وی در رابطه با وضعیت کنونی دستگاه قضا گفت: دستگاه قضایی دستگاه بزرگ
با مسئولیت های بزرگ است و در فصل 11 قانون اساسی به وظایف آن تاکید شده و
خدماتی که دادگستری انجام می دهد زیاد است و سازمان های تابعه
در
دادگستری 12میلیون و 300هزار و پرونده و در شورای های حل اختلاف نیز
3میلیون پرونده رسیدگی می شود و در کل 16میلیون 300 هزار پرونده در قوه
رسیدگی شده است.
وی گفت : ممکن است یک پرونده در چند نقطه از دستگاه قضایی در حال رسیدگی باشد.
رئیس قوه قضاییه گفت: در سازمان ثبت اسناد و املاک 85 میلیون خدمت ارائه شده است و در سال 96 حدود 900هزار افزایش پرونده داشتیم.
وی با اشاره به تلاش قضات در رسیدگی به پرونده های قضایی گفت: قضات و مدیران تلاش کردند که این 900 هزار پرونده افزوده شده زمین نماند. در تمام سنوات بین 700 تا 900 هزار افزایش پرونده داشتیم و اگر کاستی در خدمات کارکنان دستگاه قضا وجود داشت، بار عظیمی از پرونده ها جمع می شد.
وی با بیان اینکه متاسفانه در غوغا سالاری که سر یک پرونده ایجاد می شود این حجم از کارها دیده نمی شود تاکید کرد: گاهی مسئله افزایش پرونده در قوه قضاییه را یک اشکال می دانند و می گویند اگر اطاله دادرسی وجود نداشت، پرونده ها زودتر رسیدگی می شد و استدلال می کنند که مردم از قوه قضاییه نا امید هستند. این استدلال درست نیست، به عنوان مثال تعداد پرونده های سرقت و توهین از سال 92 تا 96 دو برابر شده است. همچنین ما نمی توانیم برای شخصی که توهین می کند پروتده تشکیل ندهیم. مجموعه ای از حوادثی که موجب تشکیل پرونده می شود دست قوه قضاییه نیست.
آیت الله آملی لاریجانی ادامه داد: به عنوان مثال سرقت منجر به حبس، تحت تاثیر فقر و بیکاری رخ می دهد و نفس تشکیل پرونده در دستگاه قضایی به معنی اعتماد مردم به قوه قضاییه است. مردم برای حل مشکلات و احقاق حق خود به دستگاه قضایی مراجعه می کنند و اگر امیدی به احقاق حق وجود نداشت، مراجعه نمی کردند.
وی یادآور شد: برخلاف استدلالی که عده ای انجام می دهند، این دستگاه با تمام تلاش به کار خود ادامه می دهند.
رییس دستگاه قضا در پاسخ به این سوال که برای رشد کمیت و کیفیت قوه قضاییه چه کاری کردید گفت: تمام تلاش بنده در این سال ها تامین منابع انسانی است و بیشتر مشکلات به کمبود نیروی انسانی باز می گردد. ما در ابتدای ورود به قوه قضاییه با 7 هزار قاضی داشتیم. برخی معتقد بودند این تعداد قاضی کافی است. برای راضی کردن قوه مجریه و مجلس کار زیادی انجام شد و با حمایت رهبر انقلاب توانستیم از قوه مجریه مجوز استخدام سالانه 800 قاضی را بگیریم.
وی افزود: سال گذشته 40 هزار نفر برای جذب در دستگاه قضا مراجعه کردند که از بین آنها فقط 300 نفر به دوره کارآموزی رسیدند که تعدادی از آنها هم کم می شود. منابع انسانی مهم ترین رکن حل مشکلات دستگاه قضایی است. ما آموزش های ضمن خدمت را بسیار اهمیت می دهیم آموزش ها نباشد، نمی توانند به احکام و دانش قضایی جدید برسند.
آیت الله آملی لاریجانی خاطر نشان کرد: کار خوب دیگری که انجام شد بحث پرونده هایی است که برای قضات در معاونت منابع قضایی تشکیل شده است و برای تمام قضات براساس احکامی که صادر می کنند پرونده تشکیل می شود. امروز از 7 هزار قاضی به 11 هزار و 300 قاضی رسیدیم و اگر ما به نظر افرادی که می گفتند تعداد قضات کافی است گوش می دادیم، الان به کجا می رسیدیم.
وی با اشاره به کاستی های موجود در دستگاه قضا گفت: امروز بر دستگاه قضایی نظارت می شود. کاستی هایی وجود دارد که باید در ستاد ملی رسیدگی شود. رهبر انقلاب تاکید داشتند که کارهای خوب قضات هم دیده شود و تشویق شوند.
وی در خصوص دفاع از حقوق عامه هم گفت: بحث حقوق عامه بحث مهمی است و در اصل ۱۵۶ به آن اشاره شده، گسترش آزادی‌های مشروع مورد توجه قرار گرفته است که البته مقولات مفصل و بزرگی است.
آملی لاریجانی ادامه داد: حقوق عامه مسئله‌ای بود که متأسفانه مغفول مانده بود و رهبری هم در ملاقات‌های سالیانه بر این موضوع تأکید کردند، مدتی است در قوه قضاییه کارهای خوبی در این زمینه در حال انجام است.
وی گفت: برای مثال در پرونده گوشت‌های آلوده یا پروازهای هواپیماها و وجود تأخیرها ما ورود کردیم و معتقدیم باید برخی از اقدامات انجام شود.
رئیس دستگاه قضا گفت: ما بارها شنیده بودیم که پروازها چندین ساعت تأخیر داشت و در یکی از موارد من خواندم که مسافران را 7 ساعت در داخل هواپیما نگه داشته بودند و مردم مستآصل شده بودند، ما شرکت‌های هواپیمایی را مجبور کردیم که مسافران را تکریم کنند و اگر هم مسئله فنی وجود دارد حداقل به درستی به مردم و مسافران آن را به بهترین شکل اعلام کنند.
وی گفت: مردم باید طعم این را بچشند که اگر جایی دارد کار اشتباهی صورت می‌گیرد نهادی هست که احقاق حق کند.
رئیس قوه قضائیه گفت: در موضوع آزادراه قزوین اتفاقات نادرستی در حال رخ دادن بود و این را باید کسی مورد رسیدگی قرار می‌داد، برای مثال قرارداد اخذ عوارض منتفی شده بود اما هنوز عوارض اخذ می‌شد.
وی گفت: ما مقولات متنوع و زیادی در کل کشور داریم که باید یک نهادی باشد تا آنها را رسیدگی کند، برای مثال مسائل محیط زیستی یا همین آلودگی هوا که چند سالی است شهرها گرفتار آن هستند شاید کمبودهای بودجه‌ای مطرح باشد اما دستگاه ها باید بیایند و بگویند با همان بضاعتشان برای رفع مسائل و مشکلات چه کرده‌اند؟
آملی لاریجانی گفت: دستگاه قضایی و ذیل آن سازمان بازرسی کل کشور ورود می‌کنند و مورد رسیدگی قرار می‌دهند زیرا معتقدیم حفظ حقوق عامه امری مهم و قابل توجه است.
وی در رابطه با رسانه ها کفت: دستگاه قضایی باید اطلاع رسانی دقیق و درست انجام دهد و ما نمی توانیم ادعا کنیم قوه قضاییه در این زمینه درست عمل کرده است. بلکه کاستی هایی داریم به همن منظور مرکز رسانه در قوه قضاییه تشکیل شد و خبرگزاری میزان به عنوان خبرگزاری مرجع شروع به کار کرد و سخنگوی قوه قضایی هم پرونده های مهم را اطلاع رسانی می کند.
رییس دستگاه قضا ادامه داد: مردم باید کمی هوشیاری نشان دهند و هر حرفی را قبول نکنند. به عنوان مثال چند روز اخیر گفته شد که قوه قضاییه در یک پرونده مماشات می کند و به آن رسیدگی نمی کند که درست نبود.
وی یادآور شد: فضای رسانه ای، فضایی را ایجاد می کند که دست ما نیست. قوه قضاییه یک نهاد است که پرونده های را تمام می کند و اگر بنا باشد به یک یک پرونده ها جواب دهد، از کار اصلی خود باز می ماند. باید برای هر پرونده سر موقع خودش اطلاع رسانی کرد. قوه قضاییه نهادی برای رسیدگی به پرونده ها دور از فضای رسانه ای نیاز دارد و اگر فضای رسانه ای سنگین ایجاد شود از رسیدگی عادلانه به پرونده ها جلوگیری می کند و آن را تحت تاثیر قرار می دهد.
وی در رابطه با اطلاله دادرسی گفت : مردم انتظار دارند که پرونده ای که تشکیل می شود به سرعت رسیدگی شود اما ریشه اول اطاله دارسی کمبود نیروی انسانی است و گاهی هم اطاله دارسی به دلیل تخلفات برخی قضات است. در حال حاضر به تامین نیروی انسانی تلاش می کنیم.
آیت الله آملی لاریجانی افزود: مردم باید به حقوق خود اطلاع پیدا کنند زیرا بسیاری از پرونده های کیفری و حقوقی که تشکیل می شود ناشی از دانش کم حقوقی مردم است که باید اطلاع رسانی های حقوقی انجام شود.
وی ادامه داد: اطاله دادرسی در کشور چیز غیر عادی نیست و در تمام کشورها وجود دارد و در اجرای احکام حدود 300 روز رسیدگی به یک پرونده طول می کشد.
وی ادامه داد: کار دستگاه قضایی فصل خصومات است و باید دعاوی را حل و فصل کند و نمی‌تواند هر روز با رسانه‌ها سرشاخ باشد. شما می‌دانید که اختاپوس رسانه‌‌ای غربی تلاش می‌کند تا برای ما هزینه ایجاد کند.
وی گفت: هرچند که ما معتقدیم که قوه قضاییه باید پرونده‌های مورد توجه افکار عمومی را در لحظه اطلاع رسانی کند و تلاش مان هم در همین مسیر بوده اما نباید فراموش کنیم که کار دستگاه قضایی چیزی فراتر از حضور در فضای رسانه ای است و ما باید در یک فضای تعادلی میان رسانه و رسیدگی به پرونده ها حرکت کنیم.
وی در رابطه با پرونده های مفاسد اقتصادی و نحوه مقابله با مفاسد اقتصادی گفت: بحث مفاسد اقتصادی تنها مختص به کشور ما نیست و تقریبا مسئله اول تمام کشورهاست و قوه قضاییه درست عمل کرده و به پرونده های بزرگی مثل پرونده سه هزار میلیاردی و مه آفرید رسیدگی کرده و برخوردها قاطع بود و حکم اعدام صادر شد. 600 میلیارد تومان هم جریمه مالی کرده است اما فساد اقتصادی را باید از ریشه حل کرد.
رییس دستگاه قضا یاد آور شد: در رسیدگی به پرونده های فساد باید درست عمل کرد و نمی توان به صورت رسانه ای و با بگیر و ببند رسانه ای به آنها رسیدگی کرد. به عنوان مثال پرونده ذخیره فرهنگیان سنگین است و پرونده حدود 300 جلد شده است.
وی ادامه داد: گاهی در پرونده های مالی پولشویی انجام می شود. به عنوان مثال در پرنده یک موسسه مالی پول های کلانی را به بانک های کشور پاکستان بردند و دوباره به کشور وارد کردند.
رییس دستگاه قضا افزود: در حال حاضر تلاطم های اقتصادی کشور باعث آسیب به تولید کننده ها شده و نمی توانند مطالبات خود را به موقع پرداخت کند. به همین دلیل تمام افرادی که معوقات بانکی دارند را نمی توان یکی کرد. انصاف این است که چرخه کار در کارخانه ها از کار نایستد. در این خصوص باید بررسی شود آیا وام هایی که گرفته شده در جای خود مصرف می شود و یا نه و این کارها فراتر از وظیفه قضاییه است و ما فقط در جایی که جرمی رخ دهد وارد می شویم و سازمان بازرسی به آن ها رورد پیدا می کند و هر شخصی که معوقات بانکی دارد مجرم نیست.
وی تاکید کرد: ما افراد را مجبور کردیم که چندین هزار میلیارد از معوقات بانکی را پس دهند.
وی در رابطه با ممنوع الخروجی ها گفت: قوه قضاییه تنها مرجع ممنوع الخروجی نیست و گاهی بانک و نهادهای دیگر بدهکاران را ممنوع الخروج می کنند. دستگاه های اجرایی باید به دستگاه قضایی کمک کند و جایی که تخلفی رخ می دهد را اعلام کند و گاهی هم خودمان وارد می شویم به تخلفات رسیدگی می کنیم.
وی در رابطه با سرعت در اجرای احکام گفت: ما در این زمینه هم کارهای بزرگی انجام دادیم و در گذشته اجرای احکام زمان بر بود و افراد تلاش می کردند حکمی صادر شود اما در مرحله اجرای خود باقی می ماند. ما به پرونده هایی که دو سال از انها می گذرد، پروند مسن می گویم و به قضات تاکید شده پرونده های مسن به سرعت رسیدگی شود. به قضات تاکید شده در زمینه اجرای احکام به سرعت کار کنند تا شیرینی صدور یک حکم برای افراد از بین نرود.
وی در رابطه با آسیب های اجتماعی گفت: رهبری برای تمام دستگاه ها هر 6 ماه یک بار جلسه می گذارند و به مسائل آسیب های اجتماعی رسیدگی می کنند. بحث آسیب های اجتماعی گسترده است و نهادی در وزارت کشور تشکیل شده است که وظایف هر دستگاه به آن اعلام شده است. دستگاه قضایی در حوزه آسیب های اجتماعی در خصوص زندان ها و مواد مخدر و سرقت نقش دارد. در حوزه آسیب های اجتماعی پیشگیری از وقوع جرم اهمیت دارد.
وی تاکید کرد: قوه قضاییه در خصوص طلاق های توافقی کارهای زیادی کرده و تلاش دارد افرادی که برای اولین بار به زندان می آیند سرعت تر آزاد شود.
وی در خصوص موسسات مالی و اعتباری گفت: وظیفه اصلی قوه قضاییه برخورد با موسسات متخلف است و به پرونده موسسات مالی فرشتگان و دیگر موسسات مالی رسیدگی کرده است و تعدادی هم به زندان رفتند. ما با رییس بانک مرکزی و نمایندگان مجلس جلساتی داشتیم و از رهبری استمداد گرفتیم و با راهنمایی رهبری جلسات سران سه قوه تشکیل شد.
آیت الله املی لاریجانی یاداور شد: موسسات مالی زمانی خارج از نظارت بانک مرکزی بودند که درست نبود و به جای اینکه به تعاونی های مالی بانک مرکزی مجوز دهد، وزارت تعاون سابق مجوز می داد.
وی تاکید کرد: مردم هم باید بدانند که موسسات و بانک هایی که باید 15 درصد سود دهند، وقتی اقدام به دادن سود بالای 25 درصد می کند حتما روزی دچار مشکل می شود. به عنوان مثال در کرمانشاه موسسه کیم و گبه به مردم گفته بود که سود کلان می دهد و پرونده بزرگی تشکیل شد. دولت تا امروز 30 هزار میلیارد موسسات مالی را تقویت کرده است و دستگاه قضایی هم اموال این موسسات را توقیف کرد.
آیت الله آملی لاریجانی تاکید کرد: امروز قوه مجریه واقعا پای کار آمده است. امروز تا سقف یک میلیارد تومان به بدهکاران تعهد پرداخت داده شده است اما بعید است که اموال قوه مجریه باز گردد.
وی ادامه داد: ما نمی توانیم جرمی را در دستگاه قضایی پیشگیری کنیم تا زمانی که دستگاه های دیگر پای کار نیایند. به عنوان مثال ریشه اعتیاد فقر و بیکاری است و سر ریز کوتاهی تمام دستگاه ها وراد قوه قضاییه می شود. امروز در تمام استان ها مراکز پیشگیری از وقوع جرم تشکیل شده است.
وی در رابطه با امینت اجتماعی گفت: قوه قضاییه در این زمینه هم کار زیادی انجام داده است به بحث مواد مخدر، اشرار و سرقت های مسلحانه واردشد. به ما می گویند چرا سارقان مسلحانه به زندان طویل المدت می روند که ما می گوییم سرقت مسلحانه در حکم محاربه است و حکم اعدام دارد و ما به آن حکم زندان می دهیم. ما با افرادی که اقدام به سرقت مسلحانه می کنند قاطعانه برخورد می کنیم.
وی در خصوص اینکه گفته می شود قوه قضاییه با مسئله قاچاق برخورد قاطع ندارد گفت: قوه قضاییه در بحث اموال توقیفی کار زیادی نمی کند و در خصوص قاچاق کالا گمرک ها باید نظارت زیادی داشته باشند.
رییس دستگاه قضا تاکید کرد: ما اسناد جعلی را در دستگاه های اجرایی کشف کردیم. در این خصوص اختلاف نظرهایی بین دستگاه قضایی و دستگاه اجرایی وجود دارد که البته حق با قوه قضاییه است. به عنوان مثال ما اعتقاد داریم که در بحث ورود خودروهای گران قیمت به کشور تخلف صورت گرفته اما گمرک می گوید که تخلفی رخ نداده است. که ما اسنادی برای اثبات تخلف در این زمینه داریم.
وی در رابطه با حبس زدایی گفت: زمانی که حکم حبس برای فردی صادر می شود، مشکلاتی برای خانواده وی ایجاد می شود و ما اعتقاد داریم حکم حبس باید در اخرین مرحله صادر شود و مجرمان با کمک دستبندهای الکترونیکی درکنار خانواده خود باشد. البته اشرار و قاچاقچان مواد مخدر باید در حبس باشند.
آیت الله آملی لاریجانی گفت: گاهی کوتاهی قضات باعث می شود که افراد به زندان بروند و می توانند با صدور قرارهای وثیقه حکم های حبس کاهش پیدا کند. حبس باید آخرین مرحله مجازات باشد. در آیین دادرسی مجازات های جایگزین در نظر گرفته شده است.
وی گفت: بحث مهم بحث حقوق بشر است. دشمنان ما در خارج از کشور به خصوص امریکا که درخصوص حقوق بشر کارنامه سیاهی دارند بر ای ما تبلیغ های سیاه می کنند و برخی هم در داخل و خارج کشور با آنها هم صدا هستند البته این کشورها اخبار خود را از منافقان دریافت می کنند.
رییس دستگاه قضا افزود: ما در زمینه حقوق بشر با کشورهای مدعی حقوق بشر اختلاف های مبنایی داریم. به عنوان مثال در زمینه صدور حکم اعدام اختلاف نظر داریم. خود امریکا که ادعا دارد که حقوق بشر در کشورهای دیگر را رصد می کند از شورای حقوق بشر خارج شده است. اتهام های بی خود و دروغ های کذایی می گویند به عنوان مثال برای فردی که در رابطه با خیابان پاسددران اعدام شد آن را به یک موضوع حقوق بشری علیه جمهوری اسلامی تبدیل کردند و عده ای از جمله تعدادی وکیل هم در داخل کشور با آنها هم صدا شدند در حالی که خود این فرد هم به اتهام خود اقرار کرده بود.
رییس دستگاه قضا با بیان اینکه بافت کشور دینی و اخلاقی است گفت: درسته که برخی معیارهای حجاب را رعایت نمی کنند اما در بزنگاه های حساس پای میدان بودند. بنده فکر می کنم دستگاه های اجرایی و قوه مجریه باید کاری کنند که این جوهره دینی و اخلاقی حفظ شود. امروز کشورهای سلطه با طرق مختلف درحال تخریب دین در کشور ما هستند و ما باید در برابر این شبیخون فرهنگی آماده باشیم. یک زمانی یک مسئول در وزارت ارشاد گفته بود که ما به این مسائل کاری نداریم اما وظیفه همه مقابله با این شبیخون فرهنگی هستیم.
وی ادامه داد: زمانی که تکنولوژی غربی وارد کشور ما شد، حیات ما را گرفت. انسان قرآنی دائما دنیای فراتر از این دنیا را می بیند. احیای نگاه قرآنی مسئولیت تمام افراد است. رفتن ما به سمت حیات مادی یک کثرت است و امروز مظاهر دنیوی رو به افزایش است و ما را در خود غرق کرده است و این دور از نگاه قرانی است. تلنگوهای قرآنی بسیار مهم است که باید به آنها توجه کنیم و این تذکر ها است که انسان را زنده می کند. کشور های سلطه با بازی ها و فیلم ها مردم را سرگرم می کنند که ما باید در زندگی نگاه قرآنی داشته باشیم. کار قضایی نیاز به صبوری دارد و خانواده کارکنان دستگاه قضایی باید با آنها همراهی کنند.