مراقب فیلترشکن‌ها باشید

گوهریسنا انزانی  با بیان اینکه استفاده از شبکه‌های مختلف اجتماعی این روزها در بین اکثر افراد جامعه رواج پیدا کرده  به رفتار عادی تبدیل شده است گفت: افراد زیادی در جامعه با سطوح مختلف آگاهی در هر سنی می‌تواند در کوتاه‌ترین زمان به اینترنت متصل شده و به شبکه‌های اجتماعی یا سایت‌های متفاوت دسترسی پیدا می‌کنند.

این روانشناس کودک با اشاره به اینکه این دسترسی‌ها می‌تواند ابزار مناسبی برای افزایش آگاهی باشند و در عین حال نیز می‌توانند اثرات مخرب و جبران ناپذیری به همراه داشته باشند، افزود: برای مثال بعضی از افراد برای رسیدن به اهداف مثبت خود به سایت‌های آموزشی یا گروه‌های آموزشی متصل می‌شوند. برخی دیگر از کتاب‌ها یا مقالات استفاده می‌کنند. برخی از گروه‌های روانشناسی برای رفع مشکلات خانوادگی یا کاری کمک می‌گیرند و می‌توان گفت برای افزایش هدفمندی رسیدن به سلامت روحی، جسمی و افزایش آگاهی بر جنبه‌های مثبت این سایت‌ها و شبکه‌ها متمرکز می‌شوند.

انزانی در ادامه تصریح کرد: این در حالی است که گروه دیگری از افراد به ویژه نوجوانان و افراد با سطح اطلاعاتی کمتر ممکن است درگیر پیامدهای مخرب شبکه‌های اجتماعی شوند و متاسفانه این روزها بیشتر از گذشته شاهد این اتفاق هستیم.

وی با بیان اینکه این افراد وابستگی شدیدی به استفاده از اینترنت دارند و درگیر رفتارهای اعتیادی به اینترنت هستند، افزود: گاهی این افراد زمانی که از مدرسه یا سر کار به منزل برمی‌گردند به سرعت به سراغ اینترنت می‌روند و در هر مکان و زمانی تلاش می‌کنند که به شبکه‌های مختلف دسترسی داشته باشند.

این روانشناس در ادامه با اشاره به اینکه در سال‌های اخیر پژوهش‌های متعددی درمورد استفاده از اینترنت انجام شده افزود: پژوهشگران معتقدند افرادی که زمان زیادی از اینترنت و فضاهای مجازی استفاده می‌کنند و در این فضاها احساس امنیت، خشنودی و رضایت دارند دست‌کم بین چهار تا پنج ساعت در روز درگیر ارتباط با تلفن همراه و اتصال به شبکه‌های مختلف هستند. آنها در هر زمان و مکانی به اینترنت و شبکه‌های مجازی فکر می‌کنند و دچار اعتیاد به این فضا شده‌اند.

انزانی با بیان اینکه این اعتیاد ممکن است به صورت‌های مختلفی نشان داده شوند، اظهار کرد: به طور مثال بعضی از افراد به اتاق‌های گفت‌وگو وابستگی شدیدی دارند. برخی از آنها نیز به صورت بیمارگونه از سایت‌های با محتوایی نادرست اخلاقی بازدید می‌کنند. عده‌ای دیگر نیز هر لحظه به دنبال پیگیری اخبار مختلف هستند، گروهی در طول روز بارها و بارها بدون اینکه نیازی داشته باشند خریدهای اینترنتی انجام می‌دهند و حتی عده‌ای نیز ممکن است درگیر بازی‌های آنلاین باشند.

وی با اشاره به اینکه زمانی که این رفتارها شدت پیدا می‌کند پیامدهای مخرب زیادی نیز به دنبال خواهد داشت، تصریح کرد: این افراد تلاش می‌کنند تا دسترسی سریع به اینترنت داشته باشند و به محض آنکه متوجه شوند امکان محدودیت در دسترسی به اینترنت برایشان ایجاد شده است از هر روشی استفاده می‌کنند تا این دسترسی از بین نرود و هر لحظه با سایت‌ها و شبکه‌های مورد نظرشان در ارتباط باشند.

این روانشناس در بیان اینکه طی روزهای اخیر با فیلترشدن شبکه‌های اجتماعی تعداد زیادی از افراد جامعه درگیر نصب فیلترشکن‌های مختلف بر روی گوشی‌های خودشان شده‌اند تاکید کرد: بسیاری از این افراد نسبت به پیامدهای مخرب این فیلترشکن‌ها آگاهی ندارند.

انزانی در ادامه بااشاره به آثار مخرب اعتیاد به اینترنت به تعدادی از این پیامدها اشاره کرد و گفت: افزایش استرس و خشم، افسردگی، کابوس‌های شبانه، خستگی مفرط، غفلت نسبت به انجام کارها، مشکلات جسمانی، وسواس‌های فکری، کاهش ارتباطات خانوادگی، انزواگرایی، کاهش اعتماد به نفس، پنهان کاری، افزایش اضطراب و ... تنها بخشی از این پیامدهای منفی هستند.

وی ضمن هشدار به خانواده‌ها در دسترسی به شبکه‌ها یا سایت‌هایی که با استفاده از فیلترشکن قابل استفاده هستند اظهار کرد: در حال حاضر نصب فیلترشکن‌ها، دسترسی بی حد و حریم به فضای مجازی را به راحتی امکان پذیر کرده است. در همه کشورها محدودیت دسترسی برای سنین پایین‌تر که سواد رسانه‌ای محدودی دارند، وجود دارد.

این روانشناس در ادامه تصریح کرد: بسیاری از کودکان برای انجام تکالیف درسی خود نیازمند اینترنت و شبکه‌های اجتماعی هستند. این در حالی است که والدینی که از سطح اطلاع یا آگاهی کمتری برخوردارند با نصب فیلترشکن آنها را در مسیر اطلاعاتی قرار می‌دهند که آثار مخربی برای فرزندشان دارد.

انزانی با بیان اینکه استفاده از فیلترشکن‌ها نه تنها برای کودکان بلکه برای دیگر افراد جامعه مخرب است، تصریح کرد: از آنجا که افراد می‌توانند به راحتی به سایت‌های غیراخلاقی دسترسی پیدا کنند حتی ممکن است در حین استفاده از اینترنت به طور ناخواسته وارد سایت‌های نامناسب شوند. پژوهش‌ها نشان می‌دهد این تصاویر و فیلم‌ها می‌تواند مانند موادمخدر عمل کنند و آثار جبران ناپذیری به همراه داشته باشد.

وی با اشاره به اینکه دسترسی و استفاده از اینگونه سایت‌ها باعث تخریب بنیان خانواده می‌شود تصریح کرد: فرد خودآگاه با آشنایی اولیه به سایت‌های نامناسب از نظر ذهنی با آنها درگیر شده و به تدریج اعتیاد اینترنتی پیدا می‌کند. چنانچه این شخص در سنین کودکی یا نوجوانی باشد اثرات مخرب آن تا سال‌های زیادی و حتی تا پایان عمر با او خواهد بود.

این روانشناس در پایان به تعدادی از آثار مخرب مراجعه به سایت‌های غیراخلاقی اشاره کرد و گفت: انحرافات اخلاقی، کابوس‌های شبانه، سردرگمی، ترس و اضطراب، قرار گرفتن در معرض خشونت یا تجاوز، افزایش اختلالات جنسی، کاهش علاقه به همسر و فرزندان، آموزش‌های غلط، وسواس فکری، کودک آزاری و ... بخشی از این حقیقت‌ها هستند.