«نِت‌فلیکس» چیست و چه می‌کند؟

نت‌فلیکس (Netflix) یک شرکت آمریکایی ارائه دهنده خدمات آنلاین رسانه‌ای در قالب اجاره و فروش کلیپ‌های صوتی و تصویری و فیلم و سریال است، که در سال 1997 راه‌اندازی شد.

مشترکان این شبکه اینترنتی با پرداخت حدود 9 دلار در ماه، فیلم‌ها و سریال‌های مختلفی را که در این شبکه ارائه می‌شود، می‌بینند.

نت‌فلیکس که خدمات خود را در آمریکا، انگلستان و چند کشور دیگر ارائه می‌کند، چندی قبل سرویس‌دهی به ایران را هم آغاز کرد؛ آغاز کردنی که البته با واکنش برخی رسانه‌ها و کارشناسان کشورمان مواجه شد.

با اینکه نت فلیکس از 8 ژوئن سال میلادی جاری اعلام کرده که رسما به ایران خدمات می دهد ولی سایت این شرکت که هم‌اکنون در داخل ایران فیلتر نیست اما قابل استفاده هم نیست، یعنی با وارد کردن آدرس آن به سایت معروف پیوندها وارد نمی‌شوید! به این معنی که یا ترافیک مربوط به آدرس این سایت از داخل کشور کاهش یافته و یا شاید مسئولان نت‌فلیکس IP ایران را فعلاً از سرویس‌دهی خارج کرده‌اند.

این شبکه که گفته می‌شود بیش از 70 میلیون کاربر در برخی کشورهای دنیا دارد، تاکنون بیش از یکصد هزار عنوان فیلم و سریال را ارائه کرده است.

برخی ادعا می‌کنند که میزان فراگیری و دربرگیری این شبکه حتی از شبکه‌هایی مثل یوتیوب نیز بیشتر است.

«راید هستینگز» مدیر این شبکه چندی قبل طی سخنانی اینطور اظهار کرد که نت‌فلیکس یک شبکه تلویزیون اینترنتی جدید در سطح جهانی است که با پشتیبانی از زبان‌های عربی و کره‌ای امکان گوش فرا دادن به سایر زبان‌های دنیا را نیز برای کاربرانش فراهم و تلاش می‌کند تا این گستره پشتیبانی خود از زبان‌های مختلف دنیا را نیز فراخ‌تر کند.

گفته می‌شود نت‌فلیکس به تازگی، علاوه بر ایران، 130 کشور دیگر را نیز به لیست ارائه خدمات خود افزوده است.

اما جدای از این توضیحات، نکته‌ی آشکار ماجرا آنست که این شبکه اینترنتی و امکانات آن، محتوایی را در دسترس کاربران خود قرار خواهد داد که محتوای امثال جم تی‌وی، فارسی‌وان،‌ من و تو و سایر شبکه‌های ماهواره‌ای نیز در مقابل آن حقیر محسوب می‌شوند.

گفته می‌شود نت‌فلیکس برای نمایش فیلم‌ها و سریال‌های خود حتی محدودیت‌های تعیین شده در شبکه‌های نمایشی آمریکایی را هم ندارد و پیش از این سریال‌هایی در این شبکه مورد ارائه قرار گرفته که در شبکه‌های عمومی آمریکا هم ممنوع بوده‌اند.

آسیب‌های شبکه‌های تلویزیونی بی‌مجوز در کشورهایی که برای فرهنگ خود اهمیت قائل‌اند و پاسداری فرهنگی از خود را یک اولویت می‌دانند، امری محرز است.

به سخن دیگر، تصور اینکه در یک نظام سیاسی و دینی، ارزش‌های دیکته شده از سوی حاکمیت، توسط یک شبکه بیگانه نقض شود و یا حتی مورد تمسخر قرار گیرد، گزینه‌ای است که درک و تصور آن چندان مشکل نیست.

نت‌فلیکس جدای از امکاناتی که برای دیدن فیلم‌های خود فراهم می‌کند، مدعیست که آرشیو کاملی از انواع فیلم‌های ایرانی به زبان فارسی را هم در اختیار دارد.

آرشیوی که البته برای کاربران ایرانی‌اَش تولیدات نامناسب خارجی را نیز در اَنبان، ذخیره دارد و بدون رعایت استانداردهای کشور، آنها را بی‌محابا ارائه می‌کند.

با این حال اما نت‌فلیکس در حال حاضر به هر دلیلی در ایران قابل دسترسی نیست.

زمزمه آغاز فعالیت شبکه تلویزیونی نت‌فلیکس در ایران در حالی است که مدت‌هاست چند سایت ارائه دهنده کلیپ و فیلم در ایران فعال هستند که محتوای نسبتاً مناسبی را نیز در اختیار کاربران قرار می‌دهند.

اجازه دادن به یک شبکه تلویزیونی آمریکایی خصوصی برای فعالیت در ایران نه تنها ضروری نیست بلکه می‌تواند آسیب‌های مختلفی را متوجه این سرویس‌ها و سایت‌ها کند و دلسردی مدیران و ایده‌پردازان آنها را نیز فراهم آورد.

مدیرعامل «سایت آپارات» چندی قبل در لابه‌لای یک مصاحبه گفته است که سرویس‌های ارائه شده در این سایت (آپارات) برای دیدن فیلم، با فناوری‌های اخیری که در نت‌فلیکس به کار رفته برابری می‌کند.

از سوی دیگر، ولو شدن خطوط قرمز کشور در مباحث فرهنگی و حتی شرعی در کنار هموار شدن جاده نفوذ دشمن نیز بلایی خانمانسوز است که در صورت آزادسازی نت‌فلیکس و هم‌خانواده‌های آن در ایران رخ می‌دهد.

بایستی در نظر داشت که نظام سلطه تلاش می‌کند تا به زعم خود در فرایند چیزی به نام «جهانی‌سازی»، تغذیه فرهنگی ملت‌ها را نیز خودش و از فراسوی مرزها در اختیار بگیرد و ابزاری را در معرض استفاده عمومی بگذارد که دیگر حتی هیچ پیوست فرهنگی را نیز نتوان به راحتی در قبال آن به اجرا گذارد.

بخصوص اینکه تحلیلگران آمریکایی نیز در نوشته‌های مطبوعاتی خود پیرامون نت‌فلیکس تأکید کرده‌اند که محتوای نت‌فلیکس جهانی است!

تردیدها درباره فعالیت نت‌فلیکس در ایران در حالی است که حرف و حدیث‌هایی در زمینه احتمال ایجاد زمینه فعالیت قانونی این شبکه تلویزیونی اینترنتی در ایران به گوش می‌رسد.

مشخص نبودن فیلترینگ یا در دسترس نبودن نت‌فلیکس که البته هم‌اکنون با روش‌های دیگری قابل دسترسی است نیز بر عمق این تردید‌ها افزوده است.

مسئله دیگر، ژست جهانی بودن نت‌فلیکس از یکسو و صحبت‌های برخی مقامات دولت یازدهم ایران مبنی بر ضرورت باور به جهانی‌سازی از سوی دیگر است.

آیا سکوت مقامات دولتی در قبال نت‌فلیکس و بلاتکلیفی این شبکه اینترنتی که آسیب‌های آن فراتر از تصور است، می‌تواند ربطی به مسئله جهانی سازی و اعتقاد خفی دولت به آن داشته باشد؟!

از یاد نبریم که برخی مفاهیم سریال‌ها و فیلم‌های ارائه شده در نت‌فلیکس حتی در جامعه آمریکا نیز ممنوع است و مورد انتقاد واقع شده و به نظر می‌رسد ارائه آنها به کشورهای رقیب آمریکا جز در چارچوب «پروژه نفوذ» هدف دیگری ندارد.