2 هزار ماده اوليه و افزودني با منشأ مشكوك و غير‌حلال در خوراكي‌ها

   

راه يافتن غذاهاي حرام مانند خرچنگ و لابستر به منوي برخي از رستوران‌ها داستان جديدي نيست. كنسرو خرچنگ و صدف يا سوسيس و كالباس‌هايي با گوشت خوك را هم راحت‌تر از آنچه كه فكر كنيد از بسياري از سوپرماركت‌هاي سطح شهرهاي بزرگ مي‌توان تهيه كرد اما چنين غذاهايي مشتري‌هاي خاص خودشان را دارند. در برابر اين اما خوراكي‌هايي مانند پنير يا فرآورده‌هايي از جمله سوسيس و كالباس، آبميوه و رب از جمله خوراكي‌هايي است كه همه مردم از آن استفاده مي‌كنند. اين در حالي است كه به گفته رئيس پژوهشكده علوم و صنايع غذايي طعم‌دهنده‌هايي كه در تمامي صنايع غذايي مورد استفاده قرار مي‌گيرد با منشأ نامشخص وارد كشور مي‌شوند. وي به طور مثال درباره آنزيمي كه براي توليد پنير استفاده مي‌شود، مي‌گويد: آنزيمي كه در صنعت پنيرسازي استفاده مي‌شود به‌عنوان يك ميكروب بايد در محيطي كشت شود كه اين محيط در اکثر موارد محيط غيرحلال مانند خوك است، چراكه براي توليدكنندگان مهم نيست اين آنزيم در چه محيطي به‌عمل آمده و عمل جداسازي را نيز انجام نمي‌دهند. 

بنا به تأكيد رئيس پژوهشكده علوم و صنايع غذايي دنياي غرب هيچ الزامي براي حلال يا غيرحلال بودن اين محصولات ندارد، در حالي كه وقتي ميكروب در اين محيط كشت شود و تبديل به آنزيم شود، بخشي از محيط غيرحلال نيز همراه آن خواهد بود. 

   

به گفته كدخدايي 50 درصد مواد غذايي كشور وارداتي است كه بخشي از آن به‌صورت مواد غذايي خام و بخش ديگر به‌صورت مواد اوليه به كشور وارد مي‌شود. اين در حالي است كه از بُعد حلال بودن روي مواد اوليه نظارت نمي‌شود. علاوه بر اين در كشور هيچ ابزاري وجود ندارد كه منشأ اين افزودني‌ها مورد بررسي قرار بگيرد. 

رئيس پژوهشكده علوم و صنايع غذايي در مورد منشأ واردات طعم‌دهنده‌ها و مواد اوليه مي‌گويد: طيف وسيعي از كشورها اقدام به صادرات مواد اوليه مي‌كنند و مواد اوليه از مبدأ تا مقصد، مسيرهاي مختلفي را طي مي‌كنند به گونه‌اي كه ممكن است بدون اينكه متوجه باشيم از رژيم صهيونيستي واردات صورت بگيرد و بعد از دست به‌دست شدن‌هاي بسيار به ايران برسد. 

وي در پاسخ به اين سؤال كه آيا آنزيم‌ها و مواد اوليه با منشأ نامشخص و احياناً غيرحلال مي‌تواند حلال بودن يك محصول غذايي را تحت‌الشعاع قرار دهد، مي‌گويد: من در جايگاه فقهي قرار ندارم كه در اين مورد حكم بدهم. ما پژوهش‌هاي خود را رسانه‌اي مي‌كنيم تا به گوش فقها برسد و آن‌گاه آنها نظر خود را طبق دستاوردهاي ما ارائه مي‌كنند و مشخص مي‌شود اين فرآورده‌ها حلال هستند يا حرام. در برابر اين موضوع خبرنگار اجتماعي «جوان»‌با سازمان غذا و دارو تماس گرفت تا پاسخ مسئولان اين سازمان را هم در برابر اين نكات بشنود و منعكس كند اما به دليل جلسه و در دسترس نبودن مديران اين سازمان بخش پاسخ‌هاي مسئولان در اين زمينه خالي ماند. 

 

لقمه حلال يكي از مهم‌ترين تأكيدات دين اسلام است و اگر غذاي غيرحلال بر سر سفره ما بيايد، بر روي كردار، رفتار و اخلاق تأثير مي‌گذارد. از سوي ديگر غذاهاي حلال به لحاظ سلامت بسيار قابل اعتمادتر هستند به همين خاطر هم هست كه «حلال» به يك برند جهاني تبديل شده و حتي غيرمسلمان‌ها به دليل سلامت اين خوراكي‌ها به دنبال مصرف آن هستند. اين در حالي است كه به گفته رئيس پژوهشكده علوم و صنايع غذايي ايران به‌عنوان يكي از بزرگ‌ترين كشورهاي جهان اسلام، از گردش مالي 2 هزار ميليارد دلاري صنعت غذاي حلال سهم ناچيزي در حدود 300 تا 400 ميليون دلار دارد. دكتر سيدضياء‌الدين مظهري، مدير گروه تغذيه دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقيقات در گفت‌وگو با «جوان» درباره اثر خوراكي‌هاي حرام بر انسان مي‌گويد: بديهي است وقتي حيواني با مواد نجس پرورش يابد طبيعتاً در خوي او نيز اين مسئله نفوذ كرده و به‌طور غير‌مستقيم به مصرف‌كننده نيز منتقل مي‌شود. اين  عضو سابق هيئت علمي دانشگاه علوم پزشكي تهران با تأكيد بر فوايد دستورات دين مبين اسلام مي‌افزايد: نه فقط انرژي بلكه نيروي دفاعي و مغز و فكر ما هم از غذايي كه مي‌خوريم تأمين مي‌شود. بنابراين لقمه ما صددرصد بر مسائل روح و روان‌مان تأثيرگذار است به گونه‌اي كه افرادي كه از غذاهاي حلال و متنوع استفاده مي‌كنند، حليم‌تر و مهربان‌تر هستند و كمتر حالت تهاجمي دارند تا كساني كه غذاهاي غيرحلال مصرف مي‌كنند.   كدخدايي نيز با بيان اينكه در بعد پدافند غيرعامل موضوع حلال بودن غذا، حائز اهميت است، مي‌گويد: بخشي از واردات ناآگاهانه است، اما دشمنان ما آگاهانه از طريق صادرات غذاهاي غيرحلال به ايران، وارد می‌شوند تا اخلاقيات، ارزش‌هاي ديني و فرهنگي را تحت‌الشعاع قرار دهند و بداخلاقي‌ها را كه يكي از پديده‌هاي اين روزهاي جامعه است، ترويج دهند. 

   

محصولات و خوراكي‌هاي قاچاق هم براي خودشان در سفره مردم كشور ما جا باز كرده‌اند. اين خوراكي‌ها هم در همه جا توزيع مي‌شوند از زير ميز برخي سوپرماركت‌ها گرفته تا دست‌فروشان مترو و كنار خيابان. ‌اين در حالي است كه بنا به تأكيد رئيس پژوهشكده علوم و صنايع غذايي، محصولات غذايي قاچاق ممكن است از محصولات دامي غيرحلال توليد شده باشد. كدخدايي با اشاره به واردات برخي كالاهاي قاچاق ‌مانند ردبول تقلبي با منشأ اسپرم گاو مي‌گويد: بررسي‌ها نشان داده كه مواد غذايي قاچاق كه حتي گاهي از كشورهاي اسلامي وارد شده‌اند، منشأ غيرحلال داشته و نمي‌توان آنها را مصرف كرد. به گفته وي از گوشت و خون گرفته تا حتي فضولات حيوانات در محصولات خوراكي قاچاق استفاده مي‌شود.