی شهرداری لندن بر رقیب کهنه‌کار خود «کن لوینگستون» (شهردار آن زمان لندن) پیروز شد. 

بدترین گاف‌های سیاسی جانسون:
بوریس جانسون در زمینه گاف‌های سیاسی سابقه طولانی دارد. اینگونه اشتباهات باعث شده وی به نژادپرستی و بیگانه‌هراسی متهم شود. او در مطلبی که سال 2002 میلادی در ستون سیاسی تلگراف منتشر کرد، سیاهپوستان اهل کشورهای مشترک‌المنافع را «بچه‌های کوچک سیاهپوستی» خواند که صف می‌کشند و پرچم تکان می‌دهند.

در جریان همه‌پرسی برکسیت (خروج انگلیس از اتحادیه اروپا) نیز او با انتشار یک مقاله اتهامات نژادپرستانه‌ای را علیه باراک اوباما، رئیس‌جمهور سابق آمریکا، مطرح کرد. جانسون به دلیل آنکه اوباما گفته بود خروج انگلیس از اتحادیه اروپا باعث عقب‌ماندگی این کشور خواهد شد، او را فردی «نیمه کنیایی» خواند و رئیس جمهور سابق آمریکا را متهم کرد که به دلیل نفرت قدیمی و آبا و اجدادی‌اش از انگلیس، سیاست‌های خصمانه‌ای در قبال این کشور دارد. 

همچنین اظهارات نسنجیده جانسون در اکتبر سال 2017 میلادی درباره لیبی باعث شد بسیاری خواستار استعفایش شوند. او در جمع محافظه‌کارانی که در کنفرانس سالانه حزب محافظه‌کار انگلیس در منچستر حاضر بودند، با اشاره به سفر ماه اوت خود در همان سال به لیبی گفت که تاجران انگلیسی خواستار سرمایه‌گذاری در شهر «سرت» لیبی هستند. او افزود: آنها (جوانان لیبی) چشم‌انداز درخشانی برای تبدیل کردن سرت به یک دُبی دیگر دارند، تنها کاری که باید انجام بدهند این است که اجساد را جمع‌آوری کنند. پس از آن انگلیسی‌ها برای سرمایه‌گذاری به آنجا خواهند رفت.

رسوایی‌های سیاسی بوریس جانسون:
وزیر امور خارجه مستعفی انگلیس در دوران تصدی این وزارتخانه گاف‌ها و رسوایی‌های زیادی داشت. اما جدی‌ترین آنها اظهارات او درباره نازنین زاغری-راتکلیف بود که در سال 2016 به جرم جاسوسی در ایران بازداشت شد. در حالی که زاغری روزنامه‌نگار بودن خودش را تکذیب می‌کرد و مدعی بود تنها برای دیدن اعضای خانواده‌اش به ایران سفر کرده است، جانسون در اظهاراتی در مجلس عوام انگلیس فاش کرد که او پیش از دستگیر شدن در ایران، مشغول آموزش روزنامه‌نگاری بوده است. این افشاگری او هجمه زیادی را از طرف تمام کسانی که در داخل و خارج از دولت انگلیس به دنبال آزادی نازنین زاغری بودند، بر او وارد کرد تا جاییکه او مجبور به عذرخواهی شد.

برکسیت چگونه به کناره‌گیری جانسون از سمت‌وزیر امور خارجه انگلیس منجر شد؟
سال 2016 میلادی، زمانی که جانسون از پیوستن به کارزار باقی ماندن انگلیس در اتحادیه اروپا ممانعت کرد، خشم دیوید کامرون، نخست‌وزیر اسبق این کشور را برانگیخت. جانسون به همین بسنده نکرد و بر خلاف انتظار کامرون حتی به کارزار خروج انگلیس از این اتحادیه پیوست و در مسیر تحقق برکسیت نقشی مؤثر ایفا کرد. پس از استعفای غیرمترقبه کامرون، بوریس جانسون یکی از گزینه‌های جانشینی او به شمار می‌رفت و برای رسیدن به این پست اقداماتی نیز انجام داد. اما دوست و متحدش، مایکل گوو، با اعلام نامزدی خود برای جانشینی کامرون، وست‌مینستر را در شوک فرو برد. گوو معتقد بود جانسون برای رهبری و ایجاد اتحاد شایستگی ندارد. این موضوع باعث شد جانسون که هوادارانی را نیز برای خودش استخدام کرده بود پیش از اعلام نامزدیش، چاره‌ای به جز کنار کشیدن از این رقابت نداشته باشد.

پس از آنکه گوو از طرف نمایندگان پارلمان انگلیس برای تصدی پست نخست‌وزیری این کشور رأی نیاورد و آندریا لیدسم نیز از نامزدی خود انصراف داد و ترزا مِی به این سمت انتخاب شد، او به طور غیرمنتظره‌ای جانسون را به سمت وزیر خارجه انگلیس منصوب کرد. اما این اقدام مِی به منزله سر کشیدن جام زهر بود، زیرا جانسون پس از روی کار آمدن روز به روز از رویکرد نخست‌وزیر انگلیس برای خروج نرم از اتحادیه اروپا فاصله می‌گرفت تا جایی که سخنرانی «بزرگ» ترزا مِی را درباره برکسیت با رونمایی از چشم‌انداز خود برای خروج از این اتحادیه در یک سخنرانی 4 هزار کلمه‌ای، رسماً خراب کرد.

انتشار یک نوار ضبط شده از اظهارات وی در یک محفل خصوصی درباره اینکه مذاکرات برکسیت به شکست خواهد انجامید و دونالد ترامپ باید رهبری این گفتگوها را بر عهده بگیرد تا این گفتگوها راه به جایی ببرد، او را یک گام دیگر به پایان تصدی‌گری وزارت خارجه انگلیس نزدیک کرد.  

او همچنین طی یک مراسم خصوصی در اظهاراتی توهین‌آمیز از نقشه ترسیم‌شده ترزا مِی برای خروج از اتحادیه اروپا در نشست بلندپایه برکسیت در اقامتگاه رسمی نخست‌وزیر انگلیس، به شدت انتقاد کرده بود.

اختلافات مِی و جانسون بر سر نحوه خروج انگلیس از اتحادیه اروپا سرانجام به کناره‌گیری جانسون از سمتش منجر شد و این کشور را در بحرانی بیش از پیش عمیق‌تر فرو برد.

اشتیاق «ترزا می» به کنار گذاشتن بوریس جانسون به حدی بود که طبق گفته خبرنگار اسکای‌نیوز، دولت انگلیس روز گذشته پس از اطلاع از قصد وی برای کناره‌گیری، قبل از آنکه خودش آن را اعلام کند، خبر استعفایش را در اختیار رسانه‌ها قرار داد.

جانسون، سیاستمداری با موهای ژولیده
بوریس جانسون پس از انتصاب به عنوان وزیر خارجه انگلیس، بیش از گذشته به خاطر فرم خاص موهایش مورد توجه رسانه‌ها قرار گرفته است. وی از زمانی که به عنوان شهردار لندن مشغول به فعالیت بود، به خاطر ژولیدگی و رنگ خاص موهایش در مقابل دوربین‌های تلویزیونی جلب توجه می‌کرد اما پس از سکانداری وزارت خارجه،‌ ظاهر او بیش از هر زمان دیگری در کانون توجهات قرار گرفت.

نزدیکان بوریس جانسون مدعی‌اند او هرگز از شانه برای مرتب کردن موهایش استفاده نمی‌کند و تنها از صبح تا شب هر زمان که لازم باشد آنها را با دست مرتب می‌کند. در تاریخچه حضور وی در عرصه سیاست، کمتر عکسی را می‌توان پیدا کرد که او را با موهای مرتب نشان دهد.