با خانه‌های روی گسل چه کنیم؟

 یک کارشناس اقتصاد شهری گفت: بر اساس قانون AP در آمریکا خانه‌هایی که در نزدیکی گسل ساخته شده اند باید تا ۵۰ درصد مورد بازسازی کلی قرار گرفته تا در خصوص ایمنی آن‌ها اطمینان خاطر حاصل شود.

سید محسن طباطبایی مزدآبادی - کارشناس مسائل اقتصاد شهری - اظهار کرد: چندی پیش از سوی شورای‌عالی شهرسازی و معماری ایران پهنه‌های گسل تهران و حریم‌های آن‌ها مشخص و برای اجرا به شهرداری ابلاغ شده است. بر این مبنا مقرر شده که بلندمرتبه سازی در نزدیکی گسل‌ها ممنوع شود و سایر زیرساخت‌های حیاتی شهر نیز از این پهنه‌ها دور شوند.

وی با تاکید بر اینکه تهیه نقشه‌های سایر کلانشهر‌های کشور نیز در دستور کار قرار گرفته است که امید بخش است، خاطرنشان کرد: این امیدواری وجود دارد تا پایان برنامه ششم توسعه این نقشه‌ها به طور کامل تدوین و اجرایی شود.

طباطبایی مزدآبادی با بیان اینکه وزارت راه و شهرسازی به دلیل برحی جزئیات این سند را در اختیار شهرداری قرار داده و مردم می‌توانند از این طریق استعلامات لازم را اخذ کنند، یادآور شد: سایر کشور‌های جهان در زمینه اجرای این دستور العمل‌ها تجارب خوبی دارند که می‌تواند مورد استفاده باشد.

این مدرس دانشگاه به تجربه آمریکا در زمینه قوانین ساخت و ساز در حریم گسل‌ها اشاره کرد و یادآور شد: در ایالت کالیفرنیا آمریکا قانونی تحت عنوان AP (مطالعات ویژه منطقه زلزله‌ای آلکویست پیئرلو) در تاریخ ۲۲ دسامبر ۱۹۷۲ امضا شده؛ این قانون بعد از زلزله مهیب سال ۱۹۷۱ و پس از دستور ریگان رئیس جمهور آمریکا تدوین شده است.

وی در این خصوص توضیح داد: این قانون سه مولفه اصلی دارد:۱ - این سازمان آژانس تحقیقات زمین شناسی کالیفرنیا را به منظور جمع آوری نقشه‌های دقیق آثار سطح گسل‌های فعال شناخته شده هدایت می‌کند. ۲- به صاحبان ملک (یا نمایندگان املاک و مستغلات) که صاحب ملک می‌باشند به صورت رسمی و قانونی اطلاع می‌دهد که اموالشان درون مناطق تعریف شده زلزله خیز قرار دارد یا خیر ۳- این قانون این ساخت خانه‌های جدید را در مناطق نزدیک گسل ممنوع می‌کند مگر اینکه تحقیقات جامع زمین شناختی نشان دهد که خطا به ساختار پیشنهادی آسیب نمی‌رساند.

طباطبایی مزدآبادی افزود: بر اساس این قانون ساختمان‌هایی که پیش از سال ۱۹۷۲ ساخته شده اند هنوز هم ممکن است در بالای گسل‌های فعال قرار گیرند و این ساختمان‌ها می‌توانند در جایی که از ابتدا ساخته شده اند، باقی بمانند، مگر اینکه تحت یک بازسازی بزرگ قرار گیرند که در آن بیش از ۵۰ درصد ساختمان‌ها تغییر می‌کنند.

وی ادامه داد: به لحاظ قانونی، این قانون تنها به (خانه ها، آپارتمان ها، آپارتمان ها، و ...) اعمال می‌شود. با این حال، نقشه‌های رسمی زمین شناسی که از مناطق گسل تعریف شده اند برای کمک به ساخت انواع مختلف سازه‌ها در زمین امن استفاده می‌شود. برای مثال، مرکز یادگیری بلمونت، پروژه یک مجتمع بزرگ مدرسه‌ای در مرکز شهر لس آنجلس با کشف یک خطر زلزله‌ای در سال ۲۰۰۲ منتفی شد.

کارشناس مسائل اقتصاد شهری در پایان با تاکید بر اینکه کشور ما رو کمربند زلزله‌ای قرار دارد و میانگین هر سال یک زلزله با قدرت ۶ ریشتر و هر دهه یک زلزله در مقایس ۷ روی می‌دهد، گفت: نباید گذاشت مساله زلزله بار دیگر به فراموشی سپرده شود.