سلطه همه جانبه

دوران جنگ سرد عرصه رویارویی دو قدرت بزرگ جهانی ایالات متحده آمریکا و اتحاد جماهیر شوروی بود. آمریکا در طول این دوره خود را پرچمدار دنیای آزاد و مدافع دموکراسی و آزادی در برابر کمونیسم می‌دانست. در واقع خطوط کلی سیاست خارجی ایالات متحده در طول نیم قرن درهمین راستا ترسیم شده بود. به عبارت دیگر تهدیدی به نام کمونیسم جهانی که شوروی نماد آن بود، مهم‌ترین مولفه و عنصر قوام‌بخش سیاست خارجی آمریکا به شمار می‌رود.

فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و پایان جنگ سرد نقطه عطفی در عرصه روابط بین‌المللی آمریکا بود. کشوری که با از دست رفتن رقیب دائم تسلیحاتی خود دیگر برای ترک‌تازی ‌و مسابقه تسلیحاتی خود در جهان رقیبی متصور نبود.

حادثه یازدهم سپتامبر اما آغاز عصر جدید در سیاست خارجی این کشور بود که هنوز پس از گذشت یک دهه ابعاد جنون‌آمیز آن مشخص نیست و پرسش‌های بسیاری درباره آن مطرح است.

کتاب «سلطه همه جانبه» نوشته ویلیام انجدال در تلاش است با این پیشینه از این کشور نشان دهد که آمریکا در هر شرایط جغرافیایی و سیاسی، هدفی جز تحکیم سلطه همه‌جانیه در عرصه‌های مختلف سیاسی و نظامی و اقتصادی ندارد و تمام شعارهای این کشور در زمینه تروریسم و مبارزه با کمونیسم و… در راستای گسترش سلطه، قابل تعمیم و تفسیر است.

این کتاب این فرصت را در اختیار کارشناسان قرار می‌دهد که به رخدادهای سیاسی و بین‌المللی با نگاهی تازه‌تر و با توجه به سلطه‌طلبی آمریکا نگاهی تازه بیندازند و آن را از منظری متفاوت مود توجه قرار دهند.

انجدال در این کتاب سعی کرده دو ابزار ایالات متحده در جلوگیری از نفوذ روسیه و چین در جریان سلطه جهانی را مورد توجه قرار دهد. ابتدا زمینه‌سازی برای انقلاب‌های رنگی در کشور روسیه و پس از آن پیش کشیدن موضوع دموکراسی برای کنترل چین.

همچنین این نویسنده تلاش کرده است به ابعاد مختلف تلاش ناتو به رهبری آمریکا برای چنگ انداختن بر منابع قدرت در جهان اشاره کرده و مصادیق بهره‌کشی از حقوق بشر را در این راستا به تصویر بکشد.

همچنین جمع‌بندی مطالب ارائه شده در فصول این کتاب در قالب بخشی مجزا برای نمایش رویکرد غالب فضای سیاسی فعلی ایلات متحده به کار فته است و پایان‌بخش تلاش این نویسنده آلمانی ـ آمریکایی است که در طول چهار دهه فعالیت خود در نیویورک و اروپا سعی کرده مستند‌سازی و تحلیل‌های در خور توجهی در این زمینه ارائه دهد.

انجدال در مقدمه این کتاب می‌نویسد: هدف کتاب حاضر، بررسی گسترده تاریخی و ژئوپلتیکی رویدادهای دو دهه گذشته و قبل از آن جهان در یک بافت تاریخی و با هدف روشن کرد زوایای تاریک راهبرد اقدامات پنتاگون و خطرات ناشی از سلطه همه جانبه آمریکا در جهان است. این کتاب یک اثر معمولی در مورد سیاست نظامی نیست، بلکه تحلیل ژئوپلتیکی از چگونگی استقرار قدرتی را نشان می‌دهد که نه تنها پایه‌های دموکراسی که حتی پایه‌های زندگی بر روی زمین را نیز تهدید می‌کند.