مایک پمپئو، وزیر خارجه امریکا در یک سخنرانی سراسر لفاظی علیه ایران،
استراتژی وعده داده شده خود را اعلام کرد و گفت که از ایجاد تغییرات اساسی
در ایران حمایت میکند. پمپئو با ادعای اینکه برجام برای جهان و امریکا بد
بود، مدعی شد که این توافق جاهطلبی و سلطهجویی ایران را تمام نکرده است و
آنها میخواهند از ورای خاورمیانه عبور کنند. استراتژی جدیدی که دولت
امریکا از آن رونمایی کرد، فهرست بلندبالایی از آرزوهای دولت امریکا بود
که در چهار دهه گذشته علیه ایران بهکار گرفته شده بود ولی ناکارآمدی آنها
اثبات شده است. حمایت از تغییرات اساسی در ایران، مقابله با نفوذ منطقهای
ایران، متهم کردن ایران به حمایت از تروریسم، تنها یادآوری سیاستهای
دولتهای قبلی واشنگتن بود.
در واقع مایک پمپئو که چند روز بیشتر از
تأیید وزیرخارجه شدنش نگذشته، استراتژی دولت ترامپ علیه ایران را علنی کرد،
استراتژیای که گفته میشد از یک ائتلاف علیه ایران رونمایی خواهد کرد ولی
تنها چیزی که نمیشد از استراتژی او بیرون کشید، رونمایی از ائتلاف علیه
ایران بود. پمپئو سخنرانی خود را مانند دونالد ترامپ، آتشین و با حمله به
توافق هستهای ایران شروع کرد و گفت که ایده اصلی برجام، این بود که ثبات
را به خاورمیانه بیاورد و آنگونه که جانکری گفته بود، خاورمیانه به محلی
قابل مدیریت کردن تبدیل شود، ولی برجام چنین نتیجهای نداشت، بلکه به ادعای
او، سیاستهای بیثبات ساز ایران را تشدید کرد و ایران با هزاران جنگجو به
حمایت از حوثیها پرداخت! او تهران را به حمایت از القاعده و طالبان متهم
کرد و در اتهامی بیسابقه مدعی شد که سپاه قدس ایران حتی در اروپا نیز فعال
است، سخنانی که هدف اصلی آن جلب حمایت اروپا مقابل ایران است.
پمپئو
گفت: «برجام نتوانست امنیت مردم امریکا را تأمین کند.» او در جای جای
سخنرانی خود، مردم ایران را خطاب قرار داد و گفت: «من از مردم ایران
میپرسم، آیا این چیزی است که میخواستید؟» او گفت که در غرب، رفتار ظریف و
روحانی را از حکومت ایران جدا میکنند. او پرسید: «ظریف و روحانی رهبران
منتخب شما هستند. آیا آنها بیش از همه مسئول بدبختی اقتصادی شما نیستند؟
آیا این دو مسئول تلف کردن زندگی ایرانیان در سراسر خاورمیانه نیستند؟!» او
به این نتیجه رسید که این ایده که برجام به ثبات خاورمیانه کمک کرد،
اشتباه بود. پمپئو از همینجا پل زد به اینکه امریکا به دنبال تعهداتی
فراتر از برجام برای ایران است و تأکید کرد که دولت ترامپ در سه جبهه شامل
«فشارهای اقتصادی بیسابقه»، «مهار نفوذ منطقهای ایران» و «حمایت از
اعتراضات داخلی» ایران را تحت فشار قرار خواهد داد. وزیر خارجه امریکا از
برنامه امریکا برای اعمال «شدیدترین تحریمهای تاریخ» بر ایران سخن گفت و
تأکید کرد: «حکومت ایران باید بداند که این تازه شروع کار است.» او گفت که
وزارت خارجه امریکا جلوی نفوذ منطقهای ایران را خواهد گرفت و ضمن حمایت از
اعتراضات داخلی، تأکید کرد که امریکا پیشرو حمایت از مردم ایران خواهد
بود. او تأکید کرد که امریکا از تغیبرات اساسی در ایران حمایت میکند ولی
در اوج این لفاظی، از تمایل دولت ترامپ برای مصالحه با ایران سخن گفت: «ما
آماده مذاکره جدی هستیم ولی هر گونه توافقی باید امنیت امریکا را تأمین
کند.»
پمپئو در اوج این تهدیدها، تأکید کرد که امریکا حمایت از اعتراضات
داخلی در ایران را ادامه خواهد داد. وزیر خارجه امریکا که بیشتر روی توافق
هستهای ایران تمرکز کرده بود، مکانیسم بازرسی برجام را ضعیف خواند و
همچنین گفت که این توافق، «هیچ کاری» درباره برنامه موشک بالستیک ایران
نکرد. به ادعای او، برجام فرصتی برای رهبران ایران برای رساندن مزایای
اقتصادی به مردم ایران ایجاد کرد، اما آنها چنین کاری را انجام ندادند و
در عوض، با این پول به حمایت مالی از نیروهای نیابتی خود در سراسر منطقه
از قبیل: حزبالله، حماس و حوثیها پرداختند. پمپئو در ادامه از سیاست دولت
باراک اوباما در جلوگیری از نفوذ منطقهای ایران انتقاد کرد و مدعی شد:
«ایران در طول مدت برجام، پیشروی خود در سراسر خاورمیانه را گسترش داد. از
منظر استراتژیک، دولت اوباما این شرطبندی را کرد که این توافق سبب خواهد
شد که ایران اقدامات طغیانگرانه خود را متوقف و خود را با هنجارهای
بینالمللی همراه کند، اما این یک شرط بندی و قمار همراه با باخت بود،
البته این شرطبندی تبعات بسیاری برای مردم سراسر منطقه داشت.»
وزیر
خارجه امریکا همچنین با انتقاد از تأثیرات برجام روی مسائل منطقه مدعی شد
«امروز لبنان، در قیاس با قبل از توافق برجام، تبدیل به یک خانه و مکان
راحتتر برای حزبالله شده است. حزبالله اکنون بهوسیله ایران تا دندان
مسلح شده است.»
وی با بیان اینکه ایران حرکت خود را از ورای خاورمیانه
در دوره برجام ادامه داد، گفت: قاسم سلیمانی با پول به دست آمده، برای
خونریزی استفاده کرد و ثروتی که غرب برای ایران ایجاد کرد، باعث شد کمپین
سلیمانی به راه افتاد. دولت اوباما این شرطبندی را کرد که جلوی تبهکاری
ایران را بگیرد و ایران به جهان بپیوندند، اما کاملاً برای تمام مردمی که
در خاورمیانه زندگی میکنند، ناکام شد.
پمپئو با نام بردن اسامی
«باقرنمازی، سیامک نمازی و رابرت لوینسون» ادامه داد: «باید به خاطر داشته
باشیم که در طول مدت برجام، ایران به گروگانگیری از امریکاییها ادامه داد و
ایران باید همه افراد گروگان گرفته شده را آزاد کند.»
پمپئو با این
ادعا که امریکا اکنون «خارج از برجام» به تهدیدات ایران میپردازد، گفت:
«ما فشارهای بیسابقه اقتصادی علیه رژیم ایران اعمال خواهیم کرد. رهبران
در تهران نباید درباره جدیت ما تردیدی داشته باشند. به لطف دوستان و
همکاران ما در وزارت خزانهداری امریکا، تحریمها به قدرت قبل بازخواهند
گشت و تحریمهای جدیدی هم در راه هستند.»
وی مدعی شد که موضوع هستهای
ایران را نمیتوان جدا از دیگر موضوعات امنیتی منطقه درنظر گرفت. توافق
جدید مورد نظر امریکا با ایران که پمپئو آن را اعلام کرد شامل درخواستها و
بندهای زیر است:
ایران باید به آژانس گزارش کاملی از ابعاد نظامی
برنامه هستهای ارائه کند و از این اقدامات دست بکشد و به شکلی که قابل
راستیآزمایی باشد برای همیشه برنامه نظامی هستهای خود را کنار بگذارد.
ایران باید غنیسازی اورانیوم را متوقف کند و هرگز به دنبال بازفرآوری پلوتونیوم نرود و تأسیسات آب سنگین خود را ببندد.
ایران باید به بازرسان آژانس اجازه بازدید از همه سایتهای خود در سرتاسر کشور بدهد.
ایران باید به برنامه موشکهای بالستیک خود پایان دهد و پرتاب یا توسعه موشکهای با قابلیت حمل کلاهک هستهای را متوقف کند.
ایران باید همه شهروندان امریکایی و همچنین شهروندان متحدان و شرکای ما را که در ایران زندانی، مفقود یا در بازداشت هستند آزاد کند.
ایران باید به حمایت از گروههای تروریستی خاورمیانه از جمله حزبالله لبنان، حماس و جهاد اسلامی فلسطین پایان بدهد.
اگرچه
وزیر خارجه امریکا استراتژی جدید دولت امریکا علیه ایران را رونمایی کرد،
اما از راهبردی که واشنگتن بتواند این آرزوهای خود را محقق کند، ارائه
نداد. چیزی که پیشتر ناظران از ائتلافی مثل ائتلاف ضد داعش علیه ایران خبر
میدادند. حتی پمپئو گفت که واشنگتن نتوانسته متحدان اروپاییاش را به
اعمال تحریمهای جدید علیه ایران مجاب کند. بنابراین راهبرد جدید امریکا
برنامهای برای رسیدن به لیست بلندبالای دونالد ترامپ برای ایجاد اجماع
بینالمللی علیه ایران ندارد.
منبع: روزنامه جوان