عالمان و اندیشمندانی از ۸۳ کشور خارجی در این کنگره شرکت داشته و صد‌ها مقاله نیز تدوین شده که توسط صاحبان آن‌ها و در قالب کمیسیون‌های تخصصی ارائه شدند.یکی از این کمیسیون‌های تخصصی، جریان‌های تکفیری و پیامدهای سیاسی آن بود که در مجتمع فرهنگی امام کاظم (ع) تشکیل شد.
حجت‌الاسلام والمسلمین حکیم الهی معاون بین‌الملل جامعه‌المصطفی(ص) دبیر این کمیسیون بود و شخصیت‌هایی همچون ائمه جمعه سنندج، تایباد، کنگان و نیز اساتید دانشگاه و حوزه‌های علمیه شیعی و اهل سنت در آن حضور داشتند؛ همچنین آیت‌الله جعفر سبحانی هم برای دقایقی در این کمیسیون حضور یافت و به استماع مقالات پرداخت.
امام جمعه سنندج: تکفیری‌ها مولود سیاست‌های استکبار جهانی
یکی از سخنرانان این کمیسیون، ماموستا امین راستی، امام جمعه اهل سنت سنندج بود که با اشاره به جنبه‌های سیاسی اندیشه تکفیری اظهار کرد: در حقیقت می‌توان گفت داعش و سایر تکفیری‌ها مولود سیاست‌های استکبار جهانی محسوب می‌شوند.وی افزود: کشورهای غربی از سالیان دور درصدد جدایی افکندن میان قرآن و مسلمانان هستند تا بتوانند در نهایت سیطره خود بر کشورهای اسلامی را قوت بخشند.
امام جمعه سنندج با بیان اینکه کشورهای غربی با مشاهده گسترش روزافزون اسلام در کشورهای خود درصدد راه چاره برآمدند گفت: تشکیل گروه‌هایی مانند القاعده در همین راستا بود و سپس آن‌ها مشاهده کردند تاریخ مصرف بن لادن تمام شده به همین دلیل او را کشتند و سپس گروه‌های تکفیری را در سوریه به جان ملت مسلمان انداختند و بعد از آن هم داعش را که گروهی فاقد هرگونه اندیشه اسلامی بود ساماندهی کردند و به عراق وارد ساختند.
وی ادامه داد: داعشی‌ها فقط به این دلیل که دیگران مانند آن‌ها فکر نمی‌کنند خونشان را مباح می‌دانند در حالیکه نمی‌توان برای اثبات قتل یک نفر به یک دلیل ظنی اکتفا کرد.امین راستی تصریح کرد: ارائه چهره‌ای خشن و مخدوش از اسلام مأموریت داعش و سایر تکفیری‌هاست در حالیکه اسلام قدرت مدیریت جهانی را دارد.
امام جمعه سنندج با بیان اینکه لازم است علمای شیعه و اهل سنت معارف اسلام حقیقی را برای مردم تبیین کنند، افزود: بر اساس فرموده امام رضا (ع) باید معارف ایشان را برای مردم بیان کرد تا گمراه نشوند زیرا رکود از سوی ما سبب تحرک تکفیری‌ها و داعشی‌ها می‌شود.
وهابیت، زمینه‌ساز شکل‌گیری داعش
حجت‌الاسلام جعفر العلوی از اساتید حوزه علمیه بحرین هم در این کمیسیون به ارائه مقاله خود پرداخت و گفت: آنچه زمینه‌ساز اندیشه تکفیری و داعش شده، همان تفکر وهابیت است.وی افزود: انگلستان طی ۱۰۰ سال گذشته، دو مشکل عمده برای مسلمانان ایجاد کرده که یکی به‌وجود آوردن رژیم صهیونیستی و دیگری شکل‌دهی به رژیم حاکم بر برخی ممالک عربی است.
این استاد حوزوی با بیان اینکه نفوذ سیاسی و نظامی در خاورمیانه هدف انگلیس از به وجود آوردن رژیم صهیونیستی بوده است، گفت: استعمار پیر همچنین با استفاده از رژیم‌های وابسته در منطقه، به نام اسلام سیاست‌های خود را پیش می‌برد.وی ادامه داد: خشونتی که در سوریه به واسطه جریان‌های تکفیری دیده می‌شود و همچنین حمله داعش که خودساخته و پرداخته آمریکا، عربستان، قطر و ترکیه است به عراق از دیگر نقشه‌های غرب برای ضربه به کشورهای اسلامی است و در این شرایط لازم است مسلمانان به این خطر توجه جدی داشته باشند و راهکاری برای مقابله با آن بیندیشند.
العلوی با بیان اینکه پیروان داعش فاقد هرگونه اندیشه‌ای بوده و مانند انسان‌های کر و لال هستند، خاطرنشان کرد: در این بین، علمای اهل سنت مسئولیت سنگینی دارند زیرا نباید اجازه داد داعش همچون اسب تروی دشمنان در داخل کشورهای اسلامی به اهداف غربی‌ها کمک کنند.
رئیس حرکت التوحید لبنان: عدم فهم صحیح دین یکی از عوامل شکل‌گیری داعش استشیخ علامه بلال سعید شعبان رئیس حرکت التوحید لبنان از دیگر افرادی بود که مقاله خود را در کمیسیون جریان‌های تکفیری و پیامدهای سیاسی آن‌ها ارائه کرد.وی اظهار کرد: در مورد عوامل شکل‌گیری جریان‌های تکفیری از جمله داعش می‌توان به عدم فهم صحیح دین اشاره کرد هرچند دلایل سیاسی هم در این بین دخیل هستند ولی در مجموع، تندروی‌ها سبب جنایات گسترده خواهد شد.
سعید شعبان با بیان اینکه تکفیری‌ها نه تنها مسلمان نیستند بلکه گروه‌های جنایتکار و در خدمت استکبار جهانی به‌شمار می‌روند، خاطرنشان کرد: غربی‌ها به منظور جلوگیری از گسترش روزافزون دین مبین اسلام، گروه‌های تکفیری را پرورش داده و در حقیقت از دین، برای سرکوب دین استفاده می‌کنند.رئیس حرکت التوحید لبنان خاطرنشان کرد: اشتراکات فراوانی در میان مسلمانان وجود دارد که لازم است بر همین اساس، مکاتب وحدت‌بخشی را در جهان اسلام به وجود آورد و علاوه بر این از گسترش صداهای افراط گرایانه جلوگیری کرد.
وی با اشاره به شبکه‌های ماهواره‌ای و منابر زیادی که در خدمت تکفیری‌ها قرار دارند، گفت: بنابراین باید بر سر اصولی مشترک، به منظور گسترش وحدت در جامعه اسلامی به توافق برسیم.سعید شعبان افزود: تکفیری‌ها را می‌توان در شرایط امروز، سردمداران گمراهی جهان اسلام دانست؛ در این شرایط باید گفتمانی بر اساس مشترکات دینی و به دور از هرگونه افراط و با هدف گفت‌وگو میان مذاهب اسلامی ایجاد کرد.
امام جمعه تایباد: تکفیری‌ها مسلمان نیستند
در ادامه این کمیسیون، مولوی غلام نقی امام جمعه تایباد هم طی سخنانی گفت: جریان‌های تکفیری که امروز مسلمانان را گرفتار کرده‌اند یکی از اتفاقات بسیار محیرالعقول هستند هرچند در گذشته بحث تکفیر وجود داشته و امروز هم به شکلی دیگر متجلی شده است.وی افزود: آمریکا و رژیم صهیونیستی در گذشته خودشان به کشورهای اسلامی لشکرکشی می‌کردند ولی امروز آن‌ها خود را آسوده‌خاطر کرده و به جای آن، مسلمانان را به جان یکدیگر می‌اندازند.
امام جمعه تایباد با بیان اینکه تکفیری‌ها به نام اسلام بلای جان مسلمانان شده‌اند گفت: آن‌ها مسلمان نیستند زیرا هیچ مسلمانی، مسلمان دیگر را کافر نمی‌خواند و به نام اسلام و زیر پرچم لااله الا الله سر آن‌ها را نمی‌برد.وی ادامه داد: استکبار جهانی در پشت پرده جریان‌های تکفیری دیده می‌شود زیرا هیچ‌کس نشنیده که گروه‌هایی مانند داعش از مسجدالاقصی حمایت کنند در حالیکه رژیم صهیونیستی این مسجد را محاصره کرده و یهودیان آن را لگدمال می‌کنند.
غلام نقی خاطرنشان کرد: تکفیری‌هایی که ادعای خلافت اسلامی را مطرح می‌کنند در مسئله میانمار هم اعتراضی به کشتار مسلمانان انجام ندادند.امام جمعه تایباد با اشاره به این حقیقت که آمریکا در مناطقی مانند کوبانی و جرف الصخر و به بهانه مبارزه با تروریسم، اسلحه‌های خود را برای داعش فرو می‌ریزد گفت: اوباما هم با شعار تغییر در سیاست‌های آمریکا به ریاست جمهوری برگزیده شد ولی ضربه سختی به اسلام وارد کرد چون او بود که گروه‌های تروریستی را پرورش داد.
دکتر محمد نباتیان از اساتید دانشگاه نیز در مقاله‌ای با عنوان «الگوی حکومت در اندیشه سلفی ـ تکفیری» به ارائه نظرات خود پرداخت.وی گفت: در مورد سیر تطور اندیشه تکفیری می‌توان به سقوط خلافت عثمانی اشاره کرد که آرمان تاسیس خلافت در جهان اهل سنت شکل می‌گیرد و اندیشه سلفی نیز در تقابل با سکولاریسم قوت می‌یابد.این استاد دانشگاه با بیان اینکه هرچه جریان‌های سکولار در جهان اسلام رادیکال‌تر شدند تفکرات سلفی نیز همین ویژگی را پیدا می‌کردند گفت: استراتژی تکفیری‌ها، گسترش عمارت‌ها برای تحقق آرمان خلافت بوده است.
وی ادامه داد: سرانجام داعش تفکر ایجاد خلافت جهانی را مطرح کرده که نوعی نقض راهکار سلفی‌های پیشین است.نباتی تصریح کرد: نفی مشروعیت حکومت‌های دموکراتیک یکی از راهکارهای سلفی‌ها برای تشکیل خلافت است؛ تاکید بر امت و نفی ملت به عنوان یکی از نشانه‌های جاهلیت و نیز عدم پذیرش و نفی دموکراسی هم جزو ویژگی‌های تفکر داعشی به‌شمار می‌روند.این استاد دانشگاه با بیان اینکه داعشی‌ها، مرزهای عقیدتی را می‌پذیرند، گفت: آن‌ها عقیده دارند هر جا احکام الهی به زعم خودشان پیاده شود، حکومت اسلامی هم جریان دارد نه اینکه صرفا افرادی مسلمان در آنجا زندگی کنند.
وی افزود: داعشی‌ها و تکفیری‌ها، مردم را به سه دسته مسلمانان، غیرمسلمانان و منافقان و مرتدان تقسیم می‌کنند؛ البته هر گروه از تکفیری‌ها تقسیم‌بندی‌های خاص خودشان را در مورد مسلمانان و غیرمسلمانان دارند.
بهاءالدین نقش‌بندی از علمای اقلیم کردستان عراق هم سخنران بعدی این کمیسیون بود.وی ضمن تشکر از برگزارکنندگان این کنگره اظهار کرد: امیدواریم این همایش عظیم، موجب انسجام و وحدت بیشتر برای مسلمانان و مشتی محکم بر دهان وهابیون باشد.نقش‌بندی با بیان اینکه وهابیت سرچشمه همه تکفیری‌ها به شمار می‌رود، گفت: محمد بن عبدالوهاب بنیان وهابیت را در قرن ۱۲ هجری گذاشت؛ این فرقه گمراه و انحرافی، به دور از تعالیم والای اسلامی بوده که تاکنون کاری جز تفرقه‌افکنی و جنایت در کشورهای اسلامی، نتایجی به بار نیاورده است.
این عالم اهل سنت خاطرنشان کرد: وهابی‌ها سرزمین وحی را پایگاه خود قرار داده‌اند و سخنان اختلاف‌انگیز را بر زبان می‌رانند.وی با اشاره به دامنه اختلاف فکری میان محمد بن عبدالوهاب و پدر و برادرش گفت: مردم از سخنان خشک و ساده او ناراحت بودند و نزد علمای بزرگ شکایت می‌بردند؛ خطرناک‌ترین چیزی که این فرقه ضاله مطرح می‌کند، متهم ساختن مسلمانان به فکر و شرک آن هم به دلیل توسل آن‌ها به انبیاء و صالحین است.
نقش‌بندی تصریح کرد: وهابیون تمام شیعیان و اهل سنت غیر خودشان را کافر می‌دانند؛ محمد بن عبدالوهاب گفته بود همه فرقه‌ها کافرند و هر کس می‌خواهد مسلمان شود یعنی وهابی شود باید به یگانگی خدا، رسالت پیامبر (ص)، اقرار به شرک در گذشته، مشرک بودن والدین و علمای گذشته که وهابی نشده‌اند شهادت دهد.
این عالم اهل سنت با بیان اینکه عقاید وهابیت با تمام مسلمانان اختلاف دارد، گفت: در سراسر جهان میلیون‌ها نفر هستند که در خط مقدم مبارزه با وهابیون بوده و حتی در عربستان هم چنین افرادی وجود دارند.وی اضافه کرد: عامل اساسی برای نابودی تفکر تکفیری، اتحاد مسلمانان است ضمن اینکه شبکه‌های تلویزیونی و رسانه‌های گروهی نیز باید عقاید وهابیت را برای جوانان تبیین و تشریح کنند و همچنین کتاب‌هایی در رد نظرات آن‌ها به رشته تحریر درآید ضمن اینکه برگزاری کنگره‌هایی مانند همایش حاضر، تاثیر به‌سزایی در مبارزه با تکفیری‌ها دارد.
عبدالمجید الحوثی عضو لجنه فتوای یمن هم در این کمیسیون سخنانی مطرح کرد.وی گفت: جریان تکفیری را نمی‌توان ساخته و پرداخته صد در صد رژیم صهیونیستی دانست زیرا پیش از به‌وجود آمدن صهیونیست‌ها وجود داشته‌اند.این عالم دینی با بیان اینکه برخی افراد در طول تاریخ از شرایط سوء استفاده کرده و جریان‌های تکفیری را به وجود آورده‌اند، اظهار کرد: تکفیر، خطری مهم برای جهان اسلام و مسلمانان محسوب می‌شود به‌طوری که برخی مسلمانان سخت‌ترین شرایط را در حال حاضر تجربه می‌کنند.
وی ادامه داد: لازم است بررسی و تحقیق کاملی در مورد جریان‌های تکفیری صورت بگیرد؛ ابتدا باید اندیشه آن‌ها را مورد توجه قرار داد و اینکه این گروه‌ها از چه کسانی تاثیر می‌پذیرند.الحوثی با اشاره به لزوم مطالعه منابع فکری تکفیری‌ها و یافتن راهکارهایی موثر برای دفع آن‌ها خاطرنشان کرد: برخی از اعضای گروه‌های تکفیری فاقد علم لازم بوده و دچار سوء فهم شده‌اند و دشمنان هم از آن‌ها سوء استفاده می‌کنند.
این عالم یمنی افزود: سطحی‌نگری یکی از مشکلاتی است که گروه‌های تکفیری دچار آن هستند؛ غربی‌ها نیز با مطالعات گسترده بر روی فرقه‌های اسلامی، سطحی نگران را انتخاب و از آن‌ها سوء استفاده کرده‌اند.وی با بیان اینکه تکفیری‌ها خطی که جمهوری اسلامی ترسیم کرده یعنی مقاومت را آماج حملات خود قرار داده‌اند، گفت: آن‌ها در حقیقت دنیای اسلام را به سمت قتلگاه می‌برند.
الحوثی تصریح کرد: بعضی از تکفیری‌ها فریب خورده‌اند و به دلیل اینکه اسلام را از دیدگاه‌های غربی برداشت کرده‌اند البته روحانیون مسلمان نیز وظیفه دارند که اسلام ناب را برای جوانان تبیین کنند و این کار به‌طور کامل صورت نگرفته که گروهی در دام جریان‌های تکفیری می‌افتند.
فارس