چرا اوباما شیرینی آغاز اجرای برجام را به کام ایرانیان تلخ کرد؟

مقامات آمریکایی بعد از شروع دوران اجرای برجام، تحریم جدیدی علیه ایران وضع کردند، تحریمی که باعث شد شیرینی به پایان رسیدن برجام در کام مردم ایران تلخ شود.

وزارت خزانه داری آمریکا با صدور بیانیه‌ای از افزودن نام شرکت‌ها و افراد جدید به فهرست تحریم‌های ایران به واسطه ارتباط با برنامه موشکی ایران خبر داد؛ این تحریم‌ها قرار بود دو هفته قبل اعمال شوند، اما واشنگتن به دلیل آنچه نگرانی از بر هم خوردن توافق تبادل زندانیان اعلام شد، از آن‌ها عقب‌نشینی کرد.

تحریم‌های جدید در حالی اعلام شده‌اند که هواپیمای حامل زندانیان آمریکایی ساعتی قبل ایران را ترک کرد. 

آنچه دراین‌بین قابل‌توجه است، تحلیل رفتار آمریکایی با تیم هسته‌ای است، به‌نحوی‌که تیم هسته‌ای بر اساس تعهد و قولی که در برجام داده بودند، تمامی شروط را رعایت کردند تا جایی که سرعت انجام شروط تعهدات ایران قبل از اجرای برجام، باعث شگفت‌زدگی مقامات و رسانه‌های آمریکایی شده بود که این خود حکایتی دارد.

اما آنچه جالب است، روش برخورد آمریکا در معامله با ایران است. اکنون به نظر می‌رسد وزارت خزانه داری آمریکا نتوانسته در مقابل فشارهای آیپک و لابی‌های فشار صهیونیستی و سعودی در دولت اوباما و کنگره، تاب بیاورد و بلافاصه در مقابل دستورات آنها، سر اطاعت خم کرده است.

پله اول: به تأخیر انداختن تحریم موشکی برای آزاد شدن زندانی‌های آمریکایی

رویترز اعلام می‌کند ایالات‌متحده به دلیل به دلیل ترس از عدم آزادی زندانی‌های خود، اعلام تحریم‌ها علیه ایران را به تأخیر می‌اندازد.

به گزارش رویترز توجه کنید:

یک منبع دولتی آمریکایی و منابعی در کنگره در خصوص جزئیات این داستان گفته‌اند: «روز 29 دسامبر (8 دی‌ماه) جان کری به ظریف اطلاع می‌دهد که ایالات‌متحده قصد دارد تحریم‌های جدید به خاطر شلیک آزمایشی یک موشک بر ایران اعمال کند؛ شلیکی که به نظر می‌رسید تحریم‌های سازمان ملل را نقض کرده بود.»

ظریف هم در پاسخ می‌گوید که اگر این تحریم‌های جدید اجرایی شود، مبادله زندانیان دیگر منتفی خواهد شد.

جان کری همان شب تلفنی با وزیر خزانه‌داری آمریکا یعنی «جک لو» و یک مقام دیگر کاخ سفید (که هویتش مشخص نیست) صحبت می‌کند و تصمیم بر آن می‌شود که اعلامیه اجرای تحریم‌های جدید، فعلاً قرائت نشود. رویترز در اینجا می‌نویسد «نقش اوباما در این میان مشخص نیست.»

منابع رویترز گفته‌اند که در این میان یک خطای ناشی از بوروکراسی اداری آمریکا، کار جان کری و جک لو را خراب می‌کند. خبر تصمیم این دو وزیر برای معلق نگاه‌داشتن تحریم‌ها به زیردست‌هایشان نمی‌رسد و مقامات وزارت خارجه به خاطر همین بی‌اطلاعی، نمایندگان و سناتورهای آمریکایی را از قریب‌الوقوع بودن اعمال تحریم‌های جدید علیه ایران آگاه می‌کنند. آن‌ها حتی یک کپی از پیش‌نویس قانون تحریم‌های جدید را که وزارت خزانه‌داری تهیه‌کرده بوده، به اهالی کنگره نشان می‌دهند.

پس از رسیدن خبر به جان کری، مقامات وزارت خارجه به ناگاه به کارکنان اداری کنگره خبر می‌دهند که «اعمال تحریم‌ها چند ساعت به تأخیر افتاده است.» فردای آن روز هم وزارت خارجه آمریکا با ارسال یک نامه الکترونیک اعلام می‌کند که اجرای تحریم‌ها «به خاطر فعالیت‌های دیپلماتیک که در راستای منافع امنیتی آمریکاست» به تأخیر افتاده است.[1]

پرده دوم: خبر آزادی و تبادل زندانیان اعلام می‌شود و آمریکا این اقدام را دستاورد بزرگ می‌خواند

در ادامه ماجرا، تبادل زندانی بر اساس برنامه قبلی انجام می‌پذیرد، تبادل قرار است در کشور عمان صورت بگیرد و بلافاصله پس از انتشار خبر، دبیر کل سازمان انرژی اتمی، گزارش خود درباره عملکرد ایران را منتشر می‌کند، گزارشی که خود داستان و تحلیلی دیگری می‌طلبد.

پرده سوم: قرائت شروع اجرای برجام توسط ظریف و موگرینی و همراهی آمریکایی

امریکا به‌صورت کاملاً دیپلماتیک، منتظر می‌ماند تا بیانیه مشترک ظریف و موگرینی قرائت شود، پس اعلام شروع دوران اجرای برجام، آمریکا اعلام می‌کند تحریم‌های ایران آن‌هم نه همه تحریم‌ها بلکه فقط تحریم‌های مربوط به هسته‌ای متوقف می‌شود، یعنی ساختار و چارچوب تحریم‌ها از بین نمی‌رود بلکه متوقف می‌شود و حرفی هم از تحریم جدید در میان نیست.

پرده چهارم: روحانی شروع اجرای برجام را به ملت تبریک می‌گوید و مقامات آمریکایی صبوری می‌کنند

آمریکا همچنان نشان می‌دهد که با برجام و اجرایان به‌صورت تقریبی همراهی می کن تا جای که بسیاری از خوش‌خیالان داخلی هم از امریکا و تعهداتش دفاع می‌کنند، دکتر روحانی عصر روز یکشنبه در نشست خبری، شروع دوران اجرای برجام را اعلام کرده و پایان چالش هسته‌ای را به ملت تبریک می‌گوید.

پرده ششم: پرواز هواپیمای حامل زندانیان از ایران و ضربه نهایی اوباما و وزارت خزانه‌داری به اعتماد ایرانی

اگرچه آمریکا قبل از شروع اجرای برجام، تحریم‌های مختلفی علیه ایران وضع کرده است، ولی مقامات ایرانی با توجیهات مختلف‌تری اعلام کردند که این تحریم‌ها باعث شکست و نقض برجام نمی‌شود، یکی می‌گفت برجام تناقض دارد، دیگری می‌گفت: این تحریم‌ها با بدنه برجام سایش پیداکرده است، آن دیگری اعلام کرد قول و نامه جان کری از تحریم آمریکا علیه ایران، برای ما اهمیتش بیشتر است و آخری می‌گفت: این تحریم‌ها قبل از دوران برجام است و هنوز برجام اجرایی نشده است که وضع تحریم بخواهد باعث تناقضش شود.

اما اوباما با رفتار معقولانه خود و کمی صبوری، به انتظار اظهارات روحانی می‌نشیند و دقیقاً بعد از اظهارنظر روحانی و تبریک به مردم ایران و همچنین بعد از اطمینان از پروزار هواپیمای حامل زندانیان از ایران، وضع تحریم جدید علیه ایران را اعلام کرده و با این اقدام، هم توپ را به زمین دولت یازدهم انداخت و هم نشان داد اعتماد به آمریکا نتیجه‌ای جز تلخ شد ذائقه ایرانی ندارد.

اوباما در اظهاراتش می‌گوید:

* همان‌طور که در نطق سالیانه هم گفتم، تأمین امنیت ایالات‌متحده و امنیت مردم ما، نیازمند رویکردی هوشمندانه، صبورانه و منظم در قبال جهان است و این شامل دیپلماسی با جمهوری اسلامی ایران است.

(اشاره به مشی صبورانه آمریکا در برخورد دیپلماتیک با ایران در مقابل مشی شتاب‌زده حامیان آمریکا در ایران برای ورود به دوران پسا برجام)

* وی با اشاره به محدودیت‌های اعمال‌شده بر برنامه هسته‌ای ایران، گفت برنامه جامع اقدام مشترک «دسترسی و نظارتی بی‌سابقه» ایجاد کرده است.

(دولت بی‌سابقه‌ترین نظارت‌های آژانس را داوطلبانه پذیرفت)

* اوباما ادامه داد: «بر اساس توافق هسته‌ای سال گذشته ایران دستش به سلاح هسته‌ای نخواهد رسید»

(ایران دیگر مقابل آمریکا دست برتری ندارد و عملاً در بحث هسته‌ای خلع سلاح شده است)

* توافق هسته‌ای مزایای جانبی‌ای هم داشته است ازجمله این‌که بعد از بازداشت نظامیان آمریکایی در خلیج‌فارس «درحالی‌که برخی گفتند که این‌یک حادثه گروگان‌گیری تازه است، اما دیدیم که ما مستقیماً با دولت ایران وارد گفت‌وگو شدیم و آن‌ها در کمتر از 24 ساعت آزاد شدند.»

رئیس‌جمهور آمریکا در ادامه به آزادی زندانیان آمریکایی در ایران ‌هم اشاره کرد و گفت ماه‌ها بوده است که آزادی آن‌ها را پیگیری کرده است. وی گفت در گفت‌وگوی تلفنی‌ای که با حسن روحانی رئیس‌جمهور ایران داشته هم این مسئله را یادآور شده است.

(آمریکا کاملاً بر اساس هوشمندی و با استفاده از شتاب‌زدگی حامیان امریکا در ایران، نه‌تنها جمهوری اسلامی ایران را در بحث مذاکرات هسته‌ای به سطح پایینی کشاند، بلکه توانست نظامیان متجاوز به آب‌های ایرانی را در یک روز آزاد کند و بعدازآن، زندانیان جاسوس خود را با سوءاستفاده از برهه شروع اجرای برجام، آزاد کرد.)

و تیر آخری که اوباما به اعتماد دولت یازدهم زد

* اوباما به اعمال تحریم‌های موشکی علیه ایران اشاره کرد و گفت: واشنگتن برای تأمین امنیت خود و متحدانش به این اقدامات ادامه می‌دهد. 

(آمریکا برای تأمین منافع خود و حامیانش، با هیچ کسی شوخی ندارد)

باید تقاضا کنیم از دولتمردان غیور ایرانی و تیم هسته‌ای که جواب محکم و درخوری به دشمنی آمریکا بدهند، بالاخره با این اقدام خزانه‌داری آمریکا، توپ در زمین دولت یازدهم است که باید با دفاع و حمله متقابل، گل برتری را وارد دروازه حریف کند.