ژِئوپلیتیک فضای مجازی؛ مواضع «ترامپ» و «بایدن» در عرصه سایبری

به گزارش پایداری ملی به نقل از خبرگزاری مهر، مهدی پورحسنی: گسترش استفاده از فناوری‌های اطلاعاتی- ارتباطاتی و شکل گیری جامعه اطلاعاتی قرن بیست و یکم از چنان اهمیتی برخوردار است که یکی از معیارهای انتخاب نامزدهای ریاست‌جمهوری در بسیاری از کشورها به ویژه آنهایی که وابستگی بیشتری به این گونه فناوری‌ها پیدا کرده‌اند؛ نوع واکنش سیاسی و برنامه آنها نسبت به مولفه‌های گوناگون فضای مجازی مانند امنیت، حریم خصوصی و چگونگی واکنش به رقبای جهانی است. لذا در آمریکا، «جو بایدن» و «دونالد ترامپ» به عنوان دو نامزد ریاست جمهوری ۲۰۲۰، در سخنرانی‌ها و فعالیت‌هایشان، مواضعی را نسبت به فضای مجازی مطرح کرده‌اند که به بررسی آن می‌پردازیم.

ترامپ به عنوان رئیس جمهور فعلی آمریکا، یک تفاوت با جو بایدن رقیب دموکرات دارد و آن این است که باید از عملکرد چهار ساله‌اش در کاخ سفید دفاع کند حال آنکه سیاستش در حوزه فضای مجازی، تقریباً ادامه برنامه‌های دور اول زمامداریش خواهد بود که در ادامه به آن پرداخته خواهد شد.

یکی از چالش‌های ترامپ پس از پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۱۶، اتهام دخالت مجازی روسیه در انتخابات ریاست جمهوری این کشور بود. او ابتدا منکر دخالت روسیه شد ولی بعداً دخالت هکرهای روسی را پذیرفت اما گفت که دیگر کشورها مانند چین هم این اقدامات را انجام می‌دهند و اعلام کرد که در این خصوص با روسیه تبانی نکرده و اقدام هکرها هم در نتیجه انتخابات آمریکا تاثیری نداشته است.

راهبرد او در رقابت ۲۰۲۰ نیز مبتنی بر تداوم اتهام‌زدایی از خود در تبانی ادعایی با روسیه است. به همین دلیل، وبسایت کارزار انتخاباتی ترامپ لیستی از اقدامات علیه دخالت روسیه شامل تحریم‌ها علیه هکرهای روسی، اتهامات جنایی علیه برخی از افسران اطلاعاتی روسیه و اخراج دیپلمات‌های روسیه برای نقض حریم دیتا (داده‌های) آمریکا را به نمایش گذاشته است.

ترامپ در طول دوره ریاست جمهوری با تعدادی از شرکت‌های بزرگ فناوری آمریکا درافتاده است. او می‌گوید غول‌های فناوری «سلیکون ولی» مانند گوگل و فیس بوک تهدید بیشتری برای انتخابات آمریکا هستند تا روسیه زیرا اینها تعصب‌های ضد محافظه کارانه دارند و تلاش می‌کنند تا وی را شکست دهند. بر همین اساس، در ژوئیه ۲۰۱۹، وزارت دادگستری آمریکا اعلام کرد به طور گسترده، در حال انجام بررسی‌های ضد انحصار از پلات فورم‌های آنلاین است ولی نامی از کمپانی خاصی نبرد حال آنکه تحلیلگران می‌گویند که تحقیقات بر گوگل، آمازون و فیس بوک متمرکز است.

درسال ۲۰۱۸، ترامپ با امضای یک دستورالعمل، دست فرماندهی سایبری آمریکا را برای انجام حملات تهاجمی علیه روسیه و دیگر اهداف خارجی باز گذاشت. وی در سال ۲۰۱۹ نیز یک فرمان اجرایی برای افزایش تعداد کارکنان امنیت سایبری در دولت فدرال صادر کرد. او همچنین به تعطیلی دفتر هماهنگ کننده سایبری وزارت خارجه آمریکا رضایت داد که تحلیل گران آن را نشان دهنده افزایش نقش نهادهای امنیتی نسبت به وزارت خارجه تعبیر کردند.

همچنین، در دوره اول ریاست جمهوری ترامپ، مجلس نمایندگان آمریکا برنامه نظارت بر فضای مجازی و کلیه ارتباطات اتباع آمریکایی با دیگر کشورها را بدون الزام به در اختیار داشتن حکم قضایی تمدید کرد. این قانون که از سال ۲۰۰۱ و به دنبال حملات تروریستی اعضای القاعده به ایالات متحده تصویب شده بود؛ شرکت‌های ارتباطاتی ایالات متحده مانند گوگل و «ای تی اند تی» را ملزم می‌کند که اطلاعات تماس از داخل آمریکا با خارج را بدون حکم قضایی در اختیار سرویس‌های امنیتی آمریکا قرار دهند.

یکی از تصمیماتی که کمیسیون فدرال آمریکا در اولین سال از دوران زمامداری ترامپ اتخاذ کرد، نقض بی طرفی شبکه‌ای بود.

این قانون در سال ۲۰۱۵ به تصویب رسید و شامل اصول و آئین‌نامه‌هایی است که باعث می‌شود ارائه کنندگان خدمات اینترنتی نسبت به انتشار همه نوع محتوای موجود در اینترنت رفتار یکسانی داشته باشند. به عنوان مثال، ارائه کننده خدمات اینترنتی مانند «وری زون» و یا «کام کست» نمی‌تواند سرعت نمایش سرویس‌های آنلاین فیلم «نت فیلیکس» را به نفع شبکه سی ان ان کاهش دهد.

اما مخالفان این قانون معتقدند که غول‌های ارتباطاتی آمریکا مانند کام کست و «ورایزن» با دریافت مبالغی از تولیدکنندگان محتوا و همچنین کاربران و شرکت‌های بزرگی مانند یوتیوب برنده اصلی نقض بی طرفی شبکه ای خواهند بود. از طرف دیگر، این اقدام ممکن است باعث نقض حریم خصوصی کاربران و کاهش جریان آزاد اطلاعات گردد.

جو بایدن تهدیدهای سایبری را چالش فزاینده برای امنیت ملی، امنیت انتخاباتی و سلامت دموکراسی آمریکا اعلام کرده است و گفته اگر رئیس جمهور شود یک اجلاس جهانی برای فشار به شرکت‌های فناوری برگزار می‌کند تا مطمئن شود این فناوری‌ها برای گسترش نفرت و دامن زدن به خشونت استفاده نمی‌شود. او همچنین گفته که برای توسعه فناوری نسل ۵ تلفن همراه با متحدین کار خواهد کرد تا این فناوری‌ها را از نفوذ دشمنان آمریکا محفوظ بدارد. کار با تشکل‌های غیر انتفاعی مانند کمیسیون فراآتلانتیکی برای سلامت انتخاباتی نیز از دیگر برنامه‌های اعلامی او است.

بایدن در خصوص آسیب‌پذیری زیرساخت‌های سایبری، شبکه‌های حمل و نقل، شبکه‌های انتقال برق و سیستم‌های انتخاباتی هشدار داده و خواستار سرمایه گذاری بیشتر روی استانداردهای نظارتی شده است. او همچنین در خصوص توانایی‌های روسیه و چین برای بهره برداری از خلاء‌های موجود و سوء‌استفاده از قوانین مالی برای دور زدن ممنوعیت استفاده از منابع مالی خارجی در طول انتخابات، ابراز نگرانی کرده است.

نامزد دموکرات انتخابات ریاست جمهوری آمریکا به دنبال لغو مقرراتی است که پلاتفورم‌های آنلاین مانند فیسبوک را از مسئولیت مطالب منتشر شده توسط کاربران مبرا می‌کند.