بخشی بزرگ از سرمایههای سرگردان ارزی ایرانیان به ویژه در زمینههای گردشگری و اقتصاد خرید، آنجا از گنجینه داراییهای ملی و شخصی مردمان این سرزمین به در میرود که بسیاری از دارندگان آن سرمایهها در سودای دسترسی به برترین تولیدات جهانی، راه به سوی بیرون مرزهای ایران میبرند.
بخشی بزرگ از
سرمایههای سرگردان ارزی ایرانیان به ویژه در زمینههای گردشگری و اقتصاد
خرید، آنجا از گنجینه داراییهای ملی و شخصی مردمان این سرزمین به در
میرود که بسیاری از دارندگان آن سرمایهها در سودای دسترسی به برترین
تولیدات جهانی، راه به سوی بیرون مرزهای ایران میبرند. وسوسههایی بزرگ،
بیرون از مرزهای این کشور، آن سرمایههای ارزشمند را هدف گرفتهاند؛
سرمایههایی که به دشواری با بهرهگیری از توانمندیهای سرزمینی این تمدن
دیرینه به دست میآیند، اما در جستوجوی آن وسوسهها، بار سفر برمیبندند و
راهی دور، شاید هم نزدیک، اما ورای مرزهای ایران پیش میگیرند.
آمارهای اقتصادی و گردشگری، روایتی تلخ در اینباره
دارند؛ سرمایههای فراوان ملی در دهههای گذشته در سایه کمتوجهی به اهمیت
پاسداشت و نگاهداشت درآمدهای تولیدی و صنعتی ایرانیان صنعتگر و
تولیدکننده، به پارهای کشور همسایه سرازیر شده، از این مسیر ناخوشایند
سرمایههای هنگفت ارزی از جیب ایرانیان به دامان تولیدکنندگان و صنعتگران
آن کشورها پناه جسته است. ترکیه، امارات، گرجستان و آذربایجان، از آن دسته
کشورها به شمار میآیند که در دهههای گذشته بیشترین بهره را از دستان
ایرانیانی گرفتهاند که مشتاقانه در پی دسترسی به بازار خرید کالاهای
باکیفیت و پرآوازه جهانی، بار سفر بسته، همچون گردشگرانی در پی جاذبههای
بزرگ بدانجاها روانه شدهاند. همین پدیده در کنار دیگر واماندگیهای
اقتصادی و درماندگیهای برنامهریزی کلان موجب شده است تراز ورودی و خروجی
ارز در ایران همواره به سود خروج برهم ریخته باشد. ایران به زبان ساده،
سرزمینی است که بیش از ورود ارز، با پدیده خروج آن روبهرو است، زیرا
سالانه حدود ۱۱ میلیارد دلار ارز از ایران بیرون رفته، در برابر، تنها ۷
میلیارد دلار ارز وارد میشود.
کوششی بزرگ برای پایانبخشیدن به وسوسههای فریبنده
ایرانیان امروز، در گسترش فعالیتهای صنعتی و اقتصادی
برپایه استانداردهای جهانی بسیار کوشیدهاند. بسترهایی چشمگیر، اما برای
بازتابش دستاوردهای این کوششها در جامعه به ویژه در گستره اقتصاد وجود
نداشته است. سرمایهگذاران ایرانی در سالهای بسیار کوشیدهاند بستر این
پدیده ناخوشایند را برچیده یا دستکم دامنه آن را محدود کنند. پیدایش
بزرگبازارهایی، چون بازار بزرگ ایران از آن دسته کوششهای است که در این
مسیر انجام گرفته است. «بزرگبازار»های ایرانی در ایران امروز، برپایه
نیازی پدید آمدهاند که جامعه ایران در روزگار کنونی، بیش از هر یاریرسان،
در زمینههای اقتصادی برپایه زایش و جوشش از درون، بدان نیازمند است.
بازار بزرگ ایران در گستره کنشهای اقتصادی خویش میکوشد زمینه را برای
کاهش برونرفت ارز از قلمروی سرزمینی ایران فراهم آورده، بستری مناسب برای
ورود ارز خارجی به دامان صنعتگران و تولیدکنندگان ایرانی پدیدار سازد.
عرضه و فروش کالاهای باکیفیت تولید ایران با هدف جذب نگاه خریداران
ایرانی، همزمان با ارایه محصولات برتر جهانی با انگیزه جذب جهانگردان و
ورود ارز خارجی، مهمترین راهکارها و ابزارها در دستیابی به این هدف
بزرگ به شمار میآیند.
پاسداری از سرمایههای مالی ایرانی و کشاندن
سرمایههای خارجی با هدف پدیدآوردن رونق اقتصادی، مهمترین کوشش اقتصادی
بازار بزرگ ایران به شمار میآید. نگهداشت و انباشت ارز در ایران، امروز
به کوششی بزرگ نیازمند است؛ کوشندگانی باید باشند تا با نگرشی نو و
اندیشهای راسخ، بدین باور رسیده باشند که اقتصاد ملی ایران و رونق زیست
اقتصادی ایرانیان، جز با چنین کوششهایی سربلندی نخواهد یافت.
بذر امید در دلهای ایرانیان
بهرهگیری همزمان از ویژگیها و مولفههای روزآمد
جهانی و فضاهای فرهنگی و تفریحی متناسب با فرهنگ و هنر ایرانی- اسلامی در
سالی که حمایت از کالای ایرانی نام گرفته است، بذری از امید در دل مردمانی
خواهد کاشت که در یک فضای سالم رقابتی، گزینههایی بسیار در زمینه
بهرهمندی از کالاهای برتر جهانی و تولیدات باکیفیت ایرانی فراروی خویش
میبینند. برپایی فضای رقابتی و حضور همزمان محصولات برتر خارجی و
کالاهای باکیفیت ایرانی، آشنایی تولیدکنندگان ایرانی با استانداردهای روز
جهان و پوشاندن و زدودن کاستیهایشان: رونق کسبوکار تولیدکنندگان و
فروشندگان ایرانی، بخشی مهم از رویکرد اقتصادی بازار بزرگ ایران را
دربرمیگیرد. آنان که به این گستره و منظومه بزرگ اقتصادی روی میآورند، با
بازارمکارهای از کیفیت و مرغوبیت رویاروی خواهند شد. آنچه، اما در این
میانه اهمیت فراوان مییابد، بهرهگیری ایرانیان از برترین کالاهای جهانی و
ایرانی برپایه نیازهای فرهنگی و اقتصادی جامعه و مردمان ایران خواهد بود.
کالاهای ارایهشده جهانی و ایرانی در مجموعه اقتصادی بازار
بزرگ ایران، برپایه ویژگیهای فرهنگی و اجتماعی جامعه ایران به این
بزرگبازار راه مییابند تا خریداران از خرید کالایی بهرهمند شوند که با
بسترهای فرهنگی و اجتماعی ایران دور و غریب نیستند. این رویکرد پاسداری
فرهنگی و اجتماعی در این نگرش اقتصادی از آنرو در پیش گرفته شده است تا
بسترهای فرهنگی و اجتماعی جامعه به ویژه در زمینههای سبک زندگی ایرانی-
اسلامی مخدوش نشود. بازار بزرگ ایران بدینترتیب اندیشهای جامعهمحور در
نگرشهای اقتصادی خواهد داشت تا فرهنگ و ساختار اجتماعی به آسیبهایی
ناخواسته دچار نشود.