در تازهترین دور حملات رژیم صهیونیستی به نوار غزه که از هفته قبل آغاز شده، شاهد بسیج سریع افکارعمومی جهان علیه این رژیم هستیم که بخش عمدهای از این موفقیت، حاصل استفاده موثر از فضای مجازی است.
به گزارش پایداری ملی، احسان موحدیان، کارشناس دیپلماسی عمومی در یادداشتی در خبرگزاری فارس نوشت: اگرچه ازحملات صهیونیستها به غزه کمتر از پنج روز میگذرد، اما از روز سوم آغاز این حملات افکار عمومی در دنیا به شکل بی سابقهای بر علیه جنایات صهیونیستها متحد شد و شاهد تظاهرات گسترده بر علیه آن در شهرهای مختلف کشورهای آمریکایی و اروپایی مانند ایالات متحده، ایتالیا، ژاپن و اکثر کشورهای اسلامی بوده ایم. تعداد زیاد شرکت کنندگان در این تظاهرات در کشورهای غیراسلامی و نیز عمق آگاهی آنها از ماجرا که از طریق مشاهده پلاکاردها، شعارها و بازتاب اظهارات تظاهرکنندگان در رسانهها قابل درک است، نشان دهنده ایجاد شرایطی متفاوت و جدی بر علیه رژیم صهیونیستی در دنیا است. در این زمینه به خصوص میتوان به تظاهرات علیه صهیونیستها در شهرهای شیکاگو و میلان و طراحی دیوارنوشتههای بزرگ شبانه در منهتن نیویورک و غیره برای نمایش آمار کشتار گسترده صهیونیستها اشاره کرد که واکنشی به تحرکات محدود نیروهای حامی آنها در همین شهرها بود. گستردگی اعتراضات مذکور به آدم کشی نیروهای رژیم آپارتاید صهیونیست موجب حیرت شد.
کار به جایی رسید که در برخی کشورهای اروپایی تظاهرات بر علیه صهیونیستها به طور رسمی ممنوع شد. وزیر کشور فرانسه با نگارش یک پیام توئیتری تصریح کرد اجازه برگزاری تظاهرات به نفع فلسطین را در این کشور نخواهد داد. دولت فرانسه همچنین رئیس انجمن همبستگی فرانسه و فلسطین را که مجوز برگزاری تظاهراتی به نفع فلسطینیان را دریافت کرده بود، بعد از برگزاری نشستی با یک مقام دولتی در پاریس دستگیر کرد و به زندان انداخت. در رویدادی دیگر سفیر رژیم صهیونیستی در کشور سوئیس با ارسال ایمیل برای روسای برخی دانشگاهها در این کشور که توسط صهیونیستها تامین مالی میشوند به آنها هشدار داد که باید جلوی برگزاری هرگونه تجمع در حمایت از فلسطینیها را بگیرند. نکته جالب این است که دولت سوئیس به هیچ وجه نسبت به این اقدام که به معنای زیرسوال بردن حاکمیت ملی این کشور از سوی یک عامل خارجی است، اعتراض نکرده است!
از سوی دیگر کیفیت تظاهرات بر علیه صهیونیستها در کشورهای اسلامی نیز ارتقا یافته و شدت تنفر از این رژیم به حدی رسیده که در کنار تظاهرات عادی در شهرهای مختلف، شاهد حرکتهای ی بی سابقه بر علیه رژیم آپارتاید هستیم. هزاران نفر از مردم اردن با حضور در نوار مرزی با رژیم صهیونیستی خواستار اقدام عملی بر علیه این رژیم شده اند. در مرز لبنان نیز رویدادهای مشابهی رخ داده و صهیونیستها تیرهای هشدار شلیک کرده اند.
اما سوال اصلی این است که چرا دیگر روایتهای دروغ صهیونیستها از حملات و جنایتهای آنها در نوار غزه خریدار چندانی نداشته و اصولا مورد توجه جدی قرار نمی گیرد؟ چرا دیگر کسی ادعای این رژیم در مورد تبدیل مردم غزه به سپر انسانی را جدی نمی گیرد و چرا تیترهای تحریف شده رسانههای غربی – عربی و عبری حامی صهیونیسم که تلاش میکنند فلسطینیها را مقصر آغاز و تشدید خشونتها معرفی کنند، تاثیرگذار نیست.
بخشی از پاسخ در استفاده موثر از امکانات و ابزار اینترنتی و به خصوص شبکههای اجتماعی نهفته است. فلسطینیها با استفاده خلاقانه، گسترده و مداوم از شبکههای اجتماعی موفق شده اند روایتی دست اول، عینی، بی واسطه، تاثیرگذار و قابل فهم برای مخاطبان خود در سراسر جهان را در دسترس قرار دهند. نمونههایی از این روایتها را میتوان به شرح زیر مثال زد:
1. شبیه سازی جنایتهای اسرائیل با جنایتهای ملموس آمریکا و متحدانش: در این زمینه میتوان به تصویر مشهوری اشاره کرد که در آن قتل یک سیاه پوست در مینیاپلیس با خشونت ارتش رژیم صهیونیستی در سرزمینهای اشغالی شبیه سازی شده است. این تصویر به طور گستردهای در شبکههای اجتماعی به اشتراک گذارده شده است.
۲. نمایش تصاویر دست اول از حجم تخریبها، کشتارها و وحشیگریهای صهیونیستها: حسابهای کاربری فلسطینیان در شبکههای اجتماعی به طور گسترده و مداوم عکسها و ویدئوهایی از خشونت صهیونیستها اعم از شهرک نشینان، پلیس و ارتش این رژیم را به نمایش میگذارند. در این تصاویر ضرب و شتم فلسطینیان و آسیب زدن به اموال و فروشگاهها و منازل آنها قابل مشاهده است.
در یک مورد پخش زنده و برنامه ریزی نشده مضروب کردن یک فلسطینی تا سرحد مرگ در شبکه تلویزیونی «کان 11» اسرائیل هم تاثیر شدیدی بر افکار عمومی جهانیان گذاشت و موجب شد تا شهرک نشینان عامل این اقدام در روزهای بعد به تصویربرداران و گزارشگران شبکه کان 11 در خیابانها حمله کرده و آنها را به شدت مضروب کنند، زیرا این اقدام آنها را عامل تحریک جهانیان بر علیه خود تشخیص داده بودند. در اکثر این تصاویر و ویدئوها، وحشیگری صهیونیستها بر علیه فلسطینیان و حتی زنان و دختران کم سن و سال در شرایطی آغاز میشود که آنها در حال عبور عادی از خیابان بوده یا در خانههای خود به سر میبرند و اقدام خاصی صورت نداده اند که باعث تحریک طرف مقابل شود. روایت دست اول این اقدامات صهیونیستها که هرگز توسط رسانههای رسمی ممکن نیست، آنها را به طور کامل در نزد مخاطبان جهانی محکوم کرده است. خشم صهیونیستها از این محکومیت جهانی باعث شده آنها عصبی تر شده و به اقداماتی حقیرانه مانند تخریب سنگ قبرهای مسلمانان فلسطینی نیز روی آورند که انعکاس تصاویر این اقدامات شرایط را هر چه بیشتر به ضرر آنان تغییر داده است. یکی دیگر از اقدامات حقیرانه صهیونیستها که به طور گسترده در شبکههای اجتماعی منعکس شد، صرف بستنی توسط آنها در شهر اللد به شکرانه کشتار یک جوان فلسطینی است. پخش مصاحبههای جدید و قدیمی با صهیونیست که خواستار بی خانمان شدن و بیرون راندن فلسطینیها از کل سرزمینهای اشغالی هستند و حتی برای آنان حق حیات نیز قائل نیستند، جهانیان را که با خوی درندگی آنان آشنا نیستند را حیرت زده کرده است.
۳. استفاده از قابلیت پخش زنده اینستاگرام توسط فلسطینیها نیز تاثیر منحصر به فردی داشته است. یکی از این حسابهای کاربری به نام eye.on.palestine با 1.7 میلیون نفر دنبال کننده هر روز چندین بار تصاویر زندهای از خشونت صهیونیستها بر علیه فلسطینیها و مقاومت فلسطینیها در برابر این خشونت را پخش میکند. بخش اعظم این تصاویر زنده مربوط به شهر الخلیل است، به گونهای نگارنده دیگر بر خیابانها و کوچه پس کوچههای شهر الخلیل مسلط شده است! گرداننده این حساب کاربری گاهی در فاصله چند سانتیمتری از سربازان صهیونیست که در حال برخورد خشن و کتک زدن فلسطینیها هستند قرار میگیرد و با نمایش زنده خشونت و وحشیگری عمال این رژیم بر علیه این رژیم شائبه هرگونه جعل واقعیت توسط فلسطینیها را در ذهن مخاطب از بین میبرد. چون تصاویر پخش زنده قابل جعل و تحریف نیستند و لذا اعتماد مخاطب را به طور کامل جلب میکنند.
از سوی دیگر عکاسان و هنرمندان و متخصصان حوزه تبلیغات و رسانه فلسطینی به طور گسترده در شبکههای اجتماعی فعال هستند و عکسها و ویدئوهای خود از لحظات دلهره آور حملات هوایی و زمینی صهیونیستها به غزه، تصاویر دردناک و تکان دهنده کودکان و زنان به شهادت رسیده، عکسها و ویدئوهای تشییع شهدای فلسطینی و غیره را بدون سانسور و واسطه در دسترس میلیاردها نفر در سراسر جهان قرار میدهند.
۴. حضور موثر، کنشی و تهاجمی در رسانههای جریان اصلی غرب: خلاقیت فلسطینیها در زمینه استفاده از شبکههای اجتماعی و جذابیت محتوای دست اول تولید شده توسط آنها برخی رسانههای غربی را مجبور کرده تا برای جلب مخاطب و با هدف دستکاری افکار عمومی به نفع صهیونیستها، با تعدادی از این افراد مصاحبه کنند و دیدگاههای آنها را منعکس کنند. رفتار حرفهای و تسلط این افراد بر قواعد دنیای رسانه و تبلیغات باعث شده تا آنها از تریبون رسانههای غربی نیز برای به کرسی نشاندن دیدگاههای خود استفاده کنند. دو تن از مشهورترین این افراد خواهر و برادری دوقلو به نامهای مونا و محمد الکرد هستند. این دو فلسطینی ساکن محله شیخ جراح در هفتههای اخیر به اندازه یک رسانه حرفهای محتوا تولید کرده اند و جنایات صهیونیستها در مسجدالاقصی و این محله را جهانی کردند. محمدالکرد در مصاحبهای با شبکه سی ان ان که بازتاب گستردهای یافت واکنش فکر شدهای به سوال جهت دار مجری داشت. این مجری پرسید: شما از اعتراضهای ی که میشود، اعتراضهای خشونتآمیزی که با هدف اعلام همبستگی با شما و دیگر خانوادههای ی که در وضعیت شما هستند، میشود، حمایت میکنید؟ تاکید مجری سی ان ان بر خشونت فلسطینیان در برخورد با صهیونیستها با هدف زیر سوال بردن مشروعیت این اعتراضها با پاسخ هوشمندانه، قاطع و کوتاه محمد الکرد مواجه شد که گفت: آیا شما از سلب مالکیت خشونتآمیز من و خانواده ام ( بر اموال و املاکمان توسط صهیونیستها) پشتیبانی میکنید؟
این پاسخ کوبنده سکوت و حیرت مجری سی ان ان را به دنبال داشت و مدتی طول کشید که وی بتواند بر خود مسلط شود و سوال قبلی خود را با حذف کلمه جهت دار خشونتآمیز تکرار کند. الکرد نیز در پاسخ با هوشمندی گفت: من از اعتراضهای عمومی که علیه پاکسازی نژادی انجام میشوند حمایت میکنم! با این پاسخ وی ماهیت رفتار نژادپرستانه صهیونیستها را به اطلاع مخاطبان جهانی رساند و در نتیجه شب بعد با خشونت توسط نیروهای ارتش رژیم صهیونیستی دستگیر و از شیخ جراح اخراج شد.
۵. روایت ترس و وحشت و جان دوستی شدید صهیونیستها: بسیاری از ویدئوهایی که توسط صهیونیستها از واکنشهای آنها به حملات نیروهای فلسطینی منتشر شده تا نشان گر خشونت آنها بر علیه صهیونیستها باشد، به علت محتوایی که دارند به ضد تبلیغ مبدل شده اند. در یکی از مشهورترین این ویدئوها یک صهیونیست در حال فرار از حمله راکتی فلسطینیها در حالی که میدود، تلاش میکند شلوار خود را بالا بکشد. این ویدئو دستمایه شوخیهای زیادی در فضای مجازی شده، در ویدئوی دیگری نیروهای مرد و زن ارتش رژم صهیونیستی با به صدادرآمدن صدای آژیر به شدت فریاد زده، جیغ میکشند و با سرعتی باورنکردنی به سمت پناهگاه میدوند. این در حالی است که قاعدتا آنها نباید تا بدین حد از راکتهای فلسطینی که که با لوله آب ساخته شده و شکر و کود پتاس سوخت آنها است واهمه داشته باشند. این ویدئوها افسانه قدرت و هیمنه ارتش صهیونیستی را در هم شکسته و مقایسه آنها با ویدئوهایی که جسارت و شهامت فلسطینیها در مقابله با صهیونیستها را نمایش میدهند مخاطب بین المللی را تحت تاثیر قرار داده است.
۶. برگزاری نشستهای دانشگاهی آنلاین در فضای مجازی: فلسطینیان و حامیان آنها از ظرفیت اینترنت برای برگزاری نشستهای آنلاین، کنفرانس، همایش علمی و غیره برای اطلاع رسانی و تشریح ابعاد واقعی جنایات صهیونیستها استفاده میکنند. در یکی از این نشستها که اخیرا با حضور کارشناسان متخصص حوزه رسانه و دیپلماسی عمومی برگزار شد، نحوه شکل داده شدن روایت فلسطینیها از منازعه با رژیم صهیونیستی در عصر دیجیتال بررسی شد. سایت pdaf.ps از جمله سایتهای ی است که نشستهای ی از این دست را برگزار میکند و البته حامیان گفتمان مقاومت در دیگر کشورها تلاشهای خود را در این زمینه آغاز کرده یا شدت بخشیده اند.
۷. استفاده از ظرفیت شبکههای اجتماعی برای حمایت مالی از مقاومت: برخی شبکههای اجتماعی مانند اینستاگرام و فیس بوک فروش اقلام مختلف یا جمع آوری کمکهای مالی خیرخواهانه را ممکن کرده اند. نیروهای فلسطینی از این امکانات برای فروش البسه، برچسب، چفیه و غیره دارای نمادهای مقاومت و نیز جلب حمایتهای مادی استفاده کرده اند که البته ممکن است در آینده نزدیک این قابلیتها در فلسطین با فشار صهیونیستها محدود یا ممنوع شوند.
مجموعه این اقدامات فلسطینیها در شبکههای اجتماعی برای اولین بار بالاترین سطوح نظام سیاسی را در ایالات متحده متاثر کرده است. روز جمعه تعدادی از نمایندگان کنگره آمریکا به نفع فلسطینیها و بر علیه جنایات صهیونیستها در نوار غزه سخنرانی کردند. در یکی از تاثیرگذارترین و پرانعکاس ترین این سخنرانیها، رشیده طلیب نماینده فلسطینی الاصل و دموکرات کنگره در حالی که چفیهای بر گردن انداخته بود، تصاویر و فیلمهای ی از جنایات صهیونیستها را در نشست نمایندگان به نمایش گذاشت و در حین توصیف شرایط موجود به گریه افتاد. رویدادهایی از این دست که به طور قطع در روزهای آینده در دیگر کشورهای جهان تکرار میشود، اهمیت استفاده موثر از امکانات شبکههای اجتماعی برای ارائه تصویری واقعی و دست اول از جنایات صهیونیستها را در غزه به ما نشان میدهد.
در پایان ذکر این نکته ضروری است که صهیونیستها علیرغم اطلاع از ضررهای فراوان عدم قطع اینترنت در نوار غزه و استفاده موثر فلسطینیها از آن برای افشاگری بر علیه این رژیم حاضر به قطع آن نیستند. این مساله چنانچه تشریح شد، ارتباطی به اعتقاد صهیونیستها به آزادی بیان ندارد و عامل اصلی آن وابستگی شدید رژیم آپارتاید به اینترنت برای جاسوسی از فلسطینیها و جمع آوری اطلاعات از آنها و نیز شناسایی نیروهای موثر فعال بر علیه صهیونیستها است. رژیم آپارتاید که تصور میکرد با استفاده از فناوریهای پیشرفته ارتباطی و مخابراتی دیجیتال تسلط کامل اطلاعاتی و شنود خود بر فلسطینیها را تکمیل کرده و میتواند هر تحرکی را در نطفه خفه کند، حالا با ضدحمله سایبری نیروهای مقاومت مواجه شده که از ابزار عمومی سایبری در دسترس و به خصوص امکانات شبکههای اجتماعی برای نمایش واقعیات سرزمینهای اشغالی به مخاطبان جهانی استفاده کرده و تصور آنها را از واقعیات موجود به درستی شکل داده اند.
موج همدلی با فلسطینیان در اینترنت روز به روز بیشتر رشد کرده و در جهان واقعی در قالب تظاهرات، اعتراضات مدنی و تلاش برای ساماندهی کمکهای اقتصادی به آنان منعکس میشود. از همین رو حتی اگر مدیران برخی شبکههای اجتماعی آمریکایی مانند اینستگرام، فیس بوک و غیره - که به نظر میرسد فعلا در برابر این رویدادهای تازه غافلگیر شده اند – طی روزهای آینده نسبت به سانسور واقعیات فلسطین و حذف پستها و حسابهای کاربری حامی فلسطین اقدام کنند قادر نخواهند بود آبرو و اعتبار از دست رفته صهیونیستهای خونخوار و جانی که به هیچ قانون و اصول انسانی پایبند نیستند را بازگردانند.