به گزارش پایگاه خبری فوربز، در حالی که بسیاری از شرکتهای خارجی با نگرانی در حال بررسی تبعیات تحریمهای جدید آمریکا علیه ایران هستند که قرار است از ماه اوت به اجرا گذاشته شود، بازار خودروی ایران در آستانه ورود به یک دوره جدید احتمالا پر آشوب قرار گرفته است.
این وضعیت سبب خواهد شد که برندهای معتبر داخلی در وضعیت قوی تری قرار بگیرند، اما به عقیده تحلیلگران این بدان معنا نخواهد بود که بازار ایران به کلی به تصاحب خودروسازان به نام داخلی در خواهد آمد، بلکه این شرکتها باید با خودروسازان چینیای که علاقمند به گسترش حضور خود در ایران هستند و همچنین رقبای نوظهور داخلی رقابت کنند.
بر اساس آمارهای سازمان بین المللی تولید کنندگان وسائل نقلیه موتوری، ایران دوازدهمین تولید کننده بزرگ خودرو در جهان است و در سال ۲۰۱۷، ۱.۴ میلیون دستگاه خودرو در این کشور تولید شده است. یعنی ایران پشت سر انگلیس و بالاتر از کشورهایی نظیر روسیه و ترکیه قرار دارد. ایران همچنین یکی از بازارهای پرشتاب از نظر رشد تولید خودرو را در اختیار دارد به نحوی که تولید خودرو در این کشور در سال گذشته ۱۸ درصد افزایش داشت.
اولین تاثیر تحریمهای جدید آمریکا احتیاط بیشتر برخی شرکتهای خودروسازی غربی نسبت به همکاری با ایران است. هرچند شرکتهای بزرگ آمریکایی نظیر جنرال موتورز و فورد فروش چندانی در ایران ندارند، اما برندهای اروپایی در چند سال گذشته در ایران خوب فروخته اند و برخی از آنها خود را برای ایجاد خطوط تولید در ایران آماده میکنند.
در سال ۲۰۱۶، شرکت پژوسیتروئن فرانسه قراردادهایی را با ایران خودرو و سایپا منعقد کرد. در اوت ۲۰۱۷ نیز شرکت رنو یک قرارداد ۶۶۰ میلیون یورویی با سازمان توسعه و نوسازی صنایع ایران و هولدینگ نگین برای ایجاد یک کارخانه مشترک جهت تولید ۱۵۰ هزار خودرو در سال منعقد کرد. شرکت فولکس واگن هن در اوت سال گذشته فروش خودروهای مدل تیگوان و پاسات به ایران را آغاز کرد. همچنین شرکت آلمانی دایملر قراردادهایی را با ایران خودرو دیزل و گروه ماموت منعقد ساخته است.
میزان توانایی اتحادیه اروپا جهت حمایت از شرکتهای خود در مقابل تاثیرات تحریمهای ثانویه آمریکا هنوز روشن نیست. به گفته دامین دوهامل، مدیر موسسه مشورتی سولیدیانس، بسیاری از طرحهای اعلام شده برای بازار ایران احتمالا به حالت تعلیق در خواهد آمد، اما با توجه به اینکه سرمایه گذاریهای شرکتهای غربی در ایران هنوز در مراحل اولیه قرار دارد، احتمالا توقف این همکاریها تاثیر منفی چندان زیادی بر شرکتهای غربی نخواهد داشت.
وی افزود: «شرکتهای فرانسوی اخیرا شروع به بررسی گزینه توقف فعالیتهای خود در ایران کرده اند...، اما هیچ کارخانهای در ایران ندارند که تعطیلش کنند. در طی ۳ سال گذشته خیلیها برای برقراری مجدد ارتباطات تجاری به تهران آمدند. اما پول زیادی در ایران سرمایه گذاری نشده، زیرا همه این سفرها برای برقراری مجدد ارتباطات و انجام تحقیقات در مورد بازار ایران بود نه سرمایه گذاری.»
اگر شرکتهای اروپایی از بازار خودروی ایران خارج شوند، زمینه برای زورآزمایی مجدد شرکتهای داخلی فراهم خواهد شد. اما بازار ایران احتمالا به وضعیتی که در دوران تحریمهای قبلی داشت باز نخواهد گشت. این بار شرکتهای چینی که بسیاری از آنها همین الان هم در ایران حضور دارند، احتمالا تلاش خواهند کرد سهم بیشتری از بازار را از آن خود کنند.
به گفته دوهامل، رقبای داخلی جدید هم ممکن است برای رقابت با سایپا و ایران خودرو وارد میدان شوند. وی گفت، برخی گروههای بزرگ صنعتی به دنبال ایجاد کارخانههای خودروسازی هستند. «کاری که برخی شرکتهای ایرانی انجام خواهند داد ایجاد کارخانههای خودروسازی جدید با تولید دو یا سه مدل خودرو است تا وقتی تحریمها مجددا برداشته شد، آنها آماده جذب سرمایه گذاری باشند.»