از جمله چالش‌های پیش روی پدافند زیستی کشور ، آسیب‌پذیر بودن زیرساخت‌ ها است.

سرداردکتر غلامرضا جلالی رئیس سازمان پدافندغیرعامل کشور و فرمانده قرارگاه دفاع زیستی در اولین همایش تخصصی "دفاع زیستی، فرصت‌ها و تهدیدها" که در دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با همکاری جهاد دانشگاهی واحد اصفهان و استانداری برگزار شد، اظهار کرد: آمریکایی‌ها در این حوزه آمدند و ادعا کردند که ما در مقابله با تهدیدات از دفاع هوشمند استفاده می‌کنیم تا کشور هدف را به زانو در بیاوریم؛ این امر نشان دهنده استفاده از همه مؤلفه‌های قدرت است.

وی افزود: تهدید زیستی معمولاً سه منشأ دارد، منشأ اول آن طبیعت است و موجودات زنده‌ای که بدون دخالت انسان شکل می‌گیرند مانند جهش‌های مولکولی که باعث به وجود آمدن بیماری می‌شود و برای مقابله با آن باید درمان پزشکی صورت گیرد، نکته دوم تهدیدات تروریستی است که از آن به عنوان بیوتروریسم نام می‌برند، ولی تروریسم به آن معنا است که با پوشش اطلاعاتی علیه مردمی به نفع منافع سیاسی خودشان عمل کنند.

رییس سازمان پدافند غیرعامل کشور در همین خصوص افزود: بحث سوم به کارگیری عوامل زنده است که علیه انسان به کار برده می‌شود. برای نمونه یک کشور علیه ما تهدیدات زیستی انجام می‌دهد و ممکن است عناصر به کار رفته تحت عنوان سلاح زیستی به کار برده شود و باید بگویم که سلاح زیستی یک تعریف جدا دارد و این دسته از عوامل مهندسی شده را سلاح زیستی می‌نامند.

جلالی تصریح کرد: آمریکایی‌ها تهدید زیستی را از همه مسائل دیگر جدی‌تر فرض می‌کنند و ما باید در فضای زیستی، قوانین بازدارنده برای منع عوامل زیستی به کار گیریم.

وی با بیان این‌که قدرت آسیب‌رسانی عوامل زیستی نسبت به سایر تهدیدات بالاتر است، گفت: تهدیدات زیستی بسیار گسترده است و متأسفانه توان نظامی دشمن در این حوزه بالا است و ما باید تا آنجایی که می‌توانیم در برابر این تهدیدات، خود را آماده کنیم.

رییس سازمان پدافند غیرعامل کشور به چالش‌های عمده موجود در حوزه پدافند زیستی کشور اشاره و خاطرنشان کرد: نبود چشم‌انداز مناسب، اهداف و راهبردهای مشترک، عدم وجود ادبیات و مفاهیم و درک مشترک از تهدیدات زیستی در بین دستگاه‌ها، نبود تجربه کافی در زمینه پدافند زیستی، نبود سامانه رصد، آشکارسازی و تشخیص تهدیدات زیستی، نبود بانک‌ها و کلکسیون‌های تخصصی پدافند زیستی در کشور، ضعف در زیرساخت‌های تخصصی و آزمایشگاهی پدافند زیستی کشور، نبود نیروهای متخصص در این زمینه و آسیب‌پذیر بودن زیرساخت‌های مختلف کشور در برابر تهدیدات زیستی از جمله چالش‌های پیش روی پدافند زیستی کشور است.

جلالی گفت: حوزه‌های تهدیدات زیستی، شامل انسان، دام و طیور، محیط زیست، نباتات و گیاهان، آب آشامیدنی و صنایع غذایی می‌شود و جنگ زیستی به معنای به کارگیری سلاح‌های زیستی است و این جنگ ویژگی‌هایی دارد و اصولاً فاعل مجهول می‌ماند. در جنگ زیستی، هزینه حمله بسیار کم است و قابلیت فراگیری در بستر زیستی بسیار زیاد است.

وی در همین خصوص افزود: قابلیت انتقال سریع، گمنام بودن حمله کننده، امکان تولید ساده سلاح و ناتوانی در اثبات منشأ حمله از دیگر ویژگی‌های جنگ زیستی می‌باشد.

رییس سازمان پدافند غیرعامل کشور به نمونه‌های جنگ‌های اخیر زیستی اشاره کرد و گفت: سارس بین چین و آمریکا، آنفولانزای مرغی، تهاجم به مرغ تخم‌گذار در کشور ما و استفاده از فسفر سفید در غزه که بدن انسان و اشیاء را می‌سوزاند از نمونه‌های جنگ‌های زیستی در چند سال گذشته محسوب می‌شود.

جلالی اهداف تهدیدات زیستی در زمان صلح را بیشتر اهداف اقتصادی دانست و افزود: آسیب رساندن به زیرساخت‌های اقتصادی، ایجاد ترس در جامعه و از بین بردن امنیت بهداشتی و غذایی، آسیب رساندن به سلامت عمومی جامعه و تحمیل هزینه‌های سنگین به کشور هدف از دیگر اهداف تهدیدات زیستی در زمان صلح به شمار می‌رود.

وی با بیان این‌که ویروس‌ها، باکتری‌ها، سموم گیاهی و انگل‌ها از عوامل جنگ بیولوژیک هستند، گفت: چرخه اقدامات دفاع زیستی در کشور ما شامل هشداردهی، تصمیم و عملیات، تشخیص و تهدید، پایش تهدید، تهدید منطقه و بستن منطقه موردنظر و رفع آلودگی، درمان و مصون‌سازی می‌شود.

رییس سازمان پدافند غیرعامل کشور به اولویت‌های عمده قرارگاه پدافند زیستی شفا، اشاره و تصریح کرد: تدوین سند راهبردی پدافند زیستی، فعال‌سازی مرکز اقدام عمل کلی قرارگاه شفا، تدوین اسناد عملیاتی در حوزه‌های ششگانه تهدید، معماری سازمانی و فعال‌سازی ساختارهای استانی پدافند زیستی، تقویت توانمندی‌های تخصصی از جمله قدرت تشخیص و درمان و برگزاری رزمایش‌های پدافند زیستی از جمله اولویت‌های عمده این قرارگاه می‌باشد.