سابقه استفاده آمریکا و رژیم صهیونیستی در عملیات خرابکارانه ضد مراکز انرژی و برنامهریزیها و طراحی اخیر آنها برای حملات سایبری علیه ایران به گمانهزنیهایی درباره منشأ آتشسوزیهای سریالی اخیر در کشورمان منجر شده است.
به گزارش پایداری ملی، امنیت سایبری در حوزه انرژی با توجه به برنامه ریزی های وزارت دفاع آمریکا برای طراحی و انجام حملاتی در این حوزه و همچنین سابقه حملات خرابکارانه به هدفهای تأمینکننده انرژی در سالهای گذشته جزء مهمترین موضوعات محل بحث و نگرانی در کشورهای مختلف بوده است.
در ایران نیز وقوع «آتشسوزیهای سریالی» در یک ماه گذشته در صنعت پتروشیمی باعث طرح گمانهزنیهای مختلفی درباره منشأ این حوادث، از جمله احتمال حملات سایبری به محلهای وقوع این آتش سوزیها شد.
در همین ارتباط روز چهارشنبه «ابوالحسن فیروزآبادی»، دبیر شورای عالی فضای مجازی از تشکیل تیمهای ویژه تحقیق برای بررسی این احتمال خبر داد. وی گفت: «از این هفته تیمهای ویژهای برای بررسی احتمال نقش داشتن سیستمهای سایبری در آتشسوزیهای اخیر به مکانهای آتشسوزی اعزام میشوند.»
دبیر شورای عالی فضای مجازی تصریح کرد: «این تیمها از نزدیک احتمال نقش داشتن سیستمهای سایبری در این رخدادها را بررسی خواهند کرد.»
اما موضوعی که ظن عملیات خرابکارانه در این آتشسوزیهای زنجیرهای را قویتر میکند افشای یک برنامه فوق سری از دولت «باراک اوباما»، رئیس جمهوری آمریکا برای حمله سایبری به زیرساختهای ایران، چند ماه پیش از آغاز این حوادث بود. این طرح برای اولین بار در یک فیلم مستند افشا شد.
مستند «روزهای صفر»، ساخته «آلکس گیبنی» کارگردان مشهور آمریکایی که چند ماه پیش رسانه های بین المللی بخش هایی از آن را منتشر کردند، به جزئیاتی از یکی از طرحهای حمله سایبری دولت آمریکا می پردازد که نشان می دهد واشنگتن رهبری عملیاتی سری برای از بین بردن بخش زیادی از زیرساختهای انرژی ایران بدون پرتاب هیچ بمبی را به عهده داشته است.
بنا به گفته مقام های اطلاعاتی آمریکا، این طرح با اسم رمز «نیتروزئوس»، با به کار گرفتن هزاران نیروی اطلاعاتی و نظامی و صرف دهها میلیون دلار هزینه در پی از کار انداختن سامانه های پدافند هوایی و ارتباطی و بخش های حیاتی شبکه توزیع برق ایران با کاشت تراشه های الکترونیکی در شبکه های رایانه ای ایران بود.
یک منبع آژانس امنیت ملی آمریکا دامنه حملات در نظر گرفته شده در «نیتروزئوس» برای حمله سایبری به سامانه های انرژی ایران را به مراتب از حمله به تأسیسات هسته ای نطنز با ویروس «استاکس نت» در سال 2010 گستردهتر معرفی می کند. منبع مورد استناد «آلکس گیبنی» می گوید: «ما در بطن امور منتظر و شاهد وقایع بودیم. آماده بودیم تا آن سیستم ها را تضعیف، مختل و نابود کنیم. استاکس نت، در مقایسه با آن، طرحی مخفیانه به حساب می آمد. نیتروزئوس، طرحی برای جنگ سایبری تمام عیار بود.»
به علاوه، منبع دیگری که یکی از مشارکت کنندگان در برنامه «نیتروزئوس» بوده ماه گذشته به «نیویورک تایمز» گفت: «این یک برنامه بسیار بسیار پیچیده بود. آمریکا قبل از طراحی آن، هرگز سابقه یکپارچه کردن همزمان یک طرح سایبری و فیزیکی در این مقیاس را نداشت.» دولت اوباما، این طرح را برای اطمینان از داشتن برنامه ای جایگزین برای شکست مذاکرات هسته ای ایران و ورود به جنگ تدارک دیده بود.
وجه مهم دیگر «روزهای صفر»، پردهبردای از همکاری سازمانهای جاسوسی انگلیس، رژیم صهیونیستی و آمریکا در طراحی عملیات خرابکارانه علیه ایران و حمله به تأسیسات هسته ای ایران با بدافزار موسوم به «استاکس نت» است. این مستند آشکار میکند که ویروس «استاکسنت» را آمریکا و اسرائیل با همکاری یکدیگر برای آلوده کردن تأسیسات غنیسازی ایران در نطنز طراحی کردند. «ستاد ارتباطات دولت انگلیس»، نهاد مسئول عملیات جاسوسی سیگنال با تأمین اطلاعات لازم در انجام این حملات نقش داشت.
تهران در زمان وقوع این حمله، در تیرماه سال 1389 در مرحله سوختگذاری در قلب راکتور نیروگاه هستهای بوشهر قرار داشت و محموله سوخت هستهای را از روسیه دریافت نموده بود.
این ویروس قادر به تخریب لولههای گاز و اختلال در فعالیتهای هستهای بود و همچنین می توانست در سیستم کنترلهای ساخته شده توسط شرکت زیمنس که در تأسیسات صنعتی و همچنین تأمین آب شرب، چاههای نفت، نیروگاههای برق و دیگر تأسیسات صنعتی نصب شدهاند نفوذ کند.
حمله به تأسیسات هستهای نطنز اگرچه در زمره مهمترین موارد حمله به اهداف انرژی یک کشور به شمار میرود، اولین نمونه آن نیست و سازمان سیا، قبلاً از روشهای خرابکارانه علیه کشورهای دیگر با انفجار در خط لوله گاز استفاده کرده است.
در یک نمونه افشا شده، «توماس رید»، از مقامهای دولت رونالد ریگان، رئیسجمهور اسبق آمریکا سال 2004 فاش کرد سیا تابستان سال 1982 با ایجاد انفجار در یکی از خط لولههای گاز «سیبری»، جنگ اقتصادی علیه دشمن جنگ سرد آمریکا، شوروی را کلید زده بود.
ماجرا از این قرار بود که وقتی سیا از نقشه های شوروی برای سرقت نرم افزاری با اسم رمز «فرول» (Farewell) جهت به روزرسانی خط لوله گازش و تسهیل انتقال گاز طبیعی به کشورهای اروپای غربی پی برد این کشور را فریب داد تا به جای نرم افزار اصلی نرم افزاری معیوب به دست آورد. مطابق افشاگری های «رید»، «فرول» معیوب با ایجاد فشار فراتر از حد قابل تحمل در مفصلهای خط لوله گاز سیبری باعث انفجاری تا آن حد مهیب شد که گزارش های اولیه آن حتی در واشنگتن هشدار برانگیخت.
هر چند هنوز برای اظهارنظر قطعی درباره ارتباط تهدیدات سایبری علیه ایران با آتش سوزی های اخیر زود است، وجود سابقه هایی از این دست و همچنین برنامه ریزیهای مشترک وزارت دفاع آمریکا و رژیم صهیونیستی در سال های گذشته برای طراحی حملات خرابکارانه علیه مراکز انرژی ایران گمانه زنی در این ارتباط را ممکن می کند.
در همین راستا، فرودین ماه سال جاری رسانههای آمریکایی گزارشهایی از سفر مخفیانه «مایکل راجرز» رئیس آژانس امنیت ملی این کشور به تلآویو منتشر کرده و اعلام کردند که وی با مقامات امنیتی اسرائیل دیدار کرده است. هدف از این سفر تقویت همکاریهای دوجانبه در زمینه جمعآوری اطلاعات سایبری اعلام شد.
وی در این سفر با سران واحد اطلاعات سایبری موسوم به «واحد 8200» که نقش عمده ای در طراحی ویروس استاکس نت داشت نیز دیدار کرد. تمرکز اصلی این واحد فعالیتهای سایبری در خاورمیانه است. در نشست راجزر با سران این گروه ایران و حزبالله در دستور کار اصلی قرار داشتهاند.
خبرگزاری اسپوتنیک در آن زمان گزارش داد که هدف از سفر راجرز به تلآویو تنها مسائل دفاعی و جمعآوری اطلاعات نبوده، بلکه عملیاتهای تهاجمی سایبری مشابه استاکسنت هم در دستور کار طرفین قرار داشته است.