وابستگی کالاهای مصرفی به دلار تأثیر تحریم‌ها را بیشتر کرد

وحید شقاقی‌شهری گفت

 تمرکز ثروت در ایران  بالاست و همین امر مشکلات فراوانی را برای اقتصاد ایجاد کرده است، می بینیم این نقدینگی هر زمان اراده میکند، به هم ریختگی بخش هایی از اقتصاد و بازارها را موجب می شود در حالی که شفافیت اقتصادی و نبود رانت اطلاعاتی از یک سو و نظارت دقیق بر اجرای قوانین از سوی دیگر مانعی بر سر ورود این سیل عظیم به بخش های گوناگون است .

وی در توضیح چرایی بالا بودن تمرکز سرمایه و ثروت در ایران گفت: آمارها نشان می دهد هفتاد درصد سپرده های بانکی در دست 5 درصد سپرده گذاران است در نتیجه این تعداد قلیل هر بار اراده کنند برای افزایش سود خود به اقدامات بر هم زننده اقتصاد را در دستور کار قرار داده و در نبود نظام مالیاتی منسجم از یک سو و رانت اطلاعاتی و عدم شفافیت از سوی دیگر کار خود را پیش می برند.

کاهش ارزش پول ملی
عضو هیات علمی دانشگاه خوارزمی بحران اساسی اقتصاد ایران را در شرایط کنونی کاهش ارزش پول ملی نامید و گفت: از آذرماه سال گذشته تا کنون ارزش پول ملی هشتاد درصد تنزل کرده است، این اتفاق مهمی است و باید ریشه ها را دریافت . طبیعی است که نظام بانکی در این پروسه دخالت دارد چرا که با خلق پول و پمپاژ نقدینگی به اقتصاد خود عاملی برای به هم ریختگی بازار تلقی می شود.

وی ادامه داد: وابستگی بیش از حد به دلار چنان ما را آسیب پذیر کرده است که تاثیر تحریم در جامعه به شدت افزایش می یابد ، متاسفانه اقتصاد ایران یکی از وابسته ترین اقتصادها به دلار است چرا که در همه کالاها به نوعی به دلار ارتباط می یابند و حتی اگر وارداتی نباشند ، در پروسه تولید این وابستگی را تجربه می کنند .

شقاقی‌شهری در توضیح این مطلب افزود: این وضعیت در کالاهای مصرفی ما، از مسواک تا خودرو وجود دارد و در نتیجه تحریم زندگی روزمره را تحت فشار جدی قرار می دهد.

به گفته وی از سوی دیگر بخش عمده ای از صادرات به چهار تا پنج کشور انجام می شود و در نتیجه تمرکز بالای صادرات امکان فشار بر ایران را فراهم می کند.

وی با اشاره به اینکه رشد نقدینگی در این سال ها بین 22 تا 25 درصد بوده است، گفت: این اتفاق در حالی رخ داده که تولید کمتر از 15 درصد رشد کرده و ناهمخوانی نسبت ها خود نشان از بحرانی بودن این وضعیت دارد.

پدیده کاهش ثروت
وی با تاکید بر اینکه در شرایط کنونی ، ثروت ابرثروتمندانی که دست به سفته بازی می زنند و از رانت های عجیب و غریب اطلاعاتی و واقعی برخوردارند هر روز بیشتر می شود، گفت: آن وقت 90 درصد مردمی که حقوق بگیر هستند و درآمد ثابت دارند هر روز که از سر کار بر می گردند، تحت تاثیر تلاش ابرثروتمندان برای کسب ثروت بیشتر با کاهش ارزش دارایی و ثروتشان روبرو می شوند چرا که قدرت خریدشان مدام در حال تحلیل رفتن است .

او به گلایه برخی نمایندگان مجلس در خصوص اجرای قوانین از سوی دولت اشاره کرد و گفت: اتفاقا گلایه ما اینجاست که مجلس باید به وظیفه نظارتی خود عمل کند نه اینکه وارد پروسه مذکور شود .

او شفاف سازی اقتصاد و تن دادن به اجرای قوانینی که منجر به مهار سفته بازی می شود را راه حل پیش روی اقتصاد ایران دانست و گفت: انتشار اطلاعات برای ایجاد شفافیت ضروری است اما در این پروسه لازم است که شفاف سازی شود چه کسانی با اجرای قوانین بازدارنده ای که کسب ثروت را در ایران منطقی و معقول می کند مخالفند.چه کسانی مانع تصویب قانون دریافت مالیات از سود و سرمایه می شوند، در بسیاری کشورها مالیاتی بین 40 تا 50 درصد از ثروت متوفی دریافت می شود اما برخی مانع مصوب کردن این قوانین هستند و از سوی دیگر نمی گذارند قانون دریافت مالیات از خانه های خالی اجرایی شود. 

به گفته وی تدوین طرحی به منظور پیشگیری از خروج نقدینگی از نظام بانکی و سه قفله کردن در شرایط کنونی مهمترین اقدامی است که باید در دستور کار قرار گیرد.