مشکل اصلی کشور قبل‌تر از اعتماد و مذاکره با امریکا فرار از اصلاح واقعی و تن ندادن به برطرف کردن عیوب اقتصادی است.
برجام کنار رفت، ولی برجام را باید فراتر از موجودیت حقوقی آن با
پارامتر‌های سیاسی واقتصادی تحلیل کرد و امید تداوم برجام با اروپا و دور
زدن امریکا بدون قدرت اقتصادی برای ایران امکان پذیر نیست.
اگر ما
با امریکا دشمنی داریم چرا در صدد بر امدیم که برجام را به امضای امریکا
برسانیم و میتوانستیم فقط با اروپایی‌ها طرف معامله شویم. نکته اینجاست که
برجام بدون امریکا به امضا نمیرسد، چون به هر حال یک قدرت بزرگ شیطانی
است. گمان اینکه ایران با اروپا میتوانند بهره برداری ایران از برجام را
تضمین کنند گمان اشتباهی است.
علتش این است اقتصاد آزاد بنگاه محور
است یعنی مولد‌ها و موتور‌های تولید سود در اقتصاد‌های رقابتی و آزاد
شرکت‌های تجاری و وصنعتی هستند و این شرکت‌ها بیش از اینکه دریک فضای ملی
تنفس و زندگی کننددر یک فضای بین المللی زندگی میکنند و امریکا بزرگترین
بازیگر این فضای بین المللی است. پس بهتر است با استراتژی بهتر
وقدرتمندانه‌تر با اروپا روبرو شد.
تمام این حرف‌ها نتیجه یک گمانه
زنی تئوریک نیست بلکه ناشی از تحقیق میدانی ومباحثه با مقامات تجاری اروپا و
مشاوران تزار اول اقتصادی اروپا است. دولت‌های اروپا اگرچه دوست دارند که
در برابر امریکا ایستادگی کنند، اما زورشان به خزانه داری امریکا نمیرسد.
خزانه داری امریکا به تنهایی برای شرکت‌ها مجازات تعیین میکند درحالیکه
ممکن است مقامات اروپا مانند مرکل یا ماکرون موافق نباشند، اما این مجازات
در نهایت از سوی امریکا اجرا میشود.
وبه لحاظ محدودیت‌هایی که حسب
ماهیت فضای بین المللی و بنگاه محور اقتصاد دست وپای آن‌ها را بسته است و
این موضوع ایران را از نگه داشتن شرکت‌های بزرگ اروپایی ناتوان کرده است؛ و
اینکه پیش بینی میشود سقف پشتیبانی اروپا از برجام به کسب و کار‌های کوچک
یا نزدیک متوسط خلاصه خواهد شد واحتمالا اروپا در تامین مالی تجاری کوتاه
مدت کوتاه نخواهند امد وشاید بعضی از اتومبیل ساز‌های اروپایی از این رفت و
امد نهایت استفاده را کنند. امیدواریم تیم اقای روحانی در ملاقات با
مقامات اروپایی این نکات را در نظر بگیرند و توافقاتی رقم بخورد تا زمینه
را برای حضور در فضای بین المللی رقم بزند.
از راه‌هایی که پیش رو
داریم این است که باید تن به اصلاح و ترمیم عیب‌ها در درون کشور بدهیم
ومدیران خسته و ناکارآمد را کنار بگذاریم در اثنای روند درمانی اقتصاد کشور
به موازات فکرکردن درباره مذاکره باشیم. مشکل اصلی کشور قبل‌تر از اعتماد و
مذاکره با امریکا فرار از اصلاح واقعی و تن ندادن به برطرف کردن عیوب
اقتصادی است. درعین حال با انسجام و وحدت و همکاری مردم و شرکت‌های
خصوصی باید به داد اقتصاد کشور رسید و مقتدرانه برای نیل به اهداف خود در
برابر امریکا ایستادگی کرد.