تهدیدات نرم افزار شماره مجازی در تلگرام/هشدار برای حفظ حریم خصوصی

نرم‌افزارهای شماره مجازی برای ایجاد حساب کاربری در برنامه تلگرام از سوی کاربران مورد استفاده قرار می گیرد که مرکز مدیریت امداد و هماهنگی عملیات رخدادهای رایانه ای (مرکز ماهر) با اعلام هشدارهایی برای حفظ حریم خصوصی در فضای شبکه پیام رسان تلگرام، بر لزوم داشتن آگاهی در استفاده از این نرم افزارها تاکید کرد.

 کاربرد نرم‌افزارهای شماره مجازی

برای ایجاد حساب کاربری در برنامه تلگرام، شخص باید یک شماره تلفن منحصربه‌فرد را به عنوان شناسه خود ارائه کرده و از طریق آن، هویت خود را برای تلگرام احراز کند. در حالت عادی از این شماره برای یافتن دوستان و آشنایان استفاده می‌شود؛ به این صورت که افراد موجود در دفتر تلفن هر شخص، به صورت خودکار به لیست کاربران وی افزوده خواهند شد.

در این حالت، تنها افرادی قادر به مشاهده شماره تلفن همراه کاربر هستند که پیش از آن نیز، شماره وی را در حساب خود داشته باشند. با این حال ممکن است که اطلاعات نمایه کاربر (از جمله شماره تماس وی) توسط دیگر کاربران، در سطح تلگرام منتشر و دست‌به‌دست شود.

به همین علت برخی کاربران برای حفظ حریم خصوصی، ترجیح می‌دهند شماره تلفن خود را در این برنامه ثبت نکرده و از انتشار آن جلوگیری کنند. در این صورت این کاربران از شماره های مجازی استفاده می کنند.

یکی از راه‌کارهای موجود برای عدم انتشار و ثبت شماره تلفن کاربر در فضای تلگرام، استفاده از برنامه‌ها و وب‌گاه‌هایی است که شماره مجازی و موقت در اختیار کاربران قرار می‌دهند.

نحوه عملکرد این برنامه‌ها به این صورت است که تعداد نسبتا زیادی شماره تلفن همراه در اختیار خود دارند و آن‌ها را به صورت اشتراکی به کاربران خود اختصاص می‌دهند. دریافت تماس و پیامک در اغلب این نرم‌افزارها رایگان است و برخی افراد از این قابلیت برای ایجاد حساب کاربری در تلگرام استفاده می‌کنند.

برای مثال چند نمونه از برنامه‌های رایگان برای دریافت شماره مجازی شامل SmartCell ، Talk۲ و ESIAtalk می شوند.

 خطراتی که شماره های مجازی برای کاربران تلگرام دارند

استفاده از این برنامه‌ها برای شماره مجازی برغم آن‌که به نظر مفید می‌آید، می‌تواند مشکلات بسیار بزرگی، چه در زمینه استفاده از تلگرام و چه در زمینه حریم خصوصی، برای کاربران به همراه داشته باشد. براین اساس مرکز ماهر با اعلام هشدار در این زمینه از کاربران خواست با شماره مجازی اشتراکی، درهای تلگرام خود را به روی سودجویان باز نکنند.

استفاده از این نرم‌افزارها، نه تنها حریم خصوصی کاربر را حفظ نمی‌کند، بلکه اجازه دسترسی به حساب تلگرام وی را به هزاران نفر دیگر هم می‌دهند. دلیل این اتفاق آن است که تعداد شماره‌های این برنامه‌ها، از تعداد کاربران آن‌ها کمتر است و قطعا ظرف مدت کوتاهی، شخص دیگری به همان شماره‌ای که چندی پیش شما از آن استفاده کردید، دسترسی پیدا خواهد کرد.

بنابراین نباید به فکر آن باشید که شاید بخت با شما یار شود و شماره مجازی شما به دست دیگر کاربران نرم‌افزار شماره مجازی نیافتد. این افراد هم می‌توانند از نرم‌افزارهای مذکور استفاده کرده، کد فعال‌سازی تلگرام را دریافت کنند و وارد حساب کاربری مرتبط با آن شماره شوند؛ حسابی که تاکنون فکر می‌کردید فقط متعلق به شماست.

در نهایت، باید این نکته را نیز یادآور شد که تلگرام دارای سازوکار مقابله با رفتار ناهنجار است و یکی از مصادیق آن، بستن شماره‌هایی است که به صورت مکرر و در دستگاه‌های متعدد مورد استفاده قرار گیرند. به نحوی که اگر تلگرام تشخیص بدهد که شماره واردشده، پیش‌تر در دستگاه‌های متعددی مورد استفاده قرار گرفته، دیگر اجازه استفاده از آن را نمی‌دهد.

پس در نظر داشته باشید که حساب‌های کاربری که با این شماره‌ها ایجاد شوند، احتمالا به زودی هم هک می‌شوند و هم از کار خواهند افتاد.

تهدید حریم خصوصی با نرم‌افزار‌های شخص سوم تلگرام

منظور از نرم‌افزار شخص سوم، نرم‌افزاری است که برای کار با یک سرویس نرم‌افزاری (مثل یک شبکه اجتماعی یا یک شبکه پیام‌رسان نظیر تلگرام) و استفاده از خدمات آن توسط فرد یا شرکت دیگری جز مالک اصلی و رسمی سرویس مذکور، تولید شده باشد.

این نرم‌افزارها معمولا با این عنوان به رقابت با نسخه اصلی می‌پردازند که امکانات نرم‌افزار اصلی را دارند، مضاف بر مجموعه‌ای از امکانات نرم‌افزاری اضافه، ظاهر زیباتر، کاهش هزینه‌ها و غیره. برخی از این نرم‌افزار‌ها نیز برای دستگاه‌ها و سیستم‌عامل‌هایی که به صورت رسمی توسط شرکت سازنده برنامه اصلی پشتیبانی نمی‌شوند ارائه می‌شوند.

مجموعه وسیعی از نرم‌افزارهای شخص سوم برای تلگرام وجود دارد. برخی از آن‌ها امکانات اضافی به کاربر می‌دهند، برخی ظاهر زیباتر و تصاویر و برچسب‌های (Stickers) بیشتر و برخی هم میان‌برهای مخصوص برای ساده‌ترشدن کار با تلگرام دارند.

نکته مشترکی که میان تمامی این نرم‌افزارهای وجود دارد، آن است که باید با استفاده از آن‌ها و ورود شماره تلفن همراه خود، وارد تلگرام شوید؛ به این معنی که اطلاعات کافی برای ورود به حساب کاربری شما و در نتیجه، امکان کسب کلیه اطلاعاتی که تلگرام از شما ذخیره کرده است را دارند. به بیانی دیگر، حساب کاربری خود را در اختیار این نرم‌افزار گذاشتید.

در استفاده از این نرم افزارها، دو مساله نگران‌کننده متوجه کاربران این نرم‌افزارها است:

اول آن‌که، توسعه‌دهنده نرم‌افزار شخص سوم که لزوما به آن اعتمادی نیست و نهاد معتبری، صلاحیت وی در زمینه حفظ امنیت و حریم خصوصی کاربران را تایید نکرده است، می‌تواند از این اطلاعات که شما به وی دادید، سوءاستفاده کند. ممکن است توسعه‌دهنده این نرم‌افزار، اطلاعاتی که شما در اختیار وی قرار دادید را به مشتریانی با اهداف تبلیغاتی یا حتی مخرب، بفروشد.

حتی ممکن است از این فراتر رفته و کدهای مخربی در نرم‌افزار قرار داده باشد که از منابع اطلاعاتی موجود بر روی دستگاه شما سوءاستفاده کرده و اطلاعات شخصی شما را به سرقت ببرد.

دوم آن‌که، این نرم‌افزارها به اندازه نسخه اصلی، استحکام و امنیتی ندارند و ممکن است حفره‌های امنیتی بسیاری در آن‌ها یافت شود. هریک از این حفره‌های امنیتی می‌تواند توسط مهاجمان مورد سوءاستفاده قرار گرفته و امنیت شما و اطلاعاتتان را با خطر مواجه کند.

این در حالی است که نسخه اصلی نرم‌افزار که توسط مالک آن تولید شده است، هم از جهت اعتبار سازنده وضعیت بهتری دارد و یک شرکت معتبر و شناخته‌شده، بانی توسعه آن است و هم آن‌که با توجه به بلوغ و امکانات بیشتری که شرکت‌های معتبر دارند، از نظر امنیتی نرم‌افزارهای بهتری تولید خواهند کرد.

بنابراین توصیه می‌شود که تا حد امکان از نرم‌افزارهای اصل استفاده کنید و به هیچ دلیلی (چه امکانات اضافه و چه تفاوت‌های ظاهری) از نرم‌افزارهای شخص سومی که توسط توسعه‌دهندگان گمنام و غیرقابل اعتماد تولید شده‌اند، استفاده نکنید، مگر این‌که به شرکت تولید کننده آن اطمینان کامل داشته باشید.