مدیرکل مرکز مطالعات و برنامهریزی رسانهها در پاسخ به این پرسش که «چگونه میتوان خبر جعلی را شناخت؟»، تشخیص اخبار جعلی توسط مردم عادی را امری دشوار میداند و در عین حال بر ضرورت استفاده از رسانهها و سایتهای معتبر و رسمی برای شناخت این امر تاکید میکند.
به گزارش پایداری ملی به نقل از ایسنا- گیتا علیآبادی دربارهی نقش رسانهها و روزنامهنگاران در جلب اعتماد مخاطب هم توضیح داد: اخلاق حرفهای و مسوولیت اجتماعی روزنامهنگاران تهیه شده و برایشان موجود است اگر جستجو کنند به راحتی قابل دسترس است. روزنامهنگارها اگر حرفهای رفتار کنند و صحت، دقت، صداقت و امانت را در ارائه مطالب رعایت کنند، مجموعه روزنامه میتواند خیلی درست و منظم کار کند، بدون اینکه به اخبار جعلی برسد و اشتباهی بکند.
او درباره نحوه تشخیص اخبار جعلی هم گفت: کار سختی است که مردم اخبار جعلی را تشخیص دهند اما سایتها و آدرسهایی است که وقتی به آنها مراجعه میکنیم به ما نشان میدهند که آن تصویر واقعا بوده است یا نه و منبعش معتبر است یا خیر.
این روزها به صورت حرفهای اخبار جعلی را تشخیص میدهند اما ممکن است مردم عادی به این امکانات دسترسی نداشته باشند، در این صورت من فکر میکنم که در وهله اول باید خودشان فکر کنند چنین واقعهای اصلا میتواند اتفاق بیفتد و اگر شک داشتند بازنشرش ندهند. بهتر است اول از صحت خبر مطمئن شوند تا خبر دچار تکذیبیه نشود.
علیآبادی افزود: در خود حوزه روزنامهنگاری هم من یادم هست که میگفتند صحت و دقت را اگر رعایت کنید باعث میشود که دیگر تکذیبیه نزنیم زیرا هر چقدر تعداد تکذیبیههای یک رسانه بالا برود نشاندهنده این است که اخبارش معتبر نیست و از منابعی استفاده میکند که خیلی موثق نیستند.
مدیرکل مرکز مطالعات و برنامهریزی رسانهها در پاسخ به این سوال که با وجود نظارتها بر کارکرد رسانهها و محدودیتهای موجود، چگونه میتوان اصل امانت و صداقت در خبررسانی را رعایت کرد؟ گفت: این کار جزو وظایف نظارتی نیست؛ یک مقدار افراد خودسانسوری میکنند و بخشی هم به خاطر مشکلاتی است که ممکن است در جو جامعه ایجاد شود و مردم را نسبت به یک واقعه به وحشت بیندازد. چیزهایی است که خود شخص رعایت میکند که نگوید. درباره بعضی موارد ممکن است پیشتر اعلام نظر شود و به اینخاطر که جامعه ملتهب نشود و واکنش شدیدی پیدا نکند، نکاتی در ارائه مطالب رعایت شود.
علیآبادی روزنامهنگاری و نویسندگی را یک هنر خواند و افزود که «نمیتوان به کسی نویسندگی یاد داد.»
او در عین حال گفت: میتوان یکسری چهارچوبها و قواعد را به افراد آموزش بدهیم اما خلاقیت را نمیتوان آموزش داد چون خلاقیت باید در وجود شخص باشد.