۲۷ مرداد ۱۳۹۳ - ۰۹:۲۰
کد خبر: ۹۶۱۰
استاد‌یار دانشگاه تحقیقات ملی مسکو روسیه مطرح کرد
استاد یار دانشگاه تحقیقات ملی مسکو روسیه به دلایلی که تحریم‌ها علیه ایران در حد انتظارات آمریکا موثر نشد اشاره کرد و گفت: اصلی ترین درسی که روسیه از ایران گرفت استراتژی اتکا به توانایی‌های داخل به جای واردات است که اگر روسیه هم در زمان تحریم بتواند زیر ساخت هایش را تقویت کند، تحریم کم اثر خواهد شد.
طی دهه‌های گذشته غرب با اعمال تحریم های اقتصادی توانسته است بسیاری از کشورهای جهان را با بحران اقتصادی جدی مواجه کند. این اهرم در بحران روسیه نیز توسط غرب اخیرا استفاده شد و طی ماه های گذشته غرب و به خصوص ایالات متحده با اعمال تحریم های اقتصادی و افزایش تدریجی آن ها سعی داشته است تا در رویارویی با روسیه  در بحران اوکراین این کشور را به عقب نشینی مجبور کنند.

تا هفته های گذشته و قبل از اعمال آخرین دور تحریم ها، روسیه تنها با راهکارهای سیاسی سعی در رویارویی با غرب داشت اما پس از اعمال این تحریم ها، روسیه نیز از تصمیم خود برای اعمال تحریم هایی علیه غرب پرده برداشت.

روسیه در اولین اقدام جدی خود طی روزهای گذشته واردات محصولات دامی و کشاورزی به این کشور از اتحادیه اروپا، کانادا، آمریکا، و برخی دیگر از کشورهای تحریم کننده روسیه را به مدت یک سال ممنوع اعلام کرد. این کشور همچنین اعلام کرده است استفاده از آسمان سیبری که نزدیک ترین مسیر هوایی از اروپا به آسیای دور محسوب می شود را برای شرکت های اروپایی ممنوع خواهد کرد که در صورت اجرایی شدن این تصمیم کارشناسان میلیارد ها یورو زیان را برای اتحادیه اروپا و شرکت های اروپایی پیش بینی کرده اند.

 

با گذشت ماه ها از آغاز اعمال تحریم های غرب علیه روسیه، اقتصاد این کشور تا کنون مقاومت خوبی را در مقابله با اروپا و غرب از خود نشان داده است و با توجه به تأکید مقام معظم رهبری بر مقاوم سازی اقتصاد ایران در برابر فشارهای اقتصادی، به نظر می رسد استفاده از این سیاست ها برای ایران نیز مفید باشد.

 

خبرنگار فارس با دکتر دیمیتری ساوکین، استاد یار دانشگاه تحقیقات ملی مسکوی روسیه HSE، معتبر ترین دانشگاه این کشور در زمینه اقتصاد، و استادیار سابق بخش سیاست بین الملل دانشکده روابط بین الملل سنت پیترزبورگ در این زمینه مصاحبه تلفنی انجام داده است.

 

این استاد دانشگاه روسیه معتقد است که تأثیر تحریم های غرب بر اقتصاد روسیه شدید نخواهد بود و به دلیل پتانسیل بالای اقتصاد این کشور در بخش های صنعتی و نفت و گاز، این کشور به خوبی می تواند در برابر این تحریم ها مقاومت کند.

 

مشروح این گفتگو را با هم می‌خوانیم:

 

فارس: اوکراین اعلام کرده است که واردات گاز از روسیه را به حالت تعلیق در خواهد آورد، اقدام روسیه در این باره دقیقا چه خواهد بود و در صورت قطع صادرات گاز روسیه به اروپا از سوی  اوکراین، روسیه چه اقداماتی را صورت خواهد داد؟

 

-این اقدام اوکراین چیزی شبیه خیال پردازی است. اوکراین اعلام کرده است که از گاز روسیه استفاده نخواهد کرد و با کمک اتحادیه اروپا جریان گاز خطوط خود را معکوس کرده و از اروپا گاز وارد خواهد کرد. این بدین معناست که اتحادیه اروپا از نظر اقتصادی نیز به اوکراین کمک خواهد کرد.

 

روسیه در حال حاضر صادرات گاز خود به اوکراین را بدلیل عدم پرداخت مطالبات گازی روسیه توسط اوکراین، قطع کرده است. بر همین اساس روسیه اکنون از لوله های انتقال گاز اوکراین برای صادرات گاز به اروپا استفاده می کند اما هیچ گازی به اوکراین تحویل نمی دهد.

 

بدلیل میزان بالای بدهی اوکراین به روسیه، در حال حاضر نظام دریافت پیش پرداخت از سوی روسیه برای صادرات گاز به اوکراین اعمال شده است.

 

هم اکنون روسیه در حال اجرای  دو پروژه دیگر خط لوله انتقال گاز است که شامل خطوط لوله انتقال گاز موسوم به "جریان شمالی" و" جریان جنوبی" می شوند.

 

بر خلاف سیاست های اتحادیه اروپا، کشورهای اتریش، بلغارستان و مجارستان به عنوان میزبان خط لوله سوث استریم یا جریان جنوبی که نقش ترانزیت کننده گاز را ایفا می کنند به صورت مستقل اعلام کرده اند به همکاری خود با روسیه برای اجرای این خط لوله ادامه خواهند داد و از منافع ملی خود در این پروژه چشم پوشی نخواهند کرد چرا که این پروژه برای این کشورها و روسیه بسیار پر سود خواهد بود.

 

فارس: بسیاری از کشورها از جمله لیبی، کوبا، سودان، در حال حاضر با اعمال تحریم های اقتصادی از سوی غرب با مشکلات اقتصادی جدی روبرو شده اند و شرایط اقتصاد آنها بحرانی است. شما با چه استنادی معتقدید که اقتصاد روسیه در برابر این تحریم ها مقاوم خواهد بود؟

 

-از یک سو اقتصاد روسیه دارای پتانسیل بالایی است، از نظر ژئوپلتیکی روسیه کشور بزرگی است و با  کشورهای بزرگی مانند چین مرز مشترک دارد و با برخی دیگر از اقتصادهای بزرگ جهان ارتباط اقتصادی دارد.

 

از سوی دیگر تا کنون روسیه وارد کننده بسیاری از کالاهای لوکس و همچنین محصولات کشاورزی از اروپا بوده است که در حال حاضر روسیه ورود محصولات کشاورزی را از اروپا ممنوع اعلام کرده و طی ماه های گذشته بر واردات کالاهای لوکس از جمله خودروهای لوکس مالیات وضع کرده است.

 

به نظر من تأثیر تحریم ها شدید نخواهد بود اگر چه تأثیرات اقتصادی خواهند داشت و روسیه افزایش قیمت ها را تجربه خواهد کرد.

 

در حال حاضر روسیه استراتژی جایگزینی کالاها را در پیش گرفته است واین کشور برای تمام کالاهایی که واردات آنها از سوی اروپا و یا خود روسیه در قالب تحریم علیه اروپا ممنوع شده است در حال بررسی جایگزین وارداتی است.

 

به طور مثال روسیه برای تأمین و واردات برخی محصولات کشاورزی خود در حال بررسی واردات آنها از ایران و آذربایجان است.

 

مصر نیز یکی دیگر از گزینه های تأمین محصولات کشاورزی روسیه و بلاروس نیز منبع خوبی برای تأمین برخی محصولات لبنی روسیه است که جایگزین برخی کشورهای اروپایی از جمله فرانسه خواهد شد.

 

کشورهای آمریکای لاتین نیز مرجع مناسبی برای تأمین محصولات گوشتی مورد نیاز روسیه هستند به خصوص برزیل که این کشور یکی از بزرگ ترین تولید کنندگان گوشت در سطح جهان است و می تواند جایگزین آمریکا در زمینه تأمین گوشت شوند.

 

از نظر من یکی از دلایلی که ایران از تحریم ها اقتصادی آنچنان که آمریکا انتظار داشت آسیب ندید،این نکته است که ایران دارای نیروی کار خوب و جمعیت قابل توجه است که به این کشور کمک کرد اقتصاد خود را مقاوم کند.

 

ما در روسیه نیز نه تنها همانند ایران داری جمعیت کار قابل توجهی هستیم، بلکه نیروی کار مهاجر از آسیای مرکزی بخصوص   کشورهایی مانند ازبکستان و تاجیکستان نیز در روسیه فعالیت می کنند. تنها در مسکو بالغ بر 3 میلیون نیروی کار مهاجر زندگی می کنند.

 

فارس: با در نظر گرفتن تجربه موفق ایران در مقابله با تحریم های غرب، آیا روسیه برای مقابله با غرب در شرایط کنونی اقدامات ایران را مطالعه کرده است؟

 

به نظر من اصلی ترین درسی که روسیه از ایران در برابر تحریم ها گرفته است، استراتژی جایگزینی واردات در درون ایران است. به این معنی که این کشور برای موفقیت در برابر غرب برای جایگزینی کالاهای وارداتی اقدام به تولید نیازهای خود در داخل کشور کرده است که این درس خوبی برای ما خواهد بود که به توانایی های خود متکی باشیم.

 

فارس:به نظر شما به کدام بخش ها می توان بعنوان ستون های اصلی اقتصاد روسیه اشاره کرد؟

 

ستون های اقتصادی روسیه شامل نفت و گاز، برخی صنایع به ویژه صنایع ماهواره ای و موشکی و برخی صنایع هواپیماسازی و نظامی اشاره کرد که در بین کشورهایی مانند چین و هند بازار خوبی دارند.

 

یکی دیگر از ستون های اقتصاد روسیه ، آموزش عالی قوی موجود در سطح کشور است. اگر چه تحصیل در روسیه هزینه بالایی مانند آمریکا ندارد اما هر ساله دانشجویان زیادی برای تحصیل به روسیه سفر می کنند و در رشته های مهندسی و پزشکی مشغول به تحصیل می شوند.

 

فارس: با توجه به اقدامات اخیر بانک مرکزی و دولت روسیه در امضای قرار داد با بیش از ده کشور برای مبادله بر اساس ارزهای داخلی کشورها مانند روبل و یوآن چین،  آیا این کشور واقعا قصد دارد تا دلار را به طور کامل از مبادلات بین المللی خود حذف کند؟

 

به نظر من دلار بعنوان ارز مبادلاتی باقی می ماند اما این ارز با دیگر ارزها جایگزین خواهد شد. از سال 2015 بورس انرژی سنت پیترزبورگ برای مبادله بر اساس دیگر ارزهای بین المللی آغاز به کار خواهد کرد. این بورس ارز کشورهایی را که اقدام به خرید انرژی از روسیه می کنند را قبول خواهد کرد.

 

فارس:آیا می توانیم کاملا مطمئن باشیم که روسیه در برابر غرب مقاومت خواهد کرد؟

 

ما نمی توانیم در این باره صد در صد اطمینان داشته باشیم، باید دید غرب تا چه حد در این باره پیش خواهد رفت. باید در نظر داشت که تنها کشوری که از این تحریم ها سود می برد ایالات متحده است. تحریم روسیه برای مدت یک سال علیه محصولات کشاورزی و دامی اروپا و آمریکا و برخی دیگر از کشورها اعمال شده است و تحریم های اروپا نیز برای چند ماه وضع شده اند.

 

در صورت ادامه روند تحریم های علیه روسیه، اقبال عمومی دولت روسیه تعیین کننده خواهد بود که در حال حاضر رئیس جمهور روسیه، ولادیمیر پوتین، از محبوبیت بالایی در بین مردم کشور برخوردار است.

 

در صورتی که در زمان تحریم محصولات اروپایی، دولت روسیه با سرمایه گذاری در خود این کشور زیر ساخت های آن را تقویت کنند، تحریم ها بسیار کم اثر می شوند.

گزارش خطا
ارسال نظرات
نام
ایمیل
نظر