تحلیلگر برجسته و نویسنده کتاب بحران ساختگی آمریکا تصریح کرد: دولت بعدی آمریکا روی کاغذ این امکان را دارد که توافق هستهای با ایران را لغو کند.
«گرت پورتر» روزنامهنگار و تحلیلگر آمریکایی و نویسنده کتاب «بحران ساختگی» درباره تلاش جمهوریخواهان کنگره برای از بین بردن توافق هستهای ایران و 1+5 (آمریکا، انگلیس، فرانسه، روسیه، چین بعلاوه آلمان) گفت: بعید است که این تلاشها به نتیجه برسد.
وی تصریح کرد: «اینکه اکثریت کنگره با توافق هستهای ایران مخالفند، به خودی خود مشکلی را به وجود نمیآورد، زیرا کنگره همچنان به دو سوم اکثریت آراء نیاز دارد تا بتواند حق وتو رئیسجمهور آمریکا را سلب کند».
جمهوریخواهان از زمان اعلام جمعبندی مذاکرات هستهای ایران و 1+5 در وین تمام تلاش خود را به کار گرفتهاند تا بتوانند مانع از اجرای برجام شوند.
پورتر در این خصوص معتقد است: «مخالفان برجام در کنگره تلاش میکنند تا با تصویب لوایح یا تحریمهای جدید علیه ایران، توافق هستهای با ایران را از مسیر هستهای خود خارج کند اما شانس اینکه بتوانند در حال حاضر چنین اقداماتی را صورت دهند تقریباً صفر است. «قرصهای سمی» (بندهایی که میتواند توافق را خراب کند) که وارد لوایح (ضد ایرانی) میشود به اندازهای واضح است که دولت آمریکا میتواند به دموکراتها هشدار دهد که از چنین بندهایی و تصویب چنین لوایحی (که توافق را تخریب میکند) دوری کنند».
این تحلیلگر آمریکایی با توجه به این مسئله که تمامی نمایندگان جمهوریخواه کنگره و بسیاری از مردم آمریکا و حتی برخی از دموکراتها توافق هستهای با ایران را یک توافق بد میدانند و اینکه ممکن است رئیسجمهور بعدی آمریکا توافق با ایران را ملغی کند و بنابراین چگونه میتواند به آمریکا اعتماد کند، گفت: «این درخواست زیادی است که بگوییم ایران برای اجرای توافق هستهای باید به آمریکا «اعتماد» کند اما من فکر میکنم که ایران میتواند با تهدید به از سرگیری فعالیتهای گوناگون هستهای خود، هرگونه تقلب در خصوص احیای تحریمها (علیه ایران) را مهار کند».
این تحلیلگر آمریکایی درباره احتمال لغو توافق هستهای با ورود رئیسجمهور جدید آمریکا به عرصه سیاست، گفت:« به طور قطع در تئوری، دولت بعدی آمریکا میتواند با استفاده از حق الغا، توافق هستهای ایران و 1+5 را ملغی کند اما بعید است که چنین چیزی صورت گیرد زیرا تاریخ نشان میدهد که پنتاگون و به ویژه روسای ستاد مشترک ارتش آمریکا احتمالاً بعنوان تهدیدی برای امنیت ملی، به شدت با لغو توافق هستهای ایران مخالفت خواهند کرد زیرا آنها به طور موثری مانع از اجرایی شدن پیشنهادات «دیک چنی» معاون «جرج بوش» رئیسجمهور اسبق آمریکا برای حمله به ایران و سوریه در سال 2007 شدند».
پورتر در خصوص پیشنهاد برخی نمایندگان کنگره برای تصویب تحریمهای جدید علیه ایران و اینکه طبق توافق چنین چیزی ممکن است، گفت: «محتوای پاراگراف مربوط به تصویب تحریمهای جدید علیه ایران (پاراگراف 29 از بخش 19 مربوط به تحریمها) به وضوح بیان می کند که آمریکا خود را متعهد میکند که تحریمهای جدیدی را (علیه ایران) تصویب نکند که در تضاد با هدف توافق باشد اما مبهم است که چنین بندی شامل کنگره آمریکا میشود یا خیر».
برخی میگویند که آمریکا به برجام به عنوان فرصتی برای افزایش نفوذ در ایران نگاه میکند که پورتر در اینباره اینگونه گفت: «دولت اوباما تا حدی بر اساس پیشنهاداتی مبنی بر اینکه بتواند تغییراتی را در سیاستهای ایران اعمال کند، توافق هستهای به ایران را به بقیه قبولاند. من این تغییرات را تغییر در نظام ایران نمینامم. به هرحال احساس میکنم که این توافق بیش از آنکه یک راهبرد واقعی برای ایران باشد، یک ابزار سیاسی برای اهداف سیاسی داخلی باشد».
برخی از مخالفان برجام، توافق هستهای با ایران را با آنچه که آمریکا با لیبی و عراق انجام داد مقایسه کردهاند. آمریکا در ابتدا با توافق در خصوص بازرسی یا اعمال محدودیتهایی آغاز شد و به حمله نظامی خاتمه یافت.
پورتر در اینباره گفت: «دولت اوباما اظهارات احمقانهای درباره ارزش نظام راستیآزمایی بعنوان ابزاری برای موثرتر کردن گزینه نظامی مطرح کرد. این اظهارات این تردیدها را برای ایران به وجود میآورد که آمریکا میخواهد از این نظام برای حمله استفاده کند. این اظهارات به جای آنکه یک برنامه اقدام جدی باشد یک استدلال نامناسب برای مجاب کردن بقیه درباره توافق هستهای است و در هر شرایط ایران میتواند طبق شرایط توافق با استفاده از «دسترسی مدیریتشده» مانع از دسترسی آژانس به هرگونه اطلاعاتی شوند به این مفهوم که ایران میتواند بازرسان را از بازدید از مکانهای نظامی حساس دور نگه داشت و مانع بازدید از آنها شد».